خبرگزاری دفاع مقدس: دلوار روستای کوچکی است در کنار سواحل زیبای خلیج فارس در پنجاه کیلومتری شهرستان بوشهر. مردمانش به ماهیگیری، زراعت و تجارت با شیخ نشین های حوزه ی خلیج فارس مشغول و امور زندگی را از این راه می گذرانند.
رئیس علی فرزند رئیس محمد در سال 1299 هجری قمری برابر با 1260 هجری شمسی در روستا دلوار از توابع تنگستان بوشهر به دنیا آمد. وی در خانواده ای متدین رشد یافت. در دوران کودکی به مکتب رفت و به فراگیری قرآن، نظامی و گلستان سعدی مشغول شد. ایام کودکی رئیس علی بدون التهاب همانند دیگر همسالانش سپری شد. اما سال های جوانی رئیس علی شاهد حوادث پرمخاطره ای برای وی و یارانش بود.
رئیس علی کنار پدر به زراعت و تجارت با شیخ نشین ها همانند دیگر مردمان منطقه زندگی آرامی را می گذراند تا آنکه مبارزه ملت ایران در سال 1324 هجری قمری، علیه استبداد قاجارها آغاز شد. وی نیز به همراه تنی چند از یارانش در این مبارزه شرکت نمود. انقلاب مشروطه به نتیجه رسید و عدالت خانه تأسیس شد. روس ها که از این اقدام ملت ایران به شکل مستقیم ضربه خورده بودند، خشمگین شدند و برای انهدام مشروطه خواهان و با جلب نظر محمد علی شاه که خود از ناراضیان مشروطه بود مجلس را به توپ بستند.
هنگامی که کشور در چنین وضعیت بحرانی قرار گرفت، دولت انگلستان نیز با هدایت برخی از عناصر وابسته به خود در ایران، انقلاب مشروطه را منحرف و از مسیر اصلی خود خارج ساخت. در این حالت میان مشروطه خواهان اختلافات شدیدی بروز کرد و موجب متلاشی شدن سازمان انقلابیون شد.
دولت بریتانیا در جنوب ایران به خاطر اهمیت موضوع منابع نفتی ایران، پلیس جنوب را تأسیس نموده بود و نیز از طریق کنسول خود در بوشهر این نظامیان را مورد حمایت قرار می داد.
رئیس علی مدتی به بحرین سفر کرد. وی هنگامی که ظلم و جنایات انگلیسی ها را در آن ناحیه دیده بود، مصمم شد با آنان مبارزه کند. او در جمع یارانش گفته بود: "اگر صد تفنگچی داشتم، بحرین را آزاد می کردم". این کلام رئیس علی نشان از عزم جدی وی برای مبارزه با بیگانگان داشت.
گفته شده رئیس علی در تیراندازی و فنون نبرد بسیار دقیق و ذهن خلاقی برای برنامه ریزی عملیات محدود نامنظم در زمان خودش داشته است.
رئیس علی با سازماندهی عده ای از نیروهای محلی گروه مسلحی را تشکیل داد و در سال 1326 با تصرف اداره ی گمرک و خلع سلاح نیروهای محافظ آنجا، اولین عملیات مسلحانه ی خود علیه بریتانیا را آغاز کرد. انگلیسی ها از این اقدام رئیس علی به خشم آمدند و تصمیم گرفتند که ضمن اشغال بوشهر به تنگستان حمله کنند تا وی و همراهانش را از میان بردارند. انگلیسی ها پس از اشغال بوشهر، پنج کشتی جنگی به استعداد پنج هزار نیرو را برای سرکوبی رئیس علی به تنگستان گسیل داشتند.
رئیس علی به نیروهایش دستور داد تا ابتدا مردم را از منطقه تخلیه و سپس به نبرد با دشمن بپردازند. وقتی استعداد زیاد دشمن برای وی روشن شد، با مهارت خاصی نیروهایش را از مهلکه نجات داد. وی دستور داد که به آرامی به تپه های اطراف عقب بنشینند. شب هنگام که انگلیسی ها از انهدام کامل و سرکوب رئیس علی آسوده شدند، اقدام به کاهش نیرو در منطقه نمودند.
وی با یک شبیخون برق آسا باقیمانده ی نیروهای انگلیسی را وادار به عقب نشینی از منطقه نمود. رئیس علی در این نبرد نابرابر تلفات سنگینی را بر قوای انگلیسی تحمیل کرد. وی در چندین عملیات خائنین و وابستگان به انگلستان در منطقه را سرکوب کرد.
نظامیان انگلیسی، برای بار دوم مصادف با دوازدهم شهریور ماه 1294 هجری شمسی هجوم آوردند و این شهر را اشغال نمودند. آنان این بار برای انهدام نیروی رئیس علی، به تقویت نیروهای خود در منطقه مبادرت ورزیدند. انگلیسی ها همچنین به تطمیع یکی از همراهان رئیس علی پرداختند.
آنان با یک حمله ی سنگین منطقه را تصرف نمودند. ریس علی نیز شبیخونی را علیه انگلیسی ها طراحی کرد، ولی زمانی که برای اجرای عملیات خود آماده می شد، شب هنگام توسط یکی از همراهان خائن خویش از پشت سر مورد اصابت گلوله قرار گرفت.
آری! بدین ترتیب این مرد خدا با آنکه تحصیلات بالایی نداشت ولی با بصیرت در سن سی و چهار سالگی به شهادت رسید. اکنون تنها از وی دختری به یادگار مانده است که در روستای جامیینات بوشهر زندگی می کند.