فقیهی که استاد فرزندان رهبر انقلاب است

به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، امروز، نود و یکمین سالگرد تولد مرج عالیقدر جهان تشیع، آیتالله سید موسی شبیری (حسینی) زنجانی است.

در حقیقت معظمله در هشتمین روز رمضان المبارک سال 1346 هجری قمری و حدود سه ماه پس از ورود پدر و خانوادهاش به قم، در این شهر دیده به جهان گشود.

پدرش، مرحوم آیت الله سید احمد زنجانی در این باره مینویسد:

«... علاوه از جذبه مرحوم حاج شیخ (منظور، آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی است) که عزم رحیل ما را بدل به اقامت دائمی نمود، ابرهای سیاست نیز افق شهرهای دیگر را گرفت. ضرورت نیز مقتضی شد که در پناه حضرت معصومه سلام الله علیها باشیم.
الحمدلله بی بی عالم ما را در پناه خود به عزت و آبرومندی نگه داشت و خداوند عالم فرزندی به من مرحمت فرمود که عاجز از شکر نعمتش هستم (هشتم شهر رمضان)؛ رجاء دارم که در آینده، وجودش منشأ اثر مهم گردد.»

و چنین شد و آیت الله سید موسی شبیری زنجانی امروزه یکی از مراجع معظم تقلید شیعه و منشأ آثار و خدمات مهمی در حوزههای علمیه است.

ایشان خود نیز درباره ولادت میگوید: «چند ماه قبل از ولادتم، والدین به قم هجرت کردند. والدهام به مرحوم حاج آقای ما پیشنهاد داده بود، چون ارادت حضرت معصومه (س) ما را به قم کشانید، مناسب است اسم پدر ایشان را برای فرزندمان انتخاب کنیم.»

اکنون و در ادامه این نوشتار، شایسته است تا باز هم از مرحوم پدر ایشان، مرحوم آیتالله حاج سید احمد زنجانی یاد کنیم؛ شخصیتی بزرگ که صبح و مغرب و عشاء در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) و ظهرها در مدرسه فیضیه، اقامه جماعت میفرمود و در سالهای پایانی عمر که نتوانست بر اقامه جماعت باقی بماند، فرزندش سید موسی را برای جانشینی خود برگزید.

خود آیت الله سید موسی شبیری درباره مرحوم پدرش مینویسد:

«یک وقت دو تن از طلاب در باب مرحوم والد اختلاف کرده و برای داوری به آقای خمینی مراجعه کرده بودند. ایشان قریب به این مضمون فرموده بود که در عدالت آقای زنجانی نباید سئوال کرد؛ در باب عصمت او باید بحث کرد.»

و این گفته در کتاب «جرعهای از دریا» شامل مقالات و مباحث شخصیت شناسی و کتاب شناسی و به قلم آیتالله سید موسی شبیری زنجانی آمده است؛ کتابی که به همت انتشارات موسسه کتاب شناسی شیعه در سال 1390 منتشر شده است.

سید موسی 14 ساله بود که تحصیل علوم حوزوی را آغاز کرد و حدود سه سال به خواندن دروس مقدماتی مشغول بود. او خود درباره آن روزگار و یکی از استادانش یعنی علامه مرتضی مطهری مینویسد:

«آقای مطهری متولد 1338 قمری بود و من متولد 1346؛ یعنی هشت سال از من بزرگتر بود. اوایل نزد مرحوم مطهری درس خواندم. ظاهراً مقداری از "حاشیه ملأ عبدالله" را نزد ایشان درس گرفتم. از تدریسش هم خیلی خوشم میآمد. آن مقداری که نزدش استفاده کردم، مطالب را هضم کرده بود.»

سید موسی سپس به درس خارج فقه و اصول آیتالله سید صدرالدین صدر راه یافت و جزء کم سن و سالترین شاگردان این درس و این استاد بود.

او همچنین در درس بزرگانی مانند آیات عظام سید حسین طباطبایی بروجردی و سید محمد محقق داماد حضور یافت و از آنان کسب فیض کرد.

آنگونه که خود آیتالله سید موسی شبیری زنجانی نقل میفرماید، «ژرف اندیشی و دقت در احادیث اهل بیت و مراجعه به نسخ خطی حدیثی»، یکی از ویژگیهای مهم آیت الله بروجردی در تدریس بوده است.

و این ویژگی اکنون در معظمله نیز دیده میشود. آیتالله سید موسی همچنین به نجف نیز سفر کرد و توفیق حضور در محضر بزرگانی مانند حضرات آیات عظام سید عبدالهادی شیرازی، سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خوئی را به دست آورد.

