محمدحسین جعفریان نویسنده، شاعر و مستندساز در گفتوگو با خبرگزاری دفاع مقدس با ذکر خاطرهای از شهید مرتضی آوینی، اظهار کرد: اسفند سال ۱۳۷۱ برای ساخت مستندی به افغانستان رفتیم، قبل از این سفر برای مشورت گرفتن به سراغ شهید آوینی در دفترشان رفته و موضوع را تشریح کردیم.
جعفریان در ادامه اذعان کرد: شهید آوینی به ما گفت در شمال افغانستان تعداد زیادی تاجیک اسکان دارند که به دلیل فروپاشی شوروی و تحولات منطقه باید سوژه خوبی باشند و حتما به سراغ آنها بروید.
این مستندساز خاطرنشان کرد: ما اطلاعی نداشتیم که تاجیکها با دولت مرکزی درگیری پیدا کردند و شعارشان این بوده که «راه ما راه علی است» و «برو گمشو کمونیست» و شعارهایی منطبق با انقلاب اسلامی ایران دارند.
وی افزود: بعد از اینکه به افغانستان رفتیم فهمیدیم غریب به ۷۰۰ هزار آوره از آب دریا رد شدهاند و در شمال افغانستان سکونت پیدا کردهاند.
جعفریان گفت: این مقدمه را گفتم تا بفهمید هر چه از شهید مرتضی آوینی گفته میشود ختم به دفاع مقدس میشود، احاطهای که شهید آوینی به جهان اسلام داشت شگفت انگیز بود.
این مستندساز اظهار کرد: تیم مستندسازی ما با اینکه مجموعهای از خبرنگاران انقلابی بودند از این موضوع که در شمال افغانستان چه اتفاقی افتاده است بیخبر بودند اما شهید آوینی میدانست چه اتفاقی رخ داده و خبررسانی نشده و باید پوشش خبری داده شود.
وی افزود: من فکر میکنم عمده صحبتهای که درباره مرتضی آوینی گفته میشود ختم به کارهای ساخته شده وی میشود و درباره جهان بینی که این شخصیت داشت چندان سخنی به میان نمیآید.
جعفریان در پایان گفت: جنبههای زیای از شخصیت شهید آوینی مورد غفلت قرار گرفته است، آوینی یک تئوریسین فرهنگی و متفکر اسلامی بود.