خبرگزاری دفاع مقدس، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دارای ویژگیهای منحصربه فردی است. از یک سو این نهاد انقلابی ریشه در درون مردم دارد و از سوی دیگر باور دینی و اعتقادی محرکه اصلی اعضای آن در انجام مأموریتهاست. همچنین این نهاد انقلابی از انعطاف بالایی در تطبیق خود با شرایط مختلف برخوردار است و در حوزههای گوناگون مهارت و آمادگی قابل توجهی دارد.
یکی از مهمترین دغدغههای مطرح در حوزه امنیت ملی نوع جنگ های آینده و ماهیت آنهاست و اینکه برای مقابله فعال باید چه تدارکات و برنامههایی را از پیش در نظر داشت.
این دغدغه از ذهن مدیران و فرماندهان نهاد مقتدر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز به دور نمانده است و این را مرهون درایت و تیزبینی رهبری عالی قدر و حکیم خود میدانند. رهبری حکیمی که با شناختی که از دشمنان قسمخورده انقلاب اسلامی داشته و دارند ضرورت برنامهریزی برای مواجهه فعال با انواع تهدیدهای آنها را مدنظر داشتهاند.
درهمین رابطه سردار سرلشگر محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه، از گسترش بخش دفاعی پس از جنگ - هم در ارتش و هم در سپاه - با نگاه خاص مقام معظم رهبری سخن گفته است و تأکید می کند که مقام معظم رهبری به صورت مستمر پیگیر حفظ آمادگیهای نظامی ارتش و سپاه هستند: "نگاه مقام معظم رهبری این بود که نیروهای مردمی در قالب بسیج در نیروهای مسلح آموزش ببینند و در این خصوص فرمودند این موضوع برای این است که اگر دوباره جنگی شد کمتر از 24 ساعت یگانهای دفاعی سپاه با انبوهی از نیروهای مردمی که آمادگی نظامی دارند در جبهه حاضر شوند.
مقام معظم رهبری هفتهای چند ساعت در جلسات، آمادگی دفاعی و نظامی را پیگیری میکنند و اگر امروز دشمنان جرات بیان تهدید نظامی علیه انقلاب را ندارند حاصل این نگاه رهبری پس از جنگ است.
تأکید بر اشراف اطلاعاتی بر دشمن نکتهای است که دائماً از سوی مقام معظم به نیروهای مسلح اعلام میشود و این نگاه امروز در سپاه به خوبی دنبال میگردد. مقام معظم رهبری بر پیگیری مستمر برای درس گرفتن و استفاده ازتجربیات لبنان دردفاع مقدس وجنگهای منطقه تأکید دارند.
جنگ 33 روزه و شکست رژیم صهیونیستی نتیجه همین دستاوردها بود که به آنجا منتقل شد و باعث شد بخشی از ملت غیور لبنان در مقابل مجهزترین ارتش منطقه ایستادگی کند و آن را در جنگ 33 روزه شکست دهد. همین طور استفاده از تجربیات و به روز کردن اطلاعات باعث پیروزی جنگ 22 روزه و غزه شد.
مقام معظم رهبری بر تحول و به روز نگه داشتن سازمانها و تغییر ماهیت تهدیدات برای دفاع در آینده و همچنین تطبیق دادن سازمان با مأموریتهای به روز شده تأکید دارند."(1)
تردیدی در این نیست که ماهیت جنگها در آینده از وضعیت سنتی به مدرن تغییر خواهد کرد و همین امر نیز ضرورت انطباق سطوح مختلف نیروهای نظامی آن اعم از تاکتیک ، عملیات و راهبردها را میطلبد. موضوعی که از نگاه فرماندهان سپاه مغفول نمانده است. سرعت فزاینده نبرد و استفاده مناسب از زمان، پالایش اطلاعات و انتقال سریع آن به رزمندگان، سیستم فرماندهی و کنترل هوشمند دقیق و اهمیت موضوع همافزایی ناشی از ترکیب حسگرهای پیشرفته فناوری اطلاعات و ابزارهای تحلیل و پردازش از مهمترین ویژگیهای جنگهای آینده است.
درهمین رابطه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آمادگی کامل دارد تا در صحنه جنگ هوشمند و دانشبنیان از دستاوردهای انقلاب اسلامی دفاع کند.
