كاپیتولاسیون به مفهوم كامل آن در زمان قاجاریه و با امضای قرارداد تجاری تركمانچای در سال 1243ه.ق در ایران برقرار شد. ولی قبل از آن هم در طی فرمانها و قراردادهایی بین ایران و کشورهای اروپایی نوعی از کاپیتولاسیون وجود داشته است.
«کاپیتولاسیون در تاریخ ایران» عنوان کتاب در حوزه تاریخ پژوهی است. این کتاب به مساله کاپیتولاسیون، یکی از مهمترین موضوعات تاریخ معاصر میپردازد. در این كتاب سیر تاریخی حق قضاوت كنسولی در تاریخ ایران، از آغاز تا الغای رسمی آن در 1306 بررسی شده و به احیای آن در 1343 نیز مختصرا اشاره شده است.
«محمدعلی چلونگر» در اين
كتاب، سير تاريخي حق قضاوت كنسولي كاپيتولاسيون در تاريخ ايران عوامل پیدایش و
موضعگیریهای مخالفان این قانون را مورد بررسی قرار داده است.
«کاپیتولاسیون در
تاریخ ایران» در شش فصل شامل فصل اول «پيدايش كاپيتولاسيون در شرق و كشورهاي
اسلامي و اهداف بیگانگان از درخواست اين امتيازها» فصل دوم «از پيدايش و سير
تاريخي آن در ايران از زمان مغول تا قاجاريه» فصل سوم «كاپيتولاسيون در زمان قاجاريه،
امضاي قرارداد تركمانچاي به وسيله روسها به ايران»، فصل چهارم «مقاومتهاي مختلف در برابر
كاپيتولاسيون» فصل پنجم «چگونگي و جريان الغاي كاپيتولاسيون از سوي مقامات ايراني»
فصل ششم «نتايج سياسي، اجتماعي، اقتصادي،
قضايي و فرهنگي تحميل كاپيتولاسيون» تنظیم شده است.
«کاپیتولاسیون در تاریخ ایران» به قلم «محمدعلی چلونگر» در 220 صفحه نوشته و در 1500 نسخه توسط نشر «مرکز» منتشر شده است.
انتهای پیام/ 161