«غدیر» بزرگترین امتحان مسلمین بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص)

به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع پرس، غدیر بههیچ وجه یک اتفاق ساده و کوتاه در یک مقطع تاریخی نبوده است. روز غدیر یادآور حادثه عظیمی است که در تاریخ اسلام رخ داد؛ مطلبی که در حلقههای کوچکتر از سوی پیامبر اکرم (ص) در آغاز مأموریت عمومی مطرح شده بود و در این روز در یک جمع بزرگ بیان شد.

قضایایی چون ماجرای شقالقمر، نزول آیات سوره هل أتی، خنثیشدن توطئه قتل پیامبر(ص) در ایام پس از غدیر، اعطای لقب امیرالمومنین به علی(ع) چند روزی پیش از اعلام عمومی جانشینی ایشان از سوی نبی اکرم اسلام، شأن نزول حدیث شریف کسا و ... همگی بهسان دانههای تسبیحی هستند؛ که وقتی کنار هم قرار میگیرند پرده از واقعیت مسلمی بر میدارند و آن هم این است که غدیر خم فراتر از یک واقعه تاریخی، برای ما یادآور یک آرمان بنیادین است.

خداوند در خصوص مسئله غدیر به پیامبر اکرم(ص) وظیفهای بسیار سنگین نهاده و بیان فرمودند که ابلاغ ولایت امام علی(ع) به حدی مهم است که اگر این کار انجام نشود، گویی رسالت شما ناتمام مانده است؛ ادبیات خداوند با پیامبران، ادبیات خاصی است؛ بهعنوان مثال در اینجا خداوند به اشرف مخلوقات بیان میکند که اگر این ابلاغ انجام نشود، گویی رسالتی را به رغم تمام سختیهایی که برای این امت کشیدید، انجام ندادهاید.

از این منظر ما معتقدیم که هیچ مسلمان واقعی نمیتواند و حق ندارد که از ولایت و امامت دست بردارد چه آن که ولایت امیرمومنان و التزام به آن دستوری مستقیم از ناحیه پروردگار عالم است که از ناحیه برترین بنده او به آحاد بشریت اعلام شدهاست.

در احادیث بسیاری از اهل بیت(ع) بر این حقیقت مسلم تاکید شده که اگر مردم در همان صدر اسلام پس از آن که با امیرالمومنین(ع) بیعت کردند، بر سر عهد و پیمان خود تا آخر میایستادند، ظلم، معصیت و اختلاف در جهان اساساً محلی از اعراب نداشت.

یکی از عجائب تاریخ آن است که امروز این حادثه عظیم از سوی مردم مورد غفلت واقع شده است؛ در این زمینه ما نیز باید مثل پیامبر(ص) مخاطب خود را شناخته و مطالب را ارائه کنیم؛ باید کاری بکنیم که این مطالب برای افرادی که اصلا مسئله غدیر به گوش آنها نخورده است برسد؛ بسیاری از دفاعهای ما از مذهب تنها دفاعهایی است که خودمان را راضی کند؛ ولی باید به شکلی دفاع کنیم، دیگرانی که این مطلب را نشنیدهاند آن را بپذیرند.

