اختلافات غرب با روسیه بر مذاکرات هستهای ایران سایه افکنده
به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس به نقل از پایگاه خبری الشرق الاوسط، منابع غربی در ژنو اتریش اعلام کردند: کشورهای غربی سعی کردند در این دور از مذاکرات هسته ای گروه ۱+۵ با جمهوری اسلامی ایران به موضوع بحران اوکراین هم رسیدگی کنند.
این دومین دور از مذاکرات تعیین شده میان مقامات ایرانی و گروه ۱+۵ است که قرار است تا رسیدن به توافق نهایی با یکدیگر در خصوص برنامه هستهای ایران چندین جلسه از این شکل بین دو طرف برگزار شود.
منابع غربی درباره اهمیت مذاکرات کنونی ژنو تاکید کرده اند: ادامه یافتن این مذاکرات می تواند یا به وخامت اوضاع بیانجامد یا منجر به رسیدن راه حلی منطقی در این زمینه شود، که رفع تحریمهای بین المللی اعمال شده بر ضد ایران یکی از این نتایج است و میتواند منجر به برچیده شدن احتمال بروز جنگ در سطح منطقه شود.
"مایکل مان" سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این زمینه گفت: تاکنون در مذاکرات هستهای شاهد محدود شدن مذاکرات تنها درباره پرونده هستهای ایران بودیم، در این دور از مذاکرات کشورهای شرکت کننده به هیچ عنوان تاکنون موضوع همه پرسی و نتایج همه پرسی جدایی شبه جزیره کریمه از اوکراین و الحاق آن به روسیه را در مذاکرات هستهای ایران دخالت ندادهاند.
هم اکنون به گفته مقامات غربی مساله مربوط به نیروگاه آب سنگین ایران در اراک یکی از اساسیترین موضوعاتی بوده که مورد بحث و گفتگوی حاضران قرار گرفته است، چرا که غرب از این بیم دارد که با الحاق بخشهای جانبی به این نیروگاه (آب سنگین اراک) این نیروگاه با تولید پلوتونیوم قادر خواهد بود، برای مصارف نظامی وارد عمل شود.
به گفته کارشناسان مسائل بین المللی تاکنون با وجود بحرانهایی نظیر بحران اوکراین و بحران سوریه این مذاکرات هنوز حول یک محور که همانا پرونده هستهای ایران است می چرخد، اما بحران اوکراین هر روز رو به وخامت مینهد و پیشبینی می شود، به زودی این بحران تاثیر منفی بر مذاکرات هستهای گروه ۱+۵ که آمریکا و روسیه دو متخاصم اصلی پرونده بحران اوکراین در آن حضور دارند، خواهد گذاشت.
مارک "فیتزپاتریک" مسئول سابق وزارت خارجه آمریکا که هم اکنون در مرکز مطالعات راهبردی لندن مشغول به فعالیت است در این زمینه گفته است: احتمال دست یابی غرب و ایران به توافقی در خصوص پرونده هستهای تهران بسیار بعید است، چرا که بحران اوکراین، همچون بحران سوریه در زمان مذاکرات هستهای مطرح هستند.
وی که با پایگاه خبری فرانس پرس سخن می گفت، افزود: بسیار بعید به نظر می رسد مقامات روسی وحدت و اتحاد ملی خود را فدای پرونده هستهای ایران سازند.
یک مسئول عالی رتبه دولت آمریکا که در مذاکرات هستهای با ایران مشارکت دارد، و از جزئیات دیدارها مطلع است در این باره گفت: دیپلمات های غربی در اینباره امیدوارند، منازعات منطقهای از جمله بحران اوکراین بر موضوع مذاکرات هستهای ایران تاثیر نگذارد.
مسئولان غربی در این باره اعلام کردند: ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه پیش از شکلگیری بحران اوکراین مذاکراتی را با مقامات ایرانی در زمینه خرید نفت ایران داشته تا در قبال آن روسیه دو نیروگاه هستهای را احداث کند.
مسئولان غربی افزودند: روسیه این پیشنهاد را با این هدف مطرح کرده بود که حربه غرب درباره تحریم نفتی ایران را از میان بردارد و بدین ترتیب روسیه نفت را در قبال احداث این دو نیروگاه هسته ای خریداری کند.
