به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، همگان بر این موضوع واقفند که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک نیروی نظامی صرف نیست، بلکه هویت اصلی سپاه را اعتقاد به مبانی اسلام تشکیل میدهد. یعنی در واقع بنیه معنوی، فکری، سیاسی و اعتقادی سپاه است که این نهاد ارزشی و انقلابی را به عنوان حزبالله در جهان معرفی میکند. به همین دلیل مسائل اعتقادی و سیاسی در سپاه همیشه در رأس همه عرصهها قرار داشته و دارد. به گونهای که تمامی فرماندهان و مسئولین سپاه پیش از آن که یک نیروی نظامی باشند یک نیروی معنوی و اعتقادی بودهاند.
بنیههای اعتقادی و سیاسی به تدریج وارد عرصه دفاع از دستاوردهای انقلاب اسلامی شد و از آنجایی که افکار شهید مطهری در مسائل اعتقادی و بنیادی بسیار ناب و قابل توجه بود به پیشنهاد آیت الله محلاتی سالروز شهادت ایشان را روز عقیدتی سیاسی نام گذاشتند. از این رو به سراغ سردار محبی، معاون هماهنگکننده نمایندگی ولی فقیه در نیروی زمینی سپاه رفتیم و با وی پیرامون نقش معنویت و بصیرتافزایی پاسداران در مواجهه با مسائل سیاسی گفتوگویی را انجام دادیم که مشروح آن در ذیل آمده است:
- نقش معنویت را در آمادگی رزم کارکنان سپاه، به ویژه نیروی زمینی سپاه تبیین کنید.
اولین و مهمترین رکن تأثیرگذار در آمادگی رزم نیروهای مسلح، موضوع آمادگیهای اعتقادی و معنوی است. یعنی در واقع رفتارهای بیرونی، تصمیمگیریها و بایدها و نبایدهایی که ما به آن معتقد هستیم و براساس آن عمل میکنیم مبتنی بر اعتقادات و دیدگاههایی است که پیرامون جهان هستی و نظام آفرینش خاصه خلقت انسان بیان میشود. نیروهای مسلح هم از این قاعده مستثنی نیستند و در صورت پایبندی و باور بیشتر به آرمانها و اهدافشان، در عمل به موفقیت میرسند.
معنویت به عنوان اولین و مهمترین رکن در نیروهای مسلح، مطرح است، زیرا به عمل بیرونی ما تقویت، جهت و معنا میبخشد. رزم و موضعگیری ما در مقابل دشمنان مبتنی بر نگاهی است که از نظر اعتقادی به آنها داریم، بنابراین معنویت نقش تعیین کنندهای در این زمینه دارد. عنصر معنویت هم از جهت معنا دادن به مقابله و هم مقاومت و ایستادگی در تقابل با دشمن و همین طور در پیشبرد اهداف ما برای رسیدن به آرمانها نقش موثری را ایفا میکند.
- افکار استاد مطهری در زمان حیات و به خصوص پس از شهادت ایشان همیشه مورد توجه استادان عقیدتی سیاسی سپاه بود و آنها در جهت افزایش و ارتقای آموزههای مکتبی و ایدئولوژی از آن افکار روشن سود میبردند؛ به نظرشما دلیل اتخاذ چنین رویکردی چیست؟
چندین دلیل کلی و اساسی در این زمینه مطرح است؛ اولین دلیل مربوط به توانمندیهای علمی و شخصیت آن شهید بزرگوار است. شهید مطهری یک فیلسوف، اسلامشناس و جامعهشناس کمنظیر بود. ایشان توانست در قالب یک انسانشناسی عالمانه و شناخت مطلوب محیط پیرامون، مطالب را به روز و به واقع بیان کند. دلیل دوم برمیگردد به اطلاعات همهجانبهای که ایشان درباره مکاتب مختلفی که علیه اسلام فعالیت میکردند، داشتند. ایشان با تلاش و جدّیت در صدد بودند که مکاتب فلسفی و کلامی نتوانند در مقابل ادیان الهی مکتب دیگری ایجاد کنند. شهید مطهری در مقابل آنهایی که سعی کردند تا اسلام و مسلمان نابود شوند نیز همانند یک رزمنده تمامعیار ایستادند.