احتجاج امام حسین «علیه السلام» به واقعه غدیر

سلیم بنقیس مینویسد: امام حسین «علیه السلام» قبل از مرگ معاویه به خانه خدا مشرف شدند و آن را زیارت کرده، سپس بنیهاشم را جمع کرده و فرمودند: آیا میدانید پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله و سلم»، علی «علیه السلام» را در روز غدیرخم نصب کرد؟ همگی گفتند: آری. اصل روایت چنین میباشد که: «تابعی بزرگ ابوصادق سُلَیم بن قیس هلالی در کتاب خود مطالب فراوانی پیرامون شدّت اذیت و آزار معاویه بن ابی سفیان نسبت به شیعیان و موالیان امیرالمؤمنین «علیهالسلام» پس از شهادت حضرت، ذکر کرده و سپس گفتهاست: 2 سال پیش از مرگ معاویه، حسین بنعلی «علیه السلام» و عبدالله بنعبّاس و عبدالله بنجعفر در مراسم حج شرکت کردند، و حسین(ع) مردان و زنان بنیهاشم و موالیان و شیعیان آنها ــ چه کسانی که حجّ انجام داده بودند و چه کسانی که انجام نداده بودند ــ و نیز کسانی از انصار که حسین و اهل بیتش را میشناختند، را گرد آورد و فرمود: «... شما را به خدا قسم آیا میدانید که رسول خدا در روز غدیرخم او را نصب کرد و به ولایت او ندا داد و فرمود: شاهدان به غایبان (این پیام را) برسانند؟» گفتند: بارخدایا، بله... .

احتجاج امام زین العابدین «علیه السلام» به واقعه غدیر

این محقق حوزوی بیان کرد: ابن اسحاق، تاریخ نویس معروف، میگوید: به علی بنحسین گفتم: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» یعنی چه؟ حضرت فرمود: «اخبرهم انه الامام بعده»، به آنها خبر داد که اوست امام بعد از خودش. (معانی الاخبار، ص 65)

احتجاج امام محمد باقر «علیه السلام» به واقعه غدیر

وی گفت: ابان بنتغلب میگوید: از امام باقر «علیه السلام» درباره گفته پیامبر: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» پرسیدم: حضرت فرمود: ای اباسعید، پیامبر فرمود: امیرمؤمنان در میان مردم جانشین من خواهد بود. (معانی الاخبار، ص 66)

در روایتی دیگر وارد شده که فضیل بنیسار، بکیر بناعین، محمد بن مسلم، برید بنمعاویه و ابوالجارود همگی در محضر امام باقر «علیه السلام» بودند، حضرت درباره ولایت علی بنابیطالب «علیه السلام» و روز غدیر فرمودند؛ خداوند پیامبرش را مأمور به ولایت علی «علیه السلام» کرد و این آیه شریفه را نازل فرمود: «إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکَاةَ» با نزول آیه 55مائده ، ولایت اولی الأمر واجب گردید ولکن عده ای نفهمیدند اولی الأمر چه کسانی هستند؟ خداوند به محمد «صلی الله علیه و آله و سلم» دستور داد تا آن را توضیح دهد و همانند نماز و زکات و روزه و حج مصادیق خارجی آن را روشن سازد.

وی افزود: در آن هنگام اضطراب او را فراگرفت و ترسید عده ای بواسطه آن از آیین اسلام برگردند و او را تکذیب کنند، او به خدا پناه برد در آن هنگام آیه تبلیغ: «یَا أیُّها الرَّسول بَلِّغ...» نازل گشت پیامبرخدا «صلی الله علیه و آله و سلم» امر حق را اجرا نمود و در غدیرخم ایستاد و فرمان اجتماع مردم و زوّار بیت الله الحرام را داد و در آنجا علی ابن ابیطالب «علیه السلام» را ولی بعد از خود معرفی کرد و دستور داد آنانی که در آنجا (غدیرخم) بودند پیام خداوند (ولایت علی «علیه السلام») را به دیگر افراد برسانند.

احتجاج امام صادق «علیه السلام»

نویسنده کتاب بی بصیرتانی از تاریخ کربلا بیان کرد: حسان جمال می گوید: همراه امام صادق «علیه السلام» از مدینه به مکه مسافرت کردم. در نزدیکی میقات جُحفه، چون به مسجد غدیر  رسیدیم امام «علیه السلام» به جانب چپ مسجد نگریست و فرمود: این مکانی است که پیامبر «صلی الله علیه و آله و سلم»، در روز غدیر، علی را جانشین خود معرفی کرد و فرمود: من کنت مولاه فعلی مولاه. آنگاه امام «علیه السلام» به جانب دیگر نگاه کرد، جایگاه خیمه های دیگران را نشان داد و فرمود: سالم غلام ابوخذیفه و ابوعبیده جراح نیز در آنجا بود، گروهی از مردم چون علی «علیه السلام» را بر روی دست پیامبر دیدند با حسادت به وی نگریستند و به یکدیگر می گفتند: به دو چشم او (پیامبر) نگاه کنید، چگونه همانند دیوانه به اطراف خویش می نگرد و قرار ندارد.