"علی فایز" کارشناس ایرانی سازمانهای بینالمللی اعلام کرد: توافق هستهای اخیر بین ایران و گروه ۱+۵ تاکنون نتوانسته خواستههای دو طرف را برآورده کند، از یک سو غرب باید قبول کند که با برخی از دستگاه های گریز از مرکز ایران در نیروگاههای هستهای این کشور کنار بیاید، و در مقابل هم ایران می بایست بپذیرد در همین شرایط باقی خواهد ماند و تحریمها به صورت کامل ضد تهران لغو نخواهند شد.
اما نگرانی ها در این زمینه بین غرب و ایران به چه موضوعاتی خلاصه می شوند؟
غنی سازی اورانیوم:
- غرب از خواسته قبلی خود مبنی بر اندیشه جلوگیری از غنیسازی اورانیوم از سوی ایران صرفنظر کرده است، و ایران دیگر لازم نیست تمام فعالیت های هسته ای خود را متوقف کند، غنیسازی که تا پیش از این غرب آن را با هدف ساخت بمب اتمی قلمداد کرده و قصدش کاستن از این توان بوده است.
- ایران اعلام کرده غنیسازی اورانیوم را با هدف تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه های هستهای انجام می دهد، و در عین حال نیز تاکید کرده هرگز فعالیتهای هستهای خود را در نیروگاههای نطنز و فوردو متوقف نخواهد کرد.
- هم اکنون ایران نزدیک به ۱۰ هزار دستگاه گریز از مرکز مجهز است که با سرعت صوت می چرخند، این دستگاهها قادرند، سوخت هستهای تولید کنند، کارشناسان غربی از ایران می خواهند این دستگاهها را کاهش و در حد تنها چند هزار باشد.
- آمریکا و غرب تلاش می کنند، از طریق مذاکرات و تحریمها سرعت ایران را در دست یابی به بمب هستهای کاهش دهند.
مطالعات دستگاه های گریز از مرکز:
- ایران نمونه های جدیدی از دستگاه های گریز از مرکز را در نطنز پیشرفته کرده است.
- دستگاه های جدید این قابلیت و توانایی را دارند که غنی سازی را با سرعت بیشتری به پیش ببرند.
- ایران معتقد است غنی سازی هسته ای حق مسلم اوست تا در مصارف غیر نظامی از آن برخوردار باشد.
- توافق هستهای موقت به ایران این اجازه را میدهد تا فعالیتهای مطالعاتی و پیشرفتهسازی کنونی را ادامه دهد.
- پیش بینی می شود، قدرت های غربی محدودیت های بیشتری را بر فعالیتهای مطالعاتی و پیشرفتهسازی ایران اعمال کنند.
نیروگاه اراک :
- غرب از آن بیم دارد که مطالعاتی که در نیروگاه آب سنگین اراک صورت می گیرد، پلوتونیوم را به عنوان سوخت مورد نیاز به بمب هستهای تبدیل کند.
- ایران می گوید این نیروگاه را تنها برای مصارف پرتوهای درمانی و پزشکی احداث کرده است.
- کارشناسان غربی معتقدند با اصلاح یا تغییر در نوع عملکرد این نیروگاه یا سوختی که از آن استفاده می شود، می توان به نگرانی ها پایان داد.
- مقامات ایران گفتهاند می توان در این نیروگاه تغییراتی را ایجاد کرد، اما به جزئیات آن اشاره نشده است.
گزارش های آژانس انرژی اتمی :
- آژانس بین المللی انرژی اتمی وابسته به سازمان ملل در خصوص احتمال انجام مطالعات تحقیقاتی از سوی ایران برای ساخت سلاح هسته ای بررسیهای را انجام می دهد، ادعایی که ایران همواره آن را رد کرده است.
- غربیها همواره به ایران گفتهاند برای از میان برداشتن نگرانیها در خصوص نیروگاههای خود برای رسیدن به توافق نهایی عمل کند، اما این مسئولان غربی هیچ گاه به ایران نگفتهاند در این خصوص باید چه کرد.
تحریم های اعمال شده :
- مقامات ایرانی میخواهند این تحریمها به سرعت بر ضد ایران لغو شود.
- به نظر میرسد کشورهای غربی هرگز چنین امری را محقق نسازند و تنها بطور مرحلهای و تدریجی تحریم ها را رفع کنند.
