به گزارش خبرنگار دفاع پرس از مشهد، با آغاز فعالیت سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بر آن شدیم تا آخرین وضعیت آثار چاپ شده در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان خراسان رضوی و اولویت‌ها و سیاست‌های حوزه تولید و چاپ آثار دفاع مقدس را در این بخش جویا شویم.
دفاع پرس: آثار فاخر ادبی که به مقوله دفاع مقدس می‌پردازد، چه نقشی در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت دارد؟
ضرورت توجه به دفاع مقدس، همواره از دغدغه‌های مقام معظّم رهبری، حضرت امام خامنه‌ای مدظلّه‌العالی بوده و بنا به فرموده معظّم‌له، «دوران هشت‌ساله دفاع مقدس، یکی از ثروت‌های فرهنگیِ ناب و ارزشمند کشور است و بی‌توجهی به آن دوران یا حرکت در جهت مخالف آن، از بین بردن ثروت ملّی تاریخ‌ساز ملّت ایران است». بنابراین، در روزگار کنونی که حدود سی سال از پایان جنگ تحمیلی دور شده‌ایم، ضرورت دارد که برای آشنایی نسل جوان با این ثروت عظیم و حفظ ارزش‌های این فرهنگ غنی توسط نسل جوان امروزی و نسل‌های بعدی، در راه معرفی این فرهنگ و نگه‌داری آثار و تجربیات ارزنده آن تلاش کنیم. در این راه، می‌توان به غیر از زبان «تاریخ»، از زبان «هنر و ادبیات» نیز بهره بگیریم. تاریخ در جای خود، بسیار ارزشمند است اما نمی‌تواند القاکننده فداکاری‌ها، جان‌فشانی‌ها و ایثار و شهادت به نسل‌های بعدی باشد بلکه این ادبیات و هنر است که این کار را با بهره‌گیری از احساس و عاطفه انجام می‌دهد. به هر حال، نسل دفاع مقدس دارد آرام‌آرام از میان ما رخت برمی‌بندد. بنابراین، وظیفه ماست که این حماسه‌ها و فداکاری‌ها را به نسل بعد منتقل کنیم. اگر می‌خواهیم این ثروت و گنج را حفظ کنیم و به نسل بعدی منتقل کنیم، باید به غیر از زبان تاریخ، از زبان ادبیات و هنر نیز به این مقوله بپردازیم و آثاری فاخر در این حوزه تولید و عرضه کنیم. به فرموده مقام معظّم رهبری، «به هیچ وجه نباید گذاشت که دفاع مقدس و درس‌های آن به فراموشی سپرده شود. ...برای مسائل دفاع مقدس باید هم کتاب را ترویج کرد، هم مفاهیم را ترویج کرد، هم آن را در قالب هنر عرضه کرد، هم در کتاب‌های درسی، بهترین‌هایش را گنجاند، هم در دانشگاه‌ها بایست بابی باز کرد».
دفاع پرس: مدیریت ادبیات و تاریخ اداره‌کل در خصوص حمایت از آثار ادبی دفاع مقدس چه سیاستی را اتخاذ می کند؟
مدیریت ادبیات و تاریخ این اداره‌کل، پیرو سیاست‌های ابلاغی سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس است که زیر نظر بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس فعالیت می‌کند. در این مدیریت نیز آثار با دو هدف عمده «حفظ آثار دفاع مقدس» و «نشر ارزش‌های دفاع مقدس» مورد حمایت قرار می‌گیرد که چاپ آثار پژوهشی، گردآوری و چاپ خاطرات رزمندگان و همچنین آثاری که به تاریخ شفاهی معروف‌اند، با هدف «حفظ آثار» و چاپ آثار داستانی و شعر با هدف «نشر ارزش‌ها» صورت می‌گیرد.