سومین دلیل به اخلاص و صداقت شهید مطهری بازمیگردد که با همین ویژگیها مبانی فکری و بیانات مکاتب غیرالهی را تشریح و تبیین کردند؛ بهگونهای که اگر به کتابهای ملحدین و معاندین توجه کنید آن روانی و شیوایی را نمیبینید ولی در مقابل شاهد هستیم که شهید مطهری با ارائه معیارهایی عالمانه به ردّ نظر آنها میپردازد. این خصوصیت و ویژگی فقط مخصوص شهید مطهری بود که مبانی دشمن را به روشنی توضیح میداد و سپس با دلایلی صریح و محکم به رد این مبانی باطل میپرداخت.
خصوصیت دیگر شهید مطهری، تکلیفمداری بود؛ ایشان علیرغم برخورداری از استعداد و توان ویژه میتوانستند در ابواب دیگر اسلام همچون فقه ورود موفقیتآمیزی داشته باشند و حتی صاحب رساله شوند، اما عرصه مبارزه با انحرافات فکری و اعتقادی دشمن را انتخاب کردند، چراکه ایشان میدانستند که دشمنان به دنبال شبههافکنی فکری هستند؛ از این رو شهید مطهری تکلیف خود را بر تبیین مسائل اعتقادی و مبارزه با القائات فکری آلوده و منحرف قرار داد و به خوبی در این عرصه فعالیت کرد. شهید مطهری به خوبی، با موقعیتشناسی و زمانشناسی مدبرانه، نیازمندیهای جامعه، جوانان و مراکز علمی و پژوهشی را تشخیص داده و سپس پا به عرصه عمل گذاشتند. همه این خصوصیات و ویژگیهای برجسته باعث شده تا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خودش را موظف بداند تا مبنای رویکرد و القائات فکری را بر پایه آثار شهید مطهری استوار کند؛ به خصوص که حضرت امام(ره) بارها شهید مطهری را تأیید کردند و این تأیید بنیانگذار فقید انقلاب اسلامی هم مزید بر مباحث گذشته شد.
- نقش آثار استاد مطهری در بصیرتافزایی نیروهای مسلح و خصوصاً سپاه چیست؟
خوشبختانه حضرت امام خمینی(ره) آثار شهید مطهری را بدون استثنا مورد تأیید قرار دادند و همواره همه مسلمانان خصوصاً جوانان را به مطالعه و مراجعه به آثار این شهید بزرگوار ترغیب و تشویق کردند. هر کسی نمیتواند نسبت به مسائل فلسفی درک درستی پیدا کند، چون مطالب بسیار پیچیدهای در آن نهفته است، اما آثار شهید مطهری از نظر نگارش و گفتار دارای یک ادبیات ساده است که مخاطبان آن به راحتی از محتوای مسائل آگاه میشوند.
آثار شهید مطهری علیرغم فلسفی بودن، نیازمندیها و برهانهای موجود در ذهن و فکر دانشجویان را نیز به نگارش درآورده است و همه اقشار جامعه به اندازه خودشان میتوانند از آن بهرهبرداری کنند. به واقع زمانی این شهید بزرگوار آثار خودش را ارائه داد که برخی از دشمنان در لباس کمونیستی و سوسیالیستی قصد شبههافکنی در جامعه را داشتند. آثار استاد بهترین مبین مسائل دینی، اسلامی و انقلابی است و به همین دلیل سپاه رویکرد خودش را نسبت به این آثار جامع و کامل، افزایش داده و تقویت کرد.