سردار سرتیپ دوم پاسدار عباس نیلفروشان، فرمانده دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه، در تبیین مؤلفهها و شاخصهای برتر سپاه در عرصه جنگهای نوین می گوید: "سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با توکل به خدا، روحیه خودباوری و بهرهگیری از تجارب گذشته و تکیه بر فناوری بومی با طراحی مکانیزمها و سیستمهای مناسب قادر است ضمن ایجاد اختلال در سیستمهای تهاجمی دشمن صحنه عملیاتهای مختلف را به خوبی اداره کند. سیستم فرماندهی و کنترل سپاه با تکیه بر شبکههای داخلی و غیرقابل اخلال بهترین روش اداره جنگ را به نمایش خواهد گذاشت."
از دیگر ویژگیهای جنگهای آینده اهمیت نیروهای از راه دور در تعیین سرنوشت جنگهاست. بنابراین در جنگهای آینده نیروهای هوایی نقش بارزی را بر عهده خواهند داشت. نیروی هوافضای سپاه نیز این مهم را مدنظر داشته است و بنا به اعلام فرماندهان آن؛ "این نیرو قادر است علاوه بر پشتیبانی از صحنه جنگ و عملیات مشترک در یک نبرد موازی اهداف کلیدی دشمن را مورد هدف قرار داده و منهدم سازد."
سپاه با برخورداری از ساختار منعطف، پویا و متناسب با تهدیدات این توانایی را دارد که از طریق تلفیق نیروهای مردمی و بسیج تیمهای عملیاتی با دستهها و ترکیبات مختلف را راهاندازی و در یک ساختار منظم به منظور دفاع از سرزمین هدایت کند.
این نهاد مقدس در کنار ارتش، به برکت ایمان و باور دینی خود و رهبری مقتدرانه و حکیمانه مقام عظمای ولایت، کشور را به چنان سطح از قدرت بازدارندگی رسانده که هیچ دشمن متجاوزی نه امروز و نه در آینده حتی خیال دست اندازی مجدد به خاک پاک ایران عزیز را به مخیله خود نیز راه ندهد چرا که می داند پاسخی به مراتب شدیدتر از سطح تهاجمی خود دریافت خواهد کرد.
توجه به توان روانی نیروهای مدافع کشورها از دیگر مختصات جنگهایی است که در آینده به وقوع خواهد پیوست. دشمن سعی خواهد کرد در جنگهای آینده اراده ها را تخریب، اعتقادات را متزلزل و وحدت و همتها را سست نماید. این امر در قالب جنگ روانی و جنگ نرم رخ خواهد داد.
تردیدی نیست که این جنگها از طرق مختلف از جمله فضای سایبری رخ خواهد داد. فضایی که به گفته آگاهان امر پنجمین عرصه جنگی در آینده خواهد بود.
مایکل راجرز، رئیس آژانس امنیت ملی امریکا، که فرماندهی سایبری این کشور را بر عهده دارد نیز معتقد است در آینده جنگها در فضای اینترنت خواهد بود.
راجرز در فوریه 2013 بود که در مصاحبه با مجله فناوری اطلاعات نظامی(Militar Information Technology) گفت: "به شبکه اینترنت باید به عنوان یک سیستم تسلیحاتی نگاه کرد و ما باید به مبارزه برای حفظ برتری خود در فضای سایبری ادامه دهیم که طبعاً سبب تفوق ما در چهار عرصه جنگی دریا، هوا، زمین و فضا خواهد شد."
رئیس آژانس امنیت ملی امریکا با این نگاه ابراز عقیده میکند که پنتاگون باید در تربیت جنگاوران فضای سایبری سرمایهگذاری کند تا امریکا بتواند مبارزه سایبری را در هر نقطه از جهان عملیاتی نماید.
اهمیت و روشهای این بخش از جنگهای آینده نیز از نگاه تیزبین برنامهریزان سپاه به دور نمانده و برای مقابله با آنها انواع برنامهریزیها انجام شده است. آنچه در سپاه مبنای اصلی همه آموزشها قرار داشته و دارد تربیت انسانهایی خدا محور و خودباور است که در شرایط سخت و در برابر مشکلات قادر به حفظ خود و نیروهای تحت امرشان باشند.
(1) از سخنان فرمانده کل سپاه، در همایش تبیین مکتب دفاعی انقلاب اسلامی در آرا و اندیشههای حضرت امام(ره)، 15 بهمن 91
