به گزارش حوزه فرهنگی دفاع پرس، نمایشنامه بلند «من اسیر زندهام» تازهترین اثر منتشر شده از عبدالحی شماسی در آستانه شصت سالگی اوست. نمایشنامهای بر مبنای زندگی مرحوم «سید علی اکبر ابوترابی» که به طور مشخص به دورهای خاص از برهه زمانی اسارت وی در زندانهای رژیم بعث عراق اشاره دارد.
شماسی که نگارش مجموعه نمایشنامههای متعدد و در سبکهای مختلف را در کارنامه کاری خود دارد، در این نمایشنامه بلند به سراغ تلفیقی از چند سبک نوشتاری برای ایجاد فضای تصویری در ذهن خوانندگان خود رفته است. او بر این اساس در کنار نثر ساده، شیرین و البته جاندار و زنده این نمایشنامه؛ در ترکیب ساختاری آن از تکنیک قلب یک فضای نمایشی به فضایی دیگر و حلول یک موقعیت دراماتیک در دل موقعیتی دیگر بدون داشتن هیچ ارتباط ارگانیک با هم بهره برده است.
بر همین مبنا است که شخصیت محوری این نمایشنامه، یعنی سید علی اکبر ابوترابی در ذهن خود که به صورت تصویر بر صحنه نمایش عبور میکند، فضاهای متعددی از اسارت را به پیش چشم مخاطبش میکشد. شماسی از یک سو بدکاری و ظلم نیروهای بعث با اسرای ایرانی که به شیوهای رئال و به دور از حب و بغضهای رایج در ادبیات و تئاتر و سینمای دفاع مقدس را در قالب ترسیم صحنه در متن خود وارد کرده است و از سوی دیگر سعی کرده تا بستری کاملاً طبیعی و قابل درک برای ترسیم میزانسهای نمایشی خلق کند.
شاید از همین روست که گاهی در این متن نمایشی با صحنهها و دیالوگهایی بسیار رئال و طبیعی روبرویم و گاه با فضاهای سورئال که البته بر مبنای یک حادثه واقعی (به اذعان نویسنده) در متن گنجانده شدهاند.
یک دیگر از ویژگیهای این متن نمایشی، استفاده هنرمندانه نویسنده از تعداد قابل توجهی کاراکتر نمایشی است، به طوری که در این متن 48 کاراکتر انسانی، دارای نقش مشخص و تعریف شدهاند که به تدریج وارد فضای نمایش شده و هر یک به اندازه خود به نقش آفرینی میپردازند. جالبتر اینکه هیچکدام از این شخصیتها زننده و نچسب و غیر واقعی نبوده و مخاطب میتواند شخصیت هر یک از آنها را از پس پرده کلامشان حس کند.
در کنار تمامی این موارد، شاید شاه بیت این نمایش را بتوان در خلق تصویری به غایت واقعی از سید آزادگان، مرحوم سید علی اکبر ابوترابی دانست. شخصیتی که در این متن تنها دیالوگهای هنرمندانه منسوب به وی است که او را به شیواترین شکل ممکن پیش چشم و در ذهن مخاطب ترسیم میکند. هم قامت نحیفش را و هم استواری کلامش را.
شماسی در این نمایشنامه با اشرافی قابل توجه به شخصیت مرحوم ابوترابی حتی کوچکترین ریزهکاریهای رفتاری و شخصیتی وی را برای ساختن دیالوگهای منسوب به او فراموش نکرده و شاید از همین منظر است که استفاده مکرر او از برخی کلمات و اصطلاحاتی که در ادبیات ابوترابی تثبیت شده است به مدد وی آمده تا بتواند چهرهای طبیعی و بسیار قابل درک از او را پیش چشم مخاطب به تصویر بکشد.
یادآور میشود عبدالحی شماسی متولد ۱۳۳۳ شیراز و فارغالتحصیل رشته نمایش است. وی ابتدا در حوزه ادبیات کودک فعالیت داشت و آثاری همچون «مهمانی گنجشکها» و «آوای بلبل» را نوشت. شماسی پس از این دوره در دو حوزه داستاننویسی و نمایشنامهنویسی فعالیتهای خود را ادامه داد. آثاری همچون «شش تابلو و نشان آخر»، «مجموعه خوشههای خاکستری» و «بازگشت لوکوموتیوران» در زمینه ادبیات و «خواجه نصیرالدین طوسی»، «شب»، «فکاهینامه»، «آژیر زرد» و... از نمایشنامههای او به شمار میروند.
نمایشنامه من اسیر زندهام را انتشارات کتاب نیستان در 116 صفحه منتشر کرده است.