دفاع پرس: آثار ادبی که با هدف انتشار به این مدیریت ارائه می‌شود، چه مراحلی را تا انتشار طی می‌کند؟
در مدیریت ادبیات و تاریخ، دو رویکرد برای چاپ آثار داریم: رویکرد نخست، چاپ آثاری است که خلأ آن در حوزه دفاع مقدس احساس می‌شود. بنابراین، پژوهش و نگارش چنین آثاری را به پژوهشگران و نویسندگان سفارش می‌دهیم. رویکرد دوم، چاپ آثاری است که پدیدآورندگان به‌شخصه به نگارش درمی‌آورند و برای چاپ به ما تحویل می‌دهند. در هر یک از این دو رویکرد، آثار پس از ارزیابی و کارشناسی توسط حد اقل دو کارشناس برجسته و تأیید آن‌ها به مرحله پیش از چاپ و انتشار راه می‌یابند. در این مرحله نسبت به اخذ شابک و فیپا برای این آثار و ویراستاری، صفحه‌آرایی، طراحی جلد و... اقدام می‌شود و پس از بازبینی و تأیید توسط نویسنده، ویراستار و ناظر چاپ، برای چاپ به چاپخانه ارسال می‌شود.
دفاع پرس: اولویت‌بندی مدیریت ادبیات و تاریخ در حمایت از آثار به چه نحوی است؟
در هر یک از حوزه‌های کاری این مدیریت، از رمان و داستان کوتاه گرفته تا خاطره و شعر و تاریخ شفاهی و...، اگر اثری ارزشمند و فاخر باشد و فرایند ارزیابی و تأیید کارشناسان را گذرانده باشد، نسبت به چاپ آن‌ها اقدام می‌کنیم. در این بین، به نظر خود بنده، کار در حوزه کودک و نوجوان، به عنوان آینده‌سازانی که باید پرچم فرهنگ ایثار و شهادت و حفاظت از آثار دفاع مقدس را به آن‌ها بسپاریم، ضرورت فراوان دارد. متأسفانه در حوزه کودک و نوجوان، به طور کلی در سطح کشور، کارهای فاخر و ارزنده بسیار کم تولید شده و به اعتقاد من باید یک نهضت برای کار در این حوزه شکل گیرد. از دیگر اولویت‌های ما در این مدیریت، جمع‌آوری خاطرات و تجربیات فرماندهان و رزمندگان و چاپ آن‌هاست. دیگر اولویت ما، آموزش نوقلمان جوان و نوجوان و حمایت از آن‌هاست. باید به نسل جوان اعتماد کنیم و برای ساختن آینده‌ای درخشان برای ادبیات دفاع مقدس و تولید آثاری که بتواند در سطح جهان، حرفی برای گفتن داشته باشد، باید نسبت به آموزش نسل جوان و توانمندسازی آن‌ها برای بروز استعدادهایشان اقدام کنیم.
دفاع پرس: تعداد آثار حمایتی و منتشرشده در مدیریت ادبیات و تاریخ طی دو سال گذشته (سال‌های 1394 و 1395) چه تعداد بوده و آیا آثار فاخری هم در بین آن‌ها وجود داشته است؟
مدیریت ادبیات و تاریخ، طی سال 1394، حدود 25 عنوان کتاب را مورد حمایت قرار داده و نسبت به چاپ برخی از آن‌ها اقدام کرده است که برخی از این آثار، بسیار فاخر و ارزنده است. از جمله این آثار می‌توان به کتاب فاخر «شرح آسمان» اشاره کرد که زیر نظر و با سفارش این اداره‌کل به نگارش درآمده است. محمد خسروی‌راد در این اثر 432 صفحه‌ای، زندگی‌نامه، خاطرات و شرح جانبازی‌ها و رشادت‌های خلبان شهید ابراهیم (حجّت) فخرایی را روایت کرده است. دیگر اثر ارزنده‌ای که در سال 1394 در این اداره‌کل به چاپ رسیده، کتاب «سیری در هشت‌بهشت» است. در این اثر ارزنده، خاطرات هشت بار حضور محمدعلی عربی در جبهه با قلم شیوا و رسای خود در 256 صفحه به نگارش درآمده است. در سال 1395، با رشد حدود صددرصدی، تعداد آثار حمایتی این اداره‌کل به حدود 50 اثر رسیده است که از آن میان می‌توان به کتاب فاخر «جنون مجنون» اشاره کرد که حاصل چندین سال تلاش حمید جهانگیر فیض‌آبادی در نگارش خاطرات خویش از دوران پرشکوه دفاع مقدس است. در کتاب فوق که مشتمل بر حدود 200 خاطره است، از 250 شهید والامقام، 60 جانباز پرافتخار، 30 آزاده سرافراز و 450 بازمانده تخریب نام برده شده و خاطراتی از آنان بیان گردیده است. جنون مجنون، در 552 صفحه، روایتی از حضور نویسنده در واحد تخریب لشکر 21 امام رضا (ع) و گردان خط‌شکن الحدید از سال 1364 تا سال 1367 است که می‌توان گفت، روایت گوشه‌ای از عملکرد واحد تخریب خراسان در دوران دفاع مقدس به شمار می‌رود.
