آئین‌های رمضان در بوشهر

"دمُ دمُ سحری"سنت دیرینه بوشهری‌ها در ماه رمضان

یکی از سنت های قدیمی مردم بوشهر که بیشتر در محلات قدیمی این شهر و در چهارمحل قدیمی این شهر برگزار می شد، سنت قدیمی «دمُ دمُ سحری» است که توسط افرادی به اجرا گذاشته می شود.
کد خبر: ۸۶۵۳۸
تاریخ انتشار: ۲۴ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۲:۴۲ - 13June 2016

به گزارش دفاع پرس از بوشهر، در قدیم امکانات پیشرفته ای مثل ساعت زنگ دار، رادیو و تلویزیون، تلفن گوشی همراه و غیره نبود که در سحرهای ماه مبارک رمضان، مردم با صدای آن بیدار شوند به همین دلیل ازهمان روزها آئینی به نام «دُم دُم سحری» بود که مردم با صدای آن در وقت سحر بیدار می شدند.


واژه دُم دُم سحری در اصل دَم سحری است یعنی دَم سحر، وقت سحر یا نزدیک به سحر است افرادی که دم دم سحری اجرا می کردند به طور معمول سه تا چهار نفر بوده اند که به صورت گروهی شعرهایی در وصف ماه رمضان می خواندند.


در قدیم با آواز دم دم سحری سازی زده نمی شد، فقط دعایی خوانده می شد و با تک تک زدن (دق الباب) چون همه دربهای منازل از جنس چوب بود مردم را در هنگام سحر با دق الباب بیدار می کردند و بعدها کم کم دمام بعنوان یکی از آلات موسیقی به آن اضافه شد.


شعرهایی که در این آئین خوانده می شود شامل «محمد یا رسول الله، علیاً یا ولی الله، السلام السلام یا شهر رمضان یا شهر صیام علیک السلام، هذا شهر المغفره یا شهر مبروک علیک السلام، آمنک الله بالله اَسکنک الله جنه، رحیم الله لدنهُ، جمیعاً النّار و العذاب، عبادالله ذکرالله یرحم کم الله، لا اله الا الله، یاایهاالمومنون، یا ایها المسلمون» است.

علاوه براین شعر فارسی آن نیز با این عبارت «خداوندا تو ستاری، همه خوابند تو بیداری، به حق خود که بیداری، همه عالم نگه داری» در این آئین خوانده می شود.
اگرچه هم اکنون آئین دم دم سحری کم رنگ شده ولی در بعضی از محله های قدیمی بوشهر ازجمله محله دهدشتی، کوتی، بهبهانی، شنبدی، جبری و برخی از محله های قدیمی دیگر بوشهر این آئین را زنده نگه داشته اند.


شعرهای این آئین در شب های اول و آخرماه رمضان فرقی ندارد فقط در السلام و الوداع گفتن آن فرق دارد به این معنی که شب های اول خوانده می شود السلام یا شهر رمضان ولی درشب آخر خوانده می شود الوداع یا رمضان و هر سلامی که درشعرهای شب اول وجود دارد، شب آخر الوداع خوانده می شود یعنی با ماه رمضان خداحافظی می شود.


ریتم دمام این نوع موسیقی با دمامی که قبل از مراسم سینه زنی نواخته می شود، فرق دارد و به صورت سه ضربی است و درهمان قالب، نوازنده دمام باید بداهه کند و بدون این که از قالب اصلی ریتم خارج شود، ریتم را خُرد کند.


نوازندگان این نوع موسیقی به طور معمول از یک ساعت و نیم قبل از اذان صبح، در کوچه ها شروع به نواختن می کنند و 10 تا 15دقیقه قبل از اذان به کار خود به پایان می دهند.


خوردن سحری نوازندگان اغلب قبل از نواختن دم دم سحری است و چند دقیقه قبل از اذان صبح که به خانه می رسند، آب یا نوشیدنی می نوشند تا درطول روز دچار تشنگی نشوند.


اگرچه امروز مردم با انواع ابزارها، نیازی به بیدار شدن با آهنگ دم دم سحری ندارند و این نوا در پشت دیوارهای بلند برج ها و آپارتمان ها گم شده، اما هنوز این آئین در محله های قدیمی بوشهر اجرا می شود.

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار