به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، شب گذشته 19 دی ماه، یکصدوپنجمین برنامه سینماروایت در مجموعه اسوه و با حضور جمع کثیری از علاقه مندان به حوزه سینما برگزار شد. سینماروایت در این برنامه به نقد و بررسی فیلم مستند «شیخ صباح» به تهیه کنندگی و کارگردانی محسن اسلام زاده با حضور جبار آذین منتقد سینمایی و رسول شادمانی مجری – کارشناس پرداخت.
در ابتدای برنامه رسول شادمانی با اشاره به سخت و پرخطر بودن ساخت مستندهای جنگی و گزارشی همچون «شیخ صباح»، تولید این فیلم های استراتژیک را که با گذشت زمان همچون گنجینه ای ارزش آنها بیشتر نمایان می شود، نیاز مبرم سینمای کشور دانست و گفت: در این وانفسا عده ای هم در جای گرم و نرم نشسته اند و به بهانه تولید مستند، با استفاده از آرشیو و با تکیه به تدوین در پی تخریب چهره های ملی و میهنی هستند که جایگاهی کاریزماتیک در میان مردم دارند.
وی افزود: این افراد گویی بیش از هر چیز در پی مطرح کردن خود و جریان سازی می باشند، چرا که اگر ذره ای جریان شناس باشند در می یابند که بجز ائمه و معصومین که عاری از گناهند دیگر انسان ها جایزالخطا هستند و ممکن است در مسیر زندگی و در مسئولیت هایشان فراز و نشیب هایی داشته باشند.
از پرداختن به نیروهای اهل سنت مبارز با داعش غفلت شده است
در ادامه، محسن اسلام زاده کارگردان مستند «شیخ صباح » با بیان اینکه تولید این فیلم به فروردین سال 93 بر می گردد که تا اواسط سال 94 نیز تدوین آن ادامه داشت گفت: یکی از نقدهایی که به لحاظ محتوایی به مستندسازانی که در عراق و سوریه کار می کنند این است که آنان از پرداختن به نیروهای اهل سنت که حتی بیشتر از شیعیان در حال جنگ با داعش هستند غفلت کرده اند. لذا هنگامی که من به عراق رفتم و به دنبال بچه های اهل سنت ضد داعشی می گشتم همه تعجب کرده بودند.
برنامه سینماروایت همچون کلاس آموزشی است
این مستند ساز ادامه داد: اینکه این فیلم خیلی نمی تواند مخاطب را با خودش درگیر کند و به شیخ صباح نزدیک نمی شود را می پذیرم و چون برنامه سینماروایت را به چشم یک کلاس آموزشی می دانم قبول کردم تا این فیلم در این برنامه نقد و بررسی شود.
اسلام زاده از تمامی مستند سازان خواست حالا که آتش جنگ در فلوچه، موصل و حلب فروکش کرده است در پی تولید فیلم های متفاوت با پرداخت های هنری تر باشند.
چرا فیلمسازان دغدغه مند، مورد حمایت قرار نمی گیرند
جبار آذین منتقد سینما نیز در این برنامه با اشاره به محسن اسلام زاده اظهار داشت: معمولا هنرمندانی مثل آقای اسلام زاده می توانند همچون بخشی از فیلمسازان ما فیلم های تبلیغاتی، تجاری و فیلم های جشنواره پسند بسازند اما این کار را نمی کنند. چون این افراد هنرمندانی واقعی، دغدغه مند و متعهد هستند که تلاش می کنند تا بخشی از واقعیت هایی را که در پیرامون کشور ما می گذرد به تصویر بکشند. آیا واقعا نباید این نوع فیلمسازان مورد تشویق و حمایت از سوی مدیران فرهنگی قرار بگیرند؟
وی با اشاره به فیلم « شیخ صباح» گفت: یک اثر هنری بویژه فیلم برای مخاطب ساخته می شود و مخاطب هم شامل قشرهای مختلفی می شود. لذا فیلم باید به گونه ای ساخته شود که مخاطب را راضی نگه دارد. بنابراین «شیخ صباح» به عنوان یک مستند شخصیت محور، باید داستان و شخصیت داشته باشد و هنگامی که نامی از شخصیت می بریم منظورمان تیپ نیست چرا که شخصیت تعریفی دارد و باید تمامی افعال درونی و بیرونی شخصیت به شکل تصویری به تماشاگر منتقل شود که در این فیلم ما شاهد شخصیت نیستیم.
این منتقد ادامه داد: در مستند «شیخ صباح» که به خوبی تدوین شده است ما فقط شاهد بخش هایی از افعال این شخصیت هستیم و مخاطب، شیخ صباح را به عنوان یک شخصیت نمی شناسد چرا که تنها به عنوان یک تیپ به ما معرفی می شود - هرچند که احتمالا محدودیت هایی برای فیلمساز وجود داشته است - اما تماشاگر فقط اثر را می بیند. وقتی که شما فیلم شخصیت محور می سازید، اما شخصیت شما خوب پرداخت نمی شود بدیهی است که خیلی از مسائلی که شما می خواهید از طریق این شخصیت در مورد داعش به مخاطب منتقل کنید ناقص می ماند. به عبارت دیگر، اگر تماشاگر در مورد داعش اطلاعاتی نداشته باشد این فیلم به او اطلاعاتی در مورد داعش نمی دهد.
«شیخ صباح» تلاش ارزشمندی است که جای تقدیر دارد
آذین تصریح کرد: درست است که فیلمساز از عملیات داعش تصویری ندارد، اما می توانست آثار ویرانی ها و تباهی های داعش را در فیلمش نشان دهد و چون این صحنه ها در فیلم غایب است بنابراین فیلم تاثیر دراماتیک اساسی بر مخاطب نخواهد داشت. هر چند که تولید این فیلم تلاش ارزشمندی است که جای تقدیرو سپاس دارد.
«القاعده» فرزند استعمار و « داعش» فرزند اسلام آمریکایی است
این منتقد سینما اظهار داشت: داعش سازان از طریق تریبون های تبلیغی درصددند القاعده، داعش و وهابیت را فرزندان اسلام معرفی کنند در حالی که این یک دروغ وحشتناک است چون «القاعده» فرزند استعمار و «داعش» فرزند اسلام امریکایی است و هیچ ربطی به اسلام ناب محمدی (ص) ندارند.
تولید آثار شاخص در گرو حمایت های مسئولین
وی تاکید کرد: مسئولین فرهنگی ما باید سرمایه و امکانات کافی در اختیار امثالی اسلام زاده ها قرار بدهند تا آنان بتوانند آثار شاخصی را در این زمینه تولید کنند.
جبارآذین افزود: آنقدرکه هنرمندان متعهد ما نسبت به مسائل اجتماعی تعصب دارند مسئولین ما به آن اندازه توجه ای ندارند و اگر اینگونه بود ما هرگز شاهد تولید فیلم ها و سریال های سطحی، خنثی، بی هویت و تجاری نبودیم.
در خاتمه شادمانی از نمایش فیلم سینمایی «گیتا» ساخته مسعود مددی به عنوان فیلم هفته آینده برنامه سینماروایت خبر داد.