گروه بینالملل دفاع پرس- رضا عابدی گناباد پژوهشگر مسائل غربآسیا در یادداشت اختصاصی که در اختیار خبرگزاری دفاع مقدس قرار داد، نوشت: پس از فروپاشی کمونیسم، آمریکا متحدان خود در منطقه بالکان به منظور مبارزه با هرگونه بازگشت احتمالی کمونیسم به این منطقه به کار گرفت. در همین چارچوب در طول سالهای آغازین دهه 90، در آلبانی شاهد حضور بسیاری از کشورهای عربی به ویژه سازمانهای غیر دولتی عربستان بودیم.
این سازمانها از اهدای کمکهای انسان دوستانه به مردم فقیر آلبانی آغاز کرده و به جهت نوعی مبارزه معکوس با اقدامات کمونیستها که به تخریب مساجد و زیرساختهای مذهبی مردم میپرداختند این کمکهای بیشائبه اقتصادی به مردم باعث شد سعودیها به قهرمان دوران ورود مجدد اسلام به آلبانی مبدل شوند.
در دوران حاکمیت کمونیسم، تقریبا تمام مساجد و زیرساختهای مذهبی آلبانی ویران شدهبود اما سعودیها با همراهی کشورهایی چون کویت و قطر به بازسازی صدها مسجد، دهها مدرسه اسلامی و برگزاری برنامههای مذهبی از جمله کلاسهای قرآن در منطقه بالکان پرداختند، علاوه بر این با حمایت مستقیم پادشاه سعودی ترجمهای از قرآن کریم به زبان آلبانیایی در تیراژ بالا در این منطقه توزیع شد.
با این حال نسخهای از اسلام که از سوی عربستان سعودی و آمریکاییها برای آلبانی پیچیده شده بود، نسخه اسلام سلفی بود که با آنچه اهل سنت به عنوان پیروان مذهب حنفی به آن پایبند هستند، تفاوتهایی داشت و همین مسئله هم به بروز برخی تنشها میان پیروان این قرائت جدید از اسلام با نسل قدیم مسلمانان آلبانیایی منجر شد.
البته این تنشها به اندازهای که از سوی گزارشگران مسیحی یا شرق شناسان اروپایی مورد اشاره و پردازش قرار گرفته، مهم و گسترده نبوده و به نظرم در این موارد بزرگنماییهایی صورت گرفتهاست.
کودتایی که از سوی سازمان سیا در سال 1998 در آلبانی طراحی و سازماندهی شد و کشور را با مسائلی چون جنگ داخلی مواجه کرده و نهایتا به حذف «بریشا» از قدرت منجر شد، اقدامی حساب شده از سوی واشنگتن بود تا حتی از زیرساختهای اسلام سعودی در آلبانی که بین سالهای 1991 تا 1996 پایه ریزی شدهبود، اثری باقی نماند.
آمریکاییها در آن دوران با پوشش «مبارزه با تروریسم» به کشتار، بازداشت، اخراج و یا تبعید دهها مبلغ اسلامی خارجی در آلبانی پرداخته و در واقع در این دوران به ساخت نمونهای از ماکت «اسلام هراسی» برای دیگر ملتهای غربی پرداختند که همواره تا پیش از وقوع حادثه 11 سپتامبر مورد استفاده آنها قرار داشت.
در چارچوب برنامه مذکور بد رفتاری و تحقیر مسلمانان در آلبانی به یکی از برنامههای روزمره تبدیل شده بود و در این میان طبیعتا اعراب سلفی و نیروهای موسوم به اخوان المسلمین یا سازمانهای غیردولتی وابسته به آنها هدف اصلی بودند.
در این میان کشیدن اعراب مهاجر به آلبانی نه تنها برای عربستان که برای آلبانیایی تبارها زجرآور بود، چرا که در روند مذکور سعودیهایی که تا پیش از آن در دوران پساکمونیستی آلبانی به مناصب قابل توجه اجتماعی از جمله امامت جامعه اسلامی یا ایراد وعظ و خطابه برای مسلمانان دست یافته بودند با مشکل مواجه شده بودند؛ به هر حال این ساختارها به رغم فشارهای سنگین آن روزگار تا به امروز باقی ماند و نهایتا به آنجا منجر شد که تعداد قابل توجهی از واعظان و مبلغان سعودی در دهههای اخیر به فعالیت در آلبانی بپردازند.
اما نکته قابل توجه اینکه بسیاری از کسانی که در سال 1990 از سوی مبلغان سعودی تحت تعالیم دینی قرار گرفتند تا بعدها به عنوان امام یا واعظ در جامعه آلبانی به ایفای نقش بپردازند پس از سال 1998 و به ویژه 2001 به واسطه شرایط سیاسی و اجتماعی بالکان به رها کردن مسجد و درس و بحث شان مجبور شدند. علت اصلی این مسئله بازگشت مبلغان سعودی از آلبانی به دلیل مشکلات مالی و فقر از سویی و هراس ایجاد شده از مفاهیم القایی از جمله تروریسم در منطقه بود.
در این میان اما بسیاری از آلبانی تباران تحصیل کرده در مدارس سعودی که روزگاری بنا بود به عنوان امام یا سخنران به ارشاد مردم بپردازند، امروز مساجد و حوزههای علوم دینی را رها کرده و به واسطه مشکلات مالی برآمده از فقدان منابع درآمد کافی به مهاجرت مجبور شدهاند، بسیاری از آنها امروز به عنوان کارگران ارزان قیمت در اروپا سرگردان هستند!
انتهای پیام/ 411