- به نظرشما چرا باید پاسداران و رزمندگان نیروهای مسلح دارای دانش سیاسی به روز باشد؟
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مأموریت و رسالت پاسداری از انقلاب اسلامی در همه عرصهها و مقاطع زمانی را برعهده دارد. از طرفی هم میدانید که انقلاب ما یک انقلاب اعتقادی است و اعتقادات هم با سیاست رابطه نزدیک و تنگاتنگی دارد و اصولاً سیاست ما از اعتقادات ما جدا نیست. از این رو، یک پاسدار زمانی میتواند از انقلاب اسلامی دفاع کند که هم مبانی اعتقادی اسلام را به خوبی بشناسد و هم از مبانی سیاسی انقلاب آگاهی داشته باشد. بنابراین مقابله سپاه با توطئههای دشمنان، در گرو شناخت صحیح سیاستهای مغایر و مخالف با اسلام، انقلاب و کشور است.
اگر پاسداران ما نسبت به سیاستهای روز، موضعگیریهای جناحهای مختلف سیاسی و مبانی سیاسی انقلاب آگاهی نداشته باشند نمیتوانند به موقع از انقلاب و دستاوردهای آن دفاع کنند. در واقع، آگاهی سیاسی و به روز بودن در مسائل سیاسی برای رزمندگان سپاه، جزء لاینفک رسالت پاسداری آنهاست.
- با توجه به نامگذاری هفته عقیدتی سیاسی در سپاه بفرمایید حدود و ثغور فعالیت سیاسی سپاه تا کجاست؟
فعالیتهای سیاسی سپاه را قانون مشخص کرده است. به موجب آن سپاه در دو محور کلی میتواند در مسائل سیاسی فعالیت کند؛ یکی از آنها بحث آموزش و تبیین مبانی سیاسی به منظور بصیرتافزایی در بین کارکنان این نهاد است. پس در وهله اول سپاه به آموزش مبانی سیاسی و تشریح وضعیت سیاسی کشور و جهان برای نیروهای خودش میپردازد تا جایگاه انقلاب اسلامی، جریانات معارض و نحوه دفاع از انقلاب اسلامی را بهتر بشناسند. در وهله دوم دفاع از انقلاب اسلامی در عرصههای مختلف امکانپذیر است، چون سپاه صرفاً یک نهاد نظامی نیست که وظیفه دفاع نظامی از کشور را برعهده داشته باشد. سپاه رسالت پاسداری از انقلاب را دارد، یعنی در هر عرصه و زمینهای که انقلاب مورد تهدید قرار گیرد سپاه باید از آن دفاع کند. اگر انقلاب از بُعد نظامی مورد تعرض قرار گیرد سپاه با جامه نظامی وارد میدان میشود. همچنین اگر کشور به لحاظ اعتقادی و فرهنگی مورد هجمه دشمن قرار گیرد، سپاه باید در کِسوت فرهنگی از انقلاب اسلامی دفاع کند.
- به نظرشما چه خط قرمزهایی برای فعالیتهای سیاسی کارکنان سپاه تعریف شده است؟
خط قرمز سپاه را هم قانون مشخص کرده و در بیانات امام(ره) هم موجود است. سپاه حق ورود به دستهبندیها و جناحبندیهای سیاسی را ندارد. سپاه هم خودش را ملزم میداند که در این عرصهها وارد نشود.
- به عنوان سوال آخر بفرمایید با توجه به تأکید مقام معظم رهبری بر مدیریت جهادی، نیروی زمینی سپاه چه نقشی را در تحقق شعار سال به ویژه فرهنگسازی مدیریت جهادی میتواند ایفا کند؟
بحمدالله در سالهای اخیر نیروی زمینی سپاه از مدیریت جهادی برخوردار بوده است، موفقیت سپاه در شمال غرب و جنوب شرق کشور و مبارزاتی که با ضدانقلاب و گروهکهای تروریستی داشته و اقداماتی که در صیانت از مرزهای کشور انجام داده، به همگان ثابت کرد که سپاه پیش از فرمان مقام معظم رهبری با مدیریت جهادی بیگانه نبوده است. ولیکن تأکید معظم له رسالت ما را سنگینتر کرده تا با عنایت به تلاشهای گذشته و ترمیم ضعفها، در جهت تحقق شعار سال به تقویت مدیریت جهادی در همه عرصهها خصوصاً مقابله با تهاجمات فرهنگی بپردازیم.
گفتگو از مجتبی برزگر
