چرا دموکراسی‌های غربی درباره یمن خفقان گرفته‌اند؟

سکوت و انفعال مجامع جهانی و به‌خصوص کشورهای غربی در قبال فجایع انسانی حاکم بر یمن به یکی از تراژدی‌های عصر حاضر تبدیل شده است. طبق آمارهای منتشره در خلال 20 ماه گذشته که از تجاوز نظامی عربستان و برخی همپیمانان عرب آن مانند امارات عربی متحده به یمن می‌گذرد بیش از 3 میلیون نفر از مردم این کشور آواره و دهها هزار نفر دیگر کشته و زخمی شده‌اند و بیش از 80 درصد جمعیت 25 میلیونی این کشور نیز با قحطی روبه‌رو هستند.

 

اولین سؤالی که در این زمینه مطرح می‌شود این است که چه عواملی موجب شده است کشورهای غربی و سازمان‌های بین‌المللی به‌رغم ادعای حمایت از دموکراسی و حقوق بشر این‌چنین در برابر فجایع انسانی حاکم بر یمن‌ بی‌تفاوت باشند؟ در پاسخ به این سؤال به چند عامل می‌توان اشاره کرد: نخست اینکه متأسفانه یمن از همان ابتدای آغاز تجاوز نظامی عربستان به محاصره دریایی این کشور و متحدان آن درآمده است و علاوه بر این مناطق جغرافیایی یمن به گونه‌ای است که از امکان تسری و سرریز شدن بحران انسانی و اجتماعی جنگ یمن به شکل آوارگان به کشورهای غربی جلوگیری می‌کند و بنابراین این کشورها به همان میزان که از استمرار جنگ در عراق، لیبی و سوریه احساس خطر و نگرانی می‌کنند یک چنین نگرانی را درباره یمن ندارند. از این دید یکی از عواملی که موجب شد خیلی از کشورهای اروپایی به‌تدریج مواضع خود را در سوریه تغییر دهند، سرریزشدن بحران آوارگان سوریه به سمت این کشورها بوده است.

عامل دیگر در این زمینه دلارهای نفتی عربستان و چوب حراج این کشور به چاه‌های نفتی یمن در چارچوب طرح موسوم به توسعه 2030 است که امکان خرید مواضع سیاسی کشورهای غربی و همچنین خرید مواضع رسانه‌های خبری آنها را فراهم می‌سازد که در اسناد ویکی‌لیکس نیز به آن اشاره و تصریح شده است.

از دیگر عوامل موثر در این زمینه نقش و اعمال نظر رژیم صهیونیستی است و از این دید جنایت‌های عربستان در یمن چند نفع را برای این رژیم به همراه دارد؛ نخست اینکه اذهان عمومی را از جنایات این رژیم در فلسطین منحرف می‌کند و دوم اینکه عربستان را در شرایطی قرار می‌دهد که بیش از پیش به این رژیم احساس نیاز کند و روابط خود را با آن گسترش دهد. از این دید نقش این رژیم در هدایت نسل جدید قدرت در عربستان به سمت جنگ یمن نیز قابل‌توجه و تأمل است. برخورداری از این عوامل این احساس را در عربستان ایجاد کرده است که کماکان می‌تواند به جنایات خود در یمن ادامه دهد اما غافل از اینکه این کار پرونده جنایات این کشور را قطورتر می‌کند و در عین حال ادعای کشورهای غربی در حمایت از حقوق بشر و دموکراسی را بیش از پیش در معرض سؤال افکار عمومی قرار می‌دهد و از این دید این احتمال وجود دارد که با آغاز به‌کار دبیرکل جدید سازمان ملل تا حدودی به افعال این سازمان که در دوره بان‌کی‌مون مشهود بود، پایان داده شود و عربستان و همپیمانان آن بیش از پیش با چالش‌های افکار عمومی و جامعه جهانی مواجه شوند.