وی ادامه داد: در این هنگام جبرئیل نازل شد و این آیات را بر پیامبرخدا «صلی الله علیه و آله و سلم» قرائت کرد: «وَ إِن یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَ یَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُون وَ مَا هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ». (قلم، 52 ـ51). آنان که کافر شدند، چون قرآن را شنیدند چیزی نمانده بود که تو را چشم بزنند، آنها می گفتند: او واقعاً دیوانه است. در حالی که قرآن جز بیداری و آگاهی برای جهانیان نیست.» فروغ کافی، ج 4، ص 566
سروری خاطرنشان کرد: همچنین زید شحام می گوید: نزد امام صادق بودم، مردی معتزلی از وی درباره سنت پرسید. حضرت در پاسخ فرمود: هر چیزی که فرزند آدم به آن نیاز دارد (حکم آن) در سنت خدا و پیامبر «صلی الله علیه و آله و سلم» وجود دارد و چنانچه سنت نبود، خداوند هرگز بر بندگان احتجاج نمی کرد. مرد پرسید: خداوند با چه چیزی بر ما احتجاج می کند؟ حضرت فرمود: «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلاَمَ دِیناً»، (مائده / 3) بدینوسیله ولایت را تمام گردانید و اگر سنت یا فریضه تمام نبود، خدا به آن احتجاج نمی کرد.

احتجاج امام هادی «علیه السلام» به واقعه غدیر

وی گفت: شیخ مفید، در کتاب شریف ارشاد، زیارت امیرمؤمنان علی «علیه السلام» را از امام حسن عسکری «علیه السلام» و آن امام از پدرش نقل می کند و می گوید: امام جواد «علیه السلام» در روز عید غدیر، حضرت علی «علیه السلام» را زیارت کرد و فرمود: «أشهدُ أنّک المخصوص بمدحة الله المخلص لطاعة الله...» شهادت می دهم که مدح خدا به تو اختصاص دارد و در طاعت او مخلصی.

وی افزود: سپس می فرماید: خداوند در آیه 67 سوره مائدهی حکم فرمود: «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِن رَبِّکَ وَ إِن لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ.» ، آنگاه ادامه می دهد: پیامبر «صلی الله علیه و آله و سلم» خطاب به مردم کرد و از آنها پرسید: آیا آنچه بر عهده داشتم، ابلاغ کردم؟ همگی گفتند: آری؛ سپس فرمود: خدایا گواه باش! بعد از آن فرمود: «ألست أولی بالمؤمنین من أنفسهم؟ فقالوا بلی فأخذ بیدک و قال من کنت مولاه فهذا علیٌّ مولاه، اللّهمّ و ال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله»، آیا من به مؤمنان از خود آنها سزاوارتر نیستم؟ گفتند: بله، پس از آن دست علی «علیه السلام» را گرفت و فرمود: هر کس من مولای اویم، این علی مولای اوست...

احتجاج امام حسن عسکری «علیه السلام» به واقعه غدیر

وی گفت: حسن بن ظریف به امام حسن عسکری «علیه السلام» نامه نوشت و پرسید: «من کنت مولاه فعلی مولاه» یعنی چه؟ حضرت در پاسخ فرمود: «اراد بذلک ان جعله علما یعرف به حزب الله عند الفرقة»، خداوند اراده فرمود که این جمله، نشان و پرچمی باشد تا حزب خدا هنگام اختلافها با آن شناخته شود.

انتهای پیام/221