رسانه اسلامی، رسانه غیر اسلامی
نگاه حضرت امام خمینی (ره) و مشی مبارزه سیاسی ایشان در پیشبرد انقلاب اسلامی علیه رژیم پهلوی، همواره مشی فرهنگی بود، باید دانست که ادامه این راه پر خطر جز مشی فرهنگی محتوم به شکست خواهد بود. همه جهان بینی نهضت امام خمینی (ع) مبتنی بر اسلام و میراثی است که از ائمه (ع) و بوسیله علمابه دست ما رسیده است.
عدم تخطی امام خمینی (ره) از انگاره‌های اسلامی برای ایجاد حکومتی قائم بر اسلام سبب پیروزی نهضت ایشان شد. نگاه آن امام فقید در سال‌های رهبری‌شان به منظور صدور انقلاب به کشورهای اسلامی نگاهی فرهنگی بود. نظام فرهنگی امام خمینی (ره) چندان پیچیده و دیریاب نیست که قابل پیاده شدن در بستر کشورهای اسلامی نباشد. ایشان به شدت از ضرورت وجود صدا و سیما به عنوان یک دانشگاه همه‌گیر حمایت می‌کردند.
مقام معظم رهبری در تشریح اینکه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران چگونه باید باشد در دیدار اقشار مختلف مردم با معظم‌له که در 15 آذر 1368 صورت گرفته بود با تاکید بر ضرورت استفاده از روش‌های هنری در آثار نمایشی برای تفهیم مفاهیم اسلامی فرمودند: «هنرمندان، نویسندگان، گویندگان، مجریان، کارگردانان، هنرپیشگان و ... باید دست به دست هم بدهند تا این مفاهیم ارزشمند اسلامى را به صورت برنامه‌هاى هنرى بسازند تا مردم از آن‌ها تعلیم بگیرند.»
ایشان مراد از تعلیم در صدا و سیما را به سخنرانى و میزگرد و تدریس صرف محدود نکرده و تصریح کردند: صدا و سیما باید انواع و اقسام روش‌هاى هنرى را در برنامه‌هاى هنرى و فیلم‌ها و نمایش‌ها براى تفهیم و توضیح مفاهیم و ارزش‌هاى اسلامى به کار گیرد و اگر غیر از این باشد، صدا و سیماى جمهورى اسلامى، صدا و سیماى اسلامى نیست.»
اگر اثری از ارزش‌ها و مفاهیم اسلامی تهی باشد چگونه می‌تواند توفقی برای نظام اسلامی ایران در جنگ فرهنگی داشته باشد. اگر صدا و سیما تریبون فرهنگی جمهوری اسلامی است نمی‌تواند روشی سلیقه‌ای و جناحی برای تولید برنامه اتخاذ کند. آنچه که این رسانه ملی روی آنتن شبکه‌های خود می‌فرستد در حکم دیدگاه نظرات و جهان بینی نظام جمهوری اسلامی است.
از این منظر نقش رسانه ملی در مناسبات جهانی بسیار جدی و مهم است. یکی از مصادیقی که ضعف در برنامه سازی در رسانه ملی محسوب می‌شود، الگوبرداری از شیوه ساخت برنامه‌هایی است که از شبکه فارسی زبان معاند پخش می‌شود. ساختار این برنامه‌ها به نحوی است که روحیه مصرف‌گرایی و اشرافی‌گری را در مخاطبان ایجاد می‌کند.
برنامه‌های چون «دست پخت» که از شبکه یک سیما پخش می‌شود از نمونه این برنامه‌هاست. «دست پخت» با بهره‌گیری از داوری فرانسوی یک مسابقه آشپزی را سوژه خود قرار داده تا از قبل آن هم ساعتی از آنتن پر شود و هم اینکه بیننده شبکه‌های ماهواره‌ای را به خود جلب کند.
منظور مقام معظم رهبری از برنامه‌های اسلامی چنان که اشاره شد این نیست که با زبانی مستقیم و سرراست از آموزه‌های اسلامی بگوید. بلکه باید بن مایه‌ای اسلامب باشد. حتی اگر برنامه‌ای در قالب سرگرمی و مسابقه و طنز ساخته و پخش می‌شود باید نگاه اسلامی داشته باشد. خلاصه اینکه مراد رهبر انقلاب از ساخت برنامه‌های اسلامی داشتن نگاهی دینی به نوع برنامه سازی است.
اگر دربرنامه «دست پخت» آموزش غذاهایی با حداقل هزینه و صرف وقت در دستور کار برنامه‌سازان قرار می‌گرفت،نگاه مصرف‌گرایی حاکم بر این برنامه از بین می‌رفت. همچنین استفاده از داوران ایرانی می‌توانست تا حدی روحیه خود باوری را در مخاطب ایجاد کند.
ساخت برنامه‌هایی چون «دوباره زندگی» که از شبکه دوم سیما درحال پخش است از نمونه‌های موفق برنامه‌سازی است که ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی را در لایه‌های زیرین خود به مخاطب منتقل می‌کند. همچنین برنامه «از لاک جیغ تا خدا» به دلیل نگاه مثبت اندیش و عدم داوری در نوع نگاهش بین دخترانی که حجاب را با اعتقاد و بصیرت انتخاب کرده‌اند و دیگر دختران به خوبی توانسته با قشر جوان اتباط بگیرد.
با این همه رسانه ملی با همه نقشی که در جهت دهی فرهنگی ایفا می‌کند نیازمند حمایت معنوی سایر ابزارهای فرهنگی چون سینما، تئاتر و ادبیات است. اگر رسانه ملی به خوبی به وظایف خود عمل کند و در مقابل سینما به عنوان رسانه‌ای همه‌گیر راهی دیگر برود مصداق مثل یک بام و دو هواست که نسل جوان نمی‌داند که میان نگاه صدا و سیما و نگاه سینما کدام درست‌تر است.
در واقع آنچه را که صدا و سیما به عموم مخطبان می‌گوید، سینما باید همان حرف را برای قشر فرهیخته و تحصیل‌کرده با زبانی تحلیلی‌تر و عمیق‌تر تفسیر کند. آنچه که مقام معظم رهبری درباره اسلامی بودن یا نبودن صدا و سیما بیان داشتند در همه حوزه‌های فرهنگی و بخصوص سینما نیز صادق است.
انتهای پیام/ 161