ایشان از بسیاری از استادان خود، اجازه اجتهاد دارد که البته اجازه اجتهاد آیتالله سید محمد حجت کوه کمرهای در صدر این اجازات میدرخشد؛ چرا که آیت الله حجت به سبب احتیاط فراوان، به کمتر کسی اجازه اجتهاد داده است.

آیتالله شبیری اکنون نزدیک به نیم قرن سابقه تدریس خارج فقه و اصول را دارد و البته بیش از 20 سال است که مرجعیت ایشان مورد تأیید جامعه مدرسین حوزه علمیه قم قرار گرفته است؛ تاییدی که پس از ارتحال آیت الله اراکی در بیانیهای رسمی منتشر شد و نام ایشان به همراه 6 تن دیگر از مراجع یعنی حضرات آیات سید علی حسینی خامنهای، محمدتقی بهجت فومنی، ناصر مکارم شیرازی، حسین وحیدخراسانی، میرزا جواد تبریزی و حسین نوری همدانی به عنوان مراجع به عموم مردم معرفی شد.

آنگونه که شاگردان آیتالله شبیری زنجانی نقل میکنند «مراجعه به منابع اصلی در نقل دیدگاهها و مطالب»، «جست و جوی گسترده برای یافتن تمام احادیث در یک مسئله» و «یاری جستن از متخصصان برای تشخیص دقیقتر موضوعات احکام»، برخی از ویژگیهای تدریس این عالم متواضع است؛ عالمی که به گفته شاگردان و یاران، اهتمام خاصی به گره گشایی از مشکلات مؤمنین دارد.

این فقیه والامقام تاکنون آثار مکتوب فراوانی را به حوزههای علمیه و شاگردان مکتب امام صادق (ع) تقدیم کرده است که این آثار در موضوعات مختلف فقهی، اصولی، حدیثی، رجال، درایه و...، روشنگر راه طلاب پیر و جوان است.

همچنین عنایت ویژه معظمله به طلاب نخبه و پرورش استعدادهای برتر حوزه، منجر به تأسیس مرکز فقهی امام باقر شد که مرکزی پژوهشی و تحقیقاتی است و البته راه اندازی مدرسه علمیه امام محمد باقر (ع) برای طلاب سطح عالی و مدرسه علمیه حضرت سیدالشهدا (ع) هم برای طلاب مقدمات، از دیگر آثار و برکات وجودی ایشان است؛ مدارسی که علاوه بر ارائه معمول دروس به طلاب، کلاسهای متعدد راهنما برای هر درس تشکیل میدهند تا طلاب با دید باز و با شناخت کامل به تحصیل در حوزه علمیه بپردازند.

اکنون و در پایان این گفتار، مطلبی را به نقل از آیتالله سید جعفر شبیری زنجانی، برادر آیت الله سید موسی شبیری زنجانی نقل میکنیم؛ مطلبی که در مصاحبه پایگاه اطلاع رسانی رهبر معظم انقلاب با آیت الله سید جعفر شبیری زنجانی آمده است.

در این مصاحبه، آیتالله سید جعفر شبیری به دیدارهای متعدد مقام رهبری با آیتالله سید موسی شبیری اشاره میکند و میگوید:

«در یکی از این دیدارها، آقا به اخوی فرمودند که پسرهای من که طلبه شدند، به آنها نگفتم طلبه بشوند، خودشان انتخاب کردند و البته من از انتخابشان خوشحال شدم. زمانی که یکی از آنها آمد به قم، من نگفتم بیاید درس شما، خودش درس شما را انتخاب کرد و من از این انتخابش هم خوشحال شدم.»
آیتالله سید جعفر شبیری در ادامه میگوید:
«آیتالله خامنهای و آیتالله شبیری خیلی با هم صمیمی هستند. آیتالله شبیری معتقدند که تضعیف این نظام و تضعیف رهبری جایز نیست. این اعتقاد ایشان هست، اما همانطور که آیت الله گلپایگانی اگر مطلبی داشتند محرمانه به امام (ره) نامه مینوشتند، اخوی هم همینطور؛ گاهی خصوصی مطالب را برای ایشان مینویسند. یک بار سر مسئلهای با اخوی صحبت میکردم، اخوی قریب به این مضمون گفتند که ایشان (آیتالله خامنهای) خیلی بزرگواری دارند و عدالت ایشان بسیار مناسب است.»

منبع: فارس