دفاع پرس: رویکرد مدیریت ادبیات و تاریخ در سال چگونه خواهد بود؟
در اداره‌کل حفظ آثار دفاع مقدس، سال جاری را «سال تولید آثار» نام‌گذاری کرده‌ایم و بیشتر آثار چاپی این اداره‌کل در سال جاری در سه حوزه کودک و نوجوان، تاریخ شفاهی و سیره شهدا خواهد بود.
دفاع پرس: آیا در سال 1396، آثار منتشرشده یا در دست چاپ دارید؟ اگر کتاب منتشرشده‌ای دارید، آیین رونمایی آن‌ها چه زمانی برگزار خواهد شد؟
طی فروردین‌ماه و نخستین روزهای اردیبهشت سال جاری، سه اثر به نام‌های «تا آسمان فاصله»، «راز چشمان قدیر» و «الهی‌نامه عشّاق» در این اداره‌کل چاپ و منتشر شده است. «تا آسمان فاصله» که به همّت نمایندگی این اداره‌کل در شهرستان نیشابور و تلاش و کوشش مرحمت کامیابی به نگارش درآمده، خاطره‌های خانواده، دوستان، آشنایان و همرزمان سردار شهید علی‌اکبر بشنیجی از این شهید بزرگوار است؛ شهید والامقامی که از همرزمان سردار رشید خراسانی شهید نور علی شوشتری بوده و فرماندهی گردان نصرالله تیپ 18 جوادالائمه (ع) را بر عهده داشته است. کتاب «راز چشمان قدیر» نیز نگاهی گذرا به زندگی هنرمند شهید، قدیر غلام‌نیا است که به قلم صمیمانه برادر شهید، غلام‌حسین غلام‌نیا به نگارش درآمده است. «الهی‌نامه عشّاق» نیز اثری است فاخر و نفیس در 72 صفحه که برگزیده‌ای است از مناجات‌های شهیدان خراسانی. در این اثر ارزنده، علاوه بر متن فارسی مناجات‌ها، ترجمه آن‌ها به دو زبان عربی و انگلیسی نیز آمده است. این اثر، مزیّن به نگاره‌هایی بسیار زیبا از نگارگر توانمند خراسانی، مهدی فرّخی، با موضوع مناجات و ایثار و شهادت است و به صورت نفیس به چاپ رسیده است. این سه کتاب به همراه تعدادی از آثار دیگر، همزمان با سوم خردادماه که سالروز آزادسازی خرمشهر است، رونمایی خواهد شد.
دفاع پرس: آیا مدیریت ادبیات و تاریخ در خصوص تجهیز کتابخانه‌ها فعالیتی دارد؟
در سال‌های نه‌چندان دور، کتاب‌های نسبتاً خوب و زیادی از بنیاد مرکز به اداره‌های کل استانها ارسال می‌شد که برای تجهیز کتابخانه‌ها استفاده می‌گردید. اکنون با رویکرد جدید بنیاد مرکز، به دو شیوه برای تجهیز کتابخانه‌ها به کتاب‌های دفاع مقدس اقدام می‌کنیم. شیوه نخست، ارسال کتاب‌های چاپ‌شده در این اداره‌کل به کتابخانه‌های مختلف است. در شیوه دوم، با رایزنی‌های انجام‌گرفته در «کمیته هنری و ادبیات دفاع مقدس» که در زیرمجموعه شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و با حضور نمایندگان همه نهادها و اداره‌های فرهنگی استان تشکیل می‌شود، از همه ظرفیت‌های ادارات برای تجهیز کتابخانه‌های استان استفاده می‌شود.
انتهای پیام/
