به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، «معمای شاه» سریال الف ویژه‌ای است که بنا به گفته کارگردان آن، محمدرضا ورزی از اواخر سال 82 تحقیق و نگارش آن آغاز و سپس در سال 91 تولید این سریال عظیم کلید زده شد.
این سریال که روایتگر تاریخ معاصر ایران است، از ابتدا طرحی جسورانه بوده؛ چرا که ورود به ساخت مجموعه‌های تاریخی، فی‌نفسه کاری دشوار به حساب می‌آید. حال بیان داستانی را تصور کنید که گروه زیادی از مردم آن را به یاد می‌آورند. این حافظه شفاهی جمعی کار را به مراتب سخت‌تر و سخت‌تر خواهد کرد. به همین دلیل به عقیده بسیاری ورود به این بخش از تاریخ خودبه‌خود حرکتی جسورانه و شایان تقدیر است.
از سوی دیگر «معمای شاه» در سه فاز و به منظور بیان حدود 40 سال از تاریخ کشورمان کلید زده شد. سال‌هایی پر تب و تاب و تاثیرگذار در تاریخ کشور که در آن تعداد زیادی از چهره‌های سرشناس سیاسی، مذهبی، اجتماعی و فرهنگی در داخل و خارج نقش‌های غیرقابل انکاری داشته‌اند.
نگاه به نقش هر یک از این افراد، خود یک پروژه عظیم برای یک سریال تلویزیونی است. بنابراین نویسندگان از همان ابتدا داستان را از دید یک خانواده متوسط تحصیل کرده که از سیاست دانسته‌هایی دارند، روایت می‌کند.
دکتر علی عسگری در بازدید از پروژه «معمای شاه» به این نکته اشاره کرد که «ماموریت رسانه ملی در تولید سریال‌های تاریخی همانا هویت بخشی به نسل‌های امروزی است».
وی در این بازدید تاکید می‌کند: «اگرچه افراد سالخورده خفقان، فساد و استبداد رژیم منحط پهلوی را به یاد دارند ولی نسل جدید از آن دوران تصویر ذهنی ندارند و وظیفه ماست تا به روشنگری تاریخ انقلاب و دلایل مبارزات آن دوران بپردازیم».
به باور بسیاری «معمای شاه» بسیاری را وادار کرد تا کتب تاریخ را ورق بزنند و به دورانی که سلطنت‌طلبان آن را طلایی می‌خوانند و مردم عادی آن را ننگین، نگاهی دوباره بیاندازند.
به این سریال عظیم نقدهای متعددی شد؛ یکی از بار دراماتیکی آن انتقاد کرد، دیگری تحقیقات پژوهشی، آن یکی گفت فساد دوران پهلوی بدآموزی دارد و نفر بعد گفت مگر دوران سلطنت شاه و پدرش این طور بود. به عبارت دیگر به همان اندازه که این سریال بزرگ بود انتقادها و تعریف‌ها هم زیاد، که مجالی برای پرداختن به این همه نیست.
اما پخش هر شبی این سریال موضوع دیگری است که به محض اطلاع رسانی، خوراک برخی رسانه‌های منتقد تلویزیون شد. نوشتند تلویزیون با پخش هر شبی این سریال می‌خواهد پرونده این مجموعه را ببندد. یکی در این میان نمی‌پرسد که خوب دوست عزیز آیا اتمام یک پروژه بزرگ بد است؟! پروژه باید تا بی نهایت ادامه پیدا کند؟!
گفتند نمایش هر شبی تلویزیون نشان از آن دارد که تلویزیون یا سریال ندارد، یا سریال خوب ندارد، یا این سریال را دوست ندارد و یا... . «ریزش مخاطب» کلیدواژه‌ای بود که منتقدان رسانه پس از سخنان میرباقری معاون سیما، در زمان اعلام خبر پخش هر شبی «معمای شاه» در مقابل خبرنگاران اظهار کرد. در حالی که سخنان معاون سازمان یک اصل کارشناسی در دنیای مخاطب شناسی تلویزیون است.
امروزه کارشناسان رسانه در دنیا، بهترین نوع پخش سریال را به صورت شبانه و با تکرار روزانه می‌دانند. چرا که معتقدند پخش‌های هفتگی قادر نیست مخاطب امروزی را «که رسانه‌های متعددی را برای سرگرمی در دسترس دارد» حفظ کند. به عقیده بسیاری از کارشناسان، مخاطب هفتگی تلویزیون دیگر وجود ندارد و باید بیننده امروزی را به صورت مستمر در اختیار داشت. این موضوع نه برای سریال «معمای شاه»، که برای تمام مجموعه‌های نمایشی تلویزیونی مصداق دارد.
سخن آخر اینکه «معمای شاه» برای متولدین دهه‌های 40 و 50 (و قبل‌تر) یادآور خاطرات مبارزات مردم ایران در دوران پهلوی و برای متولدین دهه های 60 و 70 کنکاش این موضوع است؛ که چرا ملت ایران یکپارچه قیام کردند و خواستار عزل سلطنت از یک سو و استقرار جمهوری اسلامی شدند.
شاید دلیل اصلی تمام این سوالات و ریزبینی‌ها فقط پاسخگویی به همین سوالات است که ما را هر شب در مقابل صفحه نقره‌ای می‌نشاند و درس تاریخ را یک بار دیگر با ما مرور می‌کند.
انتهای پیام/ 121
