به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، فدايي حسين همچنين در مجلات «كمان»، «صحنه»، «نمايش» و «نقش صحنه» در حوزه تئاتر دفاعمقدس نويسندگي كرده است. وي تا به حال حدود 50 نمايشنامه نوشته كه تعداد 30 نمايشنامه از آنها در قالب كتاب منتشر شدهاند.
كانل كميل(1378)، شام غريب(1383)، سهگانه خاك: خاك بكر، زير خاك و خاك آلوده(1383)، حلقه مفقوده(1384) و معلمي بهنام صفر(1384) از جمله آثار مكتوب اين نمايشنامهنويس اند.
دو كتاب با عناوين «فلسفه و روش در تئاتر كودك» و «تئاتر نوجوانان و جوانان» با بازنگري و ترجمه سيد حسين فدايي حسين، در حال انتشار براي ارائه در جشنواره تئاتر كودك اصفهانند.
يكي از نمايشنامههاي درخشان او «كانال كميل» است كه در پنجمين جشنواره تئاتر دفاعمقدس، در بخشهاي بهترين كارگرداني، نمايشنامه، طراحيصحنه، موسيقي و بازيگر نقش اول و دوم جايزه گرفت. نمايش «كانال كميل»، از سال 1377 بيش از 50 اجرا در سراسر كشور داشته است.
فدايي حسين درباره موضوع اين نمايشنامه مي گويد: «كانال كميل»، ماجراي بازگشت يكي از رزمندگان گردان كميل، به اين كانال را بازگو ميكند كه براي پيدا كردن اجساد همرزمانش با گروه تفحص به آنجا رفته است. او در زمان اوج عمليات ،دوستان خود را تنها گذاشته و از آن زمان به بعد، صداهايي ميشنود كه او را فراميخوانند. در ميان نمايش مشخص ميشود كه اين صدا همان عذاب وجدان اويند. در پايان نمايش هم، پي به اين موضوع ميبرد كه روح شهدا تمايلي به جدا شدن از خاك آنجا ندارند و بدون پيدا كردن جسد دوستانش به خانه باز ميگردد.
وي نمايشنامه «كانال كميل» را نقدي بر تفحص شهدا مي داند و مي گويد : تفحص و منتقل كردن شهدا از مناطق عملياتي به شهرهاي مختلف درست نيست. علاقهمندان به شهدا و 8سال دفاعمقدس براي زيارت قبور آنان بايد به اين مناطق بروند نبايد باقيمانده اجساد آنان را از مكان شهادتشان دور كنيم. در واقع، ايده برگزاري كاروان راهيان نور از همينجا شكل گرفت.
اين نمايشنامه نويس جوان، استفاده از زبان ساده و عاميانه در اين نمايشنامه را دليل موفقيت آن مي داند و معتقد است: نگاه طبيعتگرايانه به تئاتر، آن را براي مردم باورپذيرتر ميكند. مردم عامه با تئاتر كلاسيك كه داراي زباني فاخر است، ارتباط برقرار نميكنند. اما زبان عاميانه علاوه بر مردم، مورد پسند اهالي تئاتر نيز هست. البته فضا و موقعيت اجرا هم در اقبال به يك نمايش موثرند.
وي از روزهاي آغازين اجراي «كانال كميل» ياد كرده و مي افزايد: به دليل عدم تبليغات، اين نمايش مورد استقبال قرار نگرفت. اما به تدريج بين سالهاي 1377 تا1380 ، بيش از 10هزار نفر در استانهاي قم، تهران و زاهدان از اين نمايشنامه ديدن كردند.
نويسنده «كانال كميل»،با اشاره به نمايشنامه «بانوي بينشان» مي گويد: اين نمايش از سال 1378 روي صحنه رفته است و ما هيچ وقت شاهد صندلي خالي در سالن اين نمايش نبوديم. چون همانطور كه مردم در جلسات روضه شركت ميكنند، اين تئاتر را به عنوان يك روضه تصويري پذيرفته و از آن استقبال كردند.
سيد حسين فدايي حسين معتقد است: تا به حال براي نگارش نمايشنامه به دنبال سوژه نبودهام. اغلب اوقات سوژه خود به خود به ذهنم خطور ميكند. براي مثال، يكي از اشعار استاد جعفريان كه با مضمون اسارت بود، منشا اصلي نگارش نمايشنامه «معلمي به نام صفر» شد. علاوه بر اين، قبل از نگارش طرح داستان مطالعه ميكنم.
اين نويسنده و كارگردان تئاتر مي افزايد: اثري كه توسط يك نويسنده حاضر در صحنه نبرد خلق ميشود، دست اول است. اين افراد ضد دفاعمقدس نمينويسند و بيواسطه و مستند از جنگ ميگويند. اما با اين حال، نويسندگان جوان باديد بازتري به 8 سال دفاعمقدس نگاه ميكنند.
فدايي حسين در پاسخ به اين سوال كه چرا نمايشنامهنويسان، خاطرهنويسان خوبي اند گفت: اين مقوله، هميشه هم صدق نميكند. هر كس كه گرايش به نويسندگي داشته باشد، ممكن است توانايي خاطرهنويسي هم داشته باشد.
وي با تفكيك داستان از نمايشنامه، توصيف را يكي از ابزار داستان و توجه به وجوه بيروني و عيني را در نمايشنامه مهم دانست و گفت: استناد در داستان و نمايشنامهنويسي اجباري نيست. اما اگر در نمايشنامه با استناد پيش برويم، امكان باورپذيري آن بيشتر خواهد شد.
فدايي حسين، نويسندگان غربي را به دليل نگاه آزاد به جنگ و بيان احساسات خود در نمايشنامه و فيلمنامههايشان موفق ميداند و خودسانسوري و نگاه مميزي به اينگونه آثار را عامل عدم اقبال به نمايشنامههاي دفاعمقدس معرفي مي كند.
سيد حسين فدايي حسين در پايان درباره تفاوت جنگ و دفاعمقدس اينچنين گفت: جنگ از منظر همه منفور است. ما قسمت دفاع در جنگ را ارزشمند ميدانيم كه هميشه با تعريف جنگ اختلاط پيدا ميكند. وقتي در يك اثر، جنگ به نقد گذاشته ميشود همه تصور ميكنند كه دفاعمقدس مورد انتقاد قرار گرفته است. اگر اصل جنگ بر دفاع استوار باشد، حركتي مقدس خواهد بود.