مروی بر روند تکاملی تانک‌های ایرانی/ از «سبلان » و «تیام »تا «کرار» صحنه‌های نبرد

 
«کرار» نخستین تانک پیشرفته‌ای ایرانی است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با بهره گیری از سامانه‌های نوین در عرصه تانک سازی طراحی و ساخته شده است. و به گفته برخی مقامات لشکری قابلیت رقابت با تانک‌های روز دنیا را دارد.
 
سازمان جهاد و خودکفایی ارتش، سپاه و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در طول سالهای گذشته از تانک های مختلفی همچون تانک «تیام»، تانک «سبلان»، تانک «صمصام»، تانک «ذوالفقار» و تانک «مبارز» رونمایی کرده که هر کدام متناسب با الگوبرداری از نوع خاصی از تانک‌های غربی و شرقی با قابلیت‌هایی فراتر از طرح اولیه ساخته و وارد چرخه دفاعی کشور شده اند.
 
براساس این گزارش تانک «سبلان» نوع ارتقا یافته تانک ام 47 پاتن است که به دلیل بهره‌گیری از توپ سنگین 90 میلیمتری از آن به جهت پشتیبانی آتش در حوزه توپخانه استفاده می‌شود.
 
تانک «تیام» که در سال گذشته وارد چرخه دفاعی نیروی زمینی ارتش شد  از مسافت یاب لیزری، توپ 105 میلیمتری و یک قبضه مسلسل دوشکا با کالیبر 12.7 بهره می برد. و در ساخت آن از شاسی و عراده‌های تانک ام 47 و برجک تانکهای سری تی استفاده شده است.

 

تانک «صمصام» نوع ارتقا یافته تانک ام 60 پاتن است که در حوزه سامانه های ارتباطی، سامانه اجرای آتش نسبت به نوع اولیه پیشرفته‌تر می‌باشد، همچنین این تانک از توپ 105 میلیمتری، سامانه های مسافت یاب لیزری، هشدار دهنده لیزری، دو جمر فروسرخ  و زره واکنشی بهره می‌برد.
 
تانک «مبارز» نوع پیشرفته و ارتقا یافته تانک‌های چیفتن انگلیسی بود که با تغییراتی که در موتور آن اعمال شد، بر قدرت تحرک و چالاکی آن نیز افزوده شد و همچنین سیستم اجرای آتش آن نیز بهبود یافته و به مسافت یاب لیزری نیز مجهز گردید. «مبارز» نیز همچون تانک چیفتن از توپ قدرتمند 120 میلیمتری استفاده می‌کند.
 
تانک «ذوالفقار» نیز نوع پیشرفته و ارتقا یافته تانک تی 72 است، این تانک در اوائل سال 1370 طراحی و ساخته شد و پس از آن نیز با تجهیز نوع اولیه تانک های ذوالفقار 2 و 3 نیز ساخته شدند. نقطه ابهامی که در خصوص این تانک وجود دارد اینست که هیچ گاه به طور رسمی خبری مبنی بر الحاق آن به یگان های سطحی نیروهای مسلح مخابره نشد.
 
اگر چه در طول سال‌های متمادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی صنعت دفاعی کشور انواع مختلفی از تانک ها و خودروهای زرهی را متناسب با تهدیدات پیشرو طراحی و ساخته است اما با این حال تانک تی 72 اس که بعد از پایان جنگ تحمیلی از کشور روسیه خریداری شد همچنان مهمترین رکن اساسی ستون زرهی ایران را تشکیل می داد. و مدل‌های بعدی تانک‌های پیشرفته ایرانی نیز متاثر از این تانک بودند.

 

 

 در هفتم آذرماه 1394 امیر سرتیپ پوردستان فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش در گفت‌وگوی اختصاصی با دفاع پرس، برای نخستین بار خبر آغاز مذاکره جهت خرید تانک پیشرفته تی 90 را با کشور روسیه مطرح کرد. که این خبر تا مدتی در میان محافل نظامی و خبرگزاری‌های داخلی و بعضا خارجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اما هیچ گاه به طور قطعی مورد تایید وزارت دفاع ایران واقع نشد. تا اینکه بعد از گذشت یکسال و اندی از این خبر، تانک پیشرفته «کرار» با قابلیت های ویژه‌ای در حوزه های مختلف و آتش، زره، ضد زره، سامانه‌های ارتباطی و سیستم‌های پدافندی وارد چرخه دفاعی کشور شد.
 

سردار حسین دهقان وزیر دفاع ایران در روز رونمایی «کرار» گفت: این تانک اگر بهتر از تی-90 نباشد کمتر از آن نیست.

این تانک که به لحاظ شکل ظاهری شباهت هایی به تانک تی 90 دارد از سیستم هدف گیری  اپتیکی و سیستم کنترل آتش کامپیوتری نسل سوم برخوردار است.

 نصب دو دوربین در قسمت جلو و انتهایی این تانک موجب افزایش دید کاربر، تحرک بهتر تانک و سرعت در تغییر وضعیت در صحنه نبرد می شود.

 

همانطوری که در تصاویر منتشر شده مشهود است سیستم حفاظت زرهی این تانک، نسبت به تانک تی 72 برتری قاطع داشته و ضمن کاهش آسیب پذیری بر مداومت عملیاتی آن می افزاید.

 

همچنین تانک کرار به سیستم هشدار دهنده قفل لیزری مجهز شده و بدین ترتیب در برابر فعال شدن سیستم هدف یابی و مسافت یاب لیزری دشمن اخطار می دهد.

روزنامه انگلیسی «تایمز» در گزارشی با اشاره به رونمایی از تانک جدید ایران به نام «کرار» و مقایسه با تانک‌های «آبرامز» ساخت آمریکا و «چلنجر-2» ساخت انگلیس نوشت: ایران در ساخت تانک رزمی خود کمکی از روسیه و چین دریافت نکرد.

به نوشته تایمز، ایران تولید تانک جدید رزمی را در حالی آغاز کرده که به نظر می‌رسد وابستگی به واردات مورد نیازهای زرادخانه نظامی از روسیه را کاهش داده است.

بر این اساس، تانک کرار (striker) به عنوان یک موفقیت در قابلیت‌های نظامی ایران مورد توجه  قرار دارد. البته این تانک تا حدی شبیه نوع صادراتی تانک «تی -90 ام » روسیه است که به دنبال تعلیق مذاکرات ایران با روسیه در خرید این نمونه، ایران طراحی و ساخت تانک کرار را شدت بخشید.
 
به گفته سردار دهقان این تانک در سه حوزه اصلی قدرت و دقت آتش، تحرک؛ حفاظت و ماندگاری در صحنه نبرد؛ قابل رقابت با پیشرفته‌ترین تانک‌های دنیا می‌باشد.

به نوشته این روزنامه، ایران پیشتر برای رفع نیازهای نظامی خود به کشورهایی چون چین و روسیه متکی بود و حال با رفع تحریم‌های  اقتصادی بعد از توافق اتمی به نظر می‌رسد که برنامه ساخت جنگ افزارهای داخلی چون موشک، جنگنده و زیر دریایی را شدت بخشیده است.

انتهای پیام/