به گزارش سرویس فرهنگی خبرگزاری دفاع مقدس انتشار تنها دایره المعارف حوزه اسارت با مشکلاتی همراه بوده است. پس از حمایت نهاد کتابخانه های عمومی کشور از انتشار این اثر که در سال 92 انجام شد با تغییرات مدیریتی در دولت و وزارت ارشاد، مدیریت تازه این نهاد در انتشار آن سنگ اندازی هایی را ایجاد کرد. این مسئله موجب شد این مجموعه 80 جلدی که رونمایی و انتشار آن به صورت رسمی انجام شده بود از دسترس خارج شود و قابل تهیه نباشد.
دانش نامه یا دایرة المعارف در واقع مجموعه مکتوب, جامع و فشرده است که شامل اطلاعاتی کامل در مورد موضع مشخص است. دایره المعارف اسرا یک مجموعه 80 جلدی است که به همت مسعود ده نمکی و با مشارکت نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سال گذشته رو نمایی شد. وجود چنین مجموعه ای از جمله مواردی بود که جای خالی آن به طور محسوس حس می شد.
در واقع جرقه این مجموعه از سال 1369 در ذهن ده نمکی خورد، بعد از سال 69 و آزادی اسرا او در بخش گزینش ستاد آزادگان مشغول به کار شد. وظیفه اصلی اش طبقه بندی شغلی آزادگان بود. در واقع بر حسب اهمیت جایی که قرار بود استخدام شوند. آن ها باید بر اساس شرایط شان در اسارت طبقه بندی می شدند که شغل های مهم یا معمولی داشته باشند. از همان جا مطالعه روی مسئله اسارت شروع شد. در سال 73 به پیشنهاد او واحد پژوهش ستاد آزادگان تشکیل شد. در سال های 73 تا 75 در این واحد تقریباً 10 جلد کتاب را با عنوان خاکریز پنهان که خاطرات دست نخورده آزادگان بود چاپ شد.
بعد از آن فعالیت اش را به طور شخصی ادامه داد. بعد از آن در طول 20 سال 150 نفر به صورت پراکنده و 50 نفر به صورت متمرکز زیر نظر ده نمکی روی این مجموعه کار کردهاند. همچنین 6000 ساعت مصاحبه برای این مجموعه انجام شده است. 500 جلد کتاب منتشرشده دربارهی آزادگان نیز برای نگارش این فرهنگ گردآوری شد. همچنین بانک اطلاعاتی موجود در مطبوعات و اسناد صلیب سرخ هم برای این کار استفاده شده است. 30 اردوگاه عراقی در این مجموعه بررسی شده است و از هر اردوگاه نیز 50 تا 100 آزاده انتخاب شدهاند. همچنین هر اردوگاه شامل عکسهای اختصاصی خود است.
مسئول اسبق نهاد کتابخانه های عمومی کشور در مورد این اثر گفته است: «هیچ اثری در حوزه ایثار و شهادت در این تراز با «فرهنگ نامه اسارت و آزادگان» قابل قیاس نیست، با توجه به شرایطی که امروز انقلاب اسلامی دارد و نامگذاری این دهه به نام دهه پیشرفت و عدالت، باید دهه ترویج انقلاب اسلامی در سطح منطقه و بین المللی به وجود آوریم که یکی از اساسی ترین کارها در این حوزه، موضوع دانش نامه نویسی است.»
این دایرة المعارف کامل و جامع از اسرای جنگ تحمیلی است و در بردارنده نحوه اسارت، زمان اسارت، اتفاقات رخداد در آن دوران است و در 80 جلد تدوین و به همراه تصاویر 37هزار آزاده منتشر شده است.
پس از گذر چند ماه با تغییر دوباره مدیریت نهادکتابخانه های عمومی کشور در پی برخی سوء مدیریت ها، اکنون با انتصاب مختارپور به این سمت و جاری شدن خون دوباره در رگهای این نهاد مهم امیدهای تازه ای برای رفع مشکل انتشار دایره المعارف اسارت و آزادگی ایجاد شده است. باید منتظر شد و دید این محصول بزرگ فرهنگی در حوزه ایثار آزادگان چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد.
