ناکامی سیاست خارجی ترکیه در خاورمیانه
به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس به نقل از "المانیتور"، در حالی که از زمان به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه خاورمیانه به یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی ترکیه تبدیل شده است، اما به دلایلی مانند دخالت در بحران سوریه و فاصله گرفتن از ایران و همچنین تحولات منطقه مانند از دست رفتن متحدانی مانند محمد مرسی در مصر می توان گفت در سال های اخیر ترکیه نتوانسته است در دسترسی به اهداف خود موفق باشد.
از به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه در ترکیه و سلطه گفتمان منطقه گرایی در سیاست خارجی این کشور، خاورمیانه به یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی آن تبدیل شد. لذا در سال های نخست به قدرت رسیدن اردوغان و حزب عدالت و توسعه، ترکیه با در نظر گرفتن برخی اولویت های اقتصادی و سیاسی توانسته بود با دیپلماسی چند بعدی ضمن توسعه روابط خود با کشورهایی نظیر ایران، سوریه و عربستان نفوذ مناسبی را نیز برای خود در سطح منطقه ایجاد نماید، که از نمونه های آن می توان به افزایش نقش ترکیه در فلسطین و توسعه روابط سیاسی و تجاری با ایران و سوریه اشاره کرد که در مجموع بر نقش آفرینی ترکیه در منطقه افزوده بود.
اما در سال های اخیر و تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل داخلی و منطقه ای، ترکیه نه تنها در تداوم موفقیت سیاست خارجی خود در منطقه موفق نبوده است، بلکه با اعمال اشتباهاتی تصویر مثبتی را نیز که از خود ارائه کرده بود تخریب نموده است که البته در این میان عناصر منطقه ای نیز تاثیرگذار بوده اند.
آغاز بحران در سوریه و دخالت افراطی ترکیه در امور داخلی این کشور در همان آغاز بحران را می توان نقطه آغاز ناکامی های ترکیه در منطقه در نظر گرفت. در واقع در حالی که در سال های قبل از آغاز بحران در سوریه، به دلایل صادرات اقتصادی به سوریه و حل کردن مشکلات مرزی ترکیه توانسته بود روابط مناسبی با سوریه ایجاد نماید اما با آغاز بحران در سوریه، ترکیه با دخالت های خود در این کشور روابط خود را با دولت سوریه به هم زده و علاوه بر از دست دادن سودهای اقتصادی ناشی از روابط تجاری پیشین، به دلیل ناامنی در مرزهای خود با سوریه و هجوم آوارگان هزینه های اقتصادی و امنیتی زیادی متحمل شده است.
در همین راستا در حالی که در سال های گذشته ترکیه توانسته بود با دیپلماسی اقتصادی روابط بسیار نزدیکی با ایران برقرار نماید، به دلیل اختلاف مواضع ترکیه با ایران در موضوع سوریه و همچنین فشار غرب به ترکیه درباره نحوه تعامل با ایران و پیروی ترکیه از تحریم ها در دو سال اخیر شاهد افت سطح روابط ایران با ترکیه بوده ایم که این موضوع نیز با توجه به اینکه اقتصاد یکی از محورهای سیاست خارجی ترکیه است و از سطح روابط اقتصادی ترکیه با ایران کاسته شد، هزینه هایی را بر ترکیه تحمیل کرده است؛ ضمن اینکه ضربه به روابط سیاسی ترکیه با ایران مشکلاتی در رابطه با سیاست خارجی ترکیه درباره نحوه تعامل با کردها و همچنین مسائل عراق با توجه به نفوذ ایران ایجاد کرده است.
برخی از مشکلات چند سال اخیر سیاست خارجی ترکیه نیز به تحولات منطقه بر می گردد. در حالی که ترکیه توانسته بود از موج بیداری اسلامی استفاده کرده و خود را به عنوان یک مدل برای انقلاب های منطقه مطرح نماید که مصر از جمله مهم ترین این موارد به شمار می آید، تحولات اخیر این کشور و برکناری اخوان المسلمین باعث شده است که با توجه به نزدیکی ترکیه به این گروه، از نفوذ ترکیه در مصر و متعاقب آن در سطح منطقه کاسته شده و در آینده نیز شاهد بروز مشکلاتی برای این کشور در پیشبرد اهداف سیاست خارجی اش در سطح منطقه باشیم.
