اندیشه امام صدر درباره فرقه گرایی/ امام موسی صدر دست نشانده اسرائیل!

خبرگزاری دفاع مقدس: حضور امام موسی صدر در لبنان به بسیاری از افراد نشان داد می توان به تمام اصول دینی و مذهبی پایبند بود، اما با تمام ادیان توحیدی برخورداری در خور توجه و شایسته داشت. در لبنان آن روزگار، به دلیل وجود فرقه ها و ادیان مختلف، دشمنان در صدد بودند از همین ویژگی استفاده نموده و اختلافات مذهبی و قبیله ای  را عاملی برای چند تکه کردن مردم و کشور لبنان نمایند.

امام موسی صدر به عنوان یک رهبر مذهبی و سیاسی در پی آن بود تا با استفاده از مشترکات میان تمام ادیان، مذاهب و اقوام اتحاد و یکپارچگی را میان لبنانی ها نهادینه نماید.

امام موسی صدر دلیل حضور  خود در لبنان را این چنین بیان می نماید: "از اینکه به لبنان آمدم پشیمان نیستم. اگر در ایران میماندم حداکثر مرجعی میشدم و رساله ای می دادم. اما حس می کنم رسالتی را که خودم و این لباس و جایگاه دارد در اینجا بهتر میتوانم انجام دهم". این نگاه عمیق و دردمندانه امام موسی صدر در طی سالیان گذشته می توانست برای بسیاری از اندیشمندان و فعالان سیاسی حاوی نکات فراوانی باشد که در صورت اجرایی شدن دیگر شاهد اتفاقات فعلی جهان اسلام نبودیم.

لبنان نماد بارز فرقه گرایی

در لبنان شانزده فرقه وجود دارد که از این میان، شش فرقه مهمتر هستند: شیعه، سنی، دروزی، مارونی که از نظر قدرت سیاسی و اجتماعی سرآمد بوده، ارتدکس و روم کاتولیک. ریشه مشکلات در لبنان زمانی قوت می گیرد که این فرقه ها به سیاست هم کشیده می شوند. از دیگر سو، هر فرقه از قدرت های خارجی کمک می گیرد و خود را به یک کشور نزدیک می داند. برای مثال مارونی ها همیشه به فرانسه نزدیک بودند یا دروزی ها به انگلیس. اهل تسنن نیز تا قبل از فروپاشی عثمانی، وابسته به آن بودند و بعد از آن همیشه به دنبال حمایت جهان عرب.

زمانی که امام موسی صدر تصمیم گرفت به لبنان سفر کند، شیعیان از قدرت کمتری برخوردار بوده و وی قصد داشت در حالی که با سایر ادیان تعامل سازنده داشته باشد، در ابتدا جایگاه و قدرت شیعیان را تقویت نماید. امام موسی صدر معتقد بود: "باید بر اساس مشترکات و ایجاد زمینه همکاری، فرقه گرایی به فرصت تبدیل شود".
از همین رو، امام موسی صدر با برقراری رابطه با سایر  قومیت ها و مذاهب در لبنان سعی نمود تا جامعه چند تکه لبنان را به یکپارچگی نزدیک نماید. نقش امام موسی در حل اختلافات قومی و قبیله ای میان مسیحیان با یکدیگر و ایجاد صلح و آشتی نیز بسیار حائز اهمیت است.

ایشان روابط دوستانه و همکاری صمیمانه ای با سران و روسای سایر قومیت ها برقرار نموده و سخنرانی های تاریخی امام صدر در دیرالمخلص واقع در جنوب، کلیسای مارمارون در شمال لبنان طی سال های 1341 و 1342، تاثیرات معنوی عمیقی بر مسیحیان آن کشور بر جای نهاد. در این سال ها امام موسی تمام تلاش خود را انجام داد تا اتحادی که مدنظر داشت را در میان تمام مسلمانان جهان ایجاد نماید. وی در این خصوص تا جایی پیش رفت که در اواسط سال 1357 موفق گردید رهبران مسلمان و مسیحی لبنان را برای برپایی یک جبهه فراگیر ملی متقاعد نماید و در این مسیر تا آنجا موفق بود که حتی موعد تأسیس و اولین گردهمایی آنان را نیز مشخص نموده بود.

آرمانی به نام مقاومت

امام موسی صدر از سال 1343 و یک سال پیش از تأسیس جنبش فلسطینی فتح، در پی اندیشه تبدیل جامعه مصرفی آن روزهای لبنان به جامعه ای مقاوم در برابر تجاوزات آینده رژیم صهیونیستی برآمد.

پس از حملات وحشیانه رژیم اشغالگر قدس به جنوب لبنان امام موسی صدر دست به اعتصابات گسترده ای زد که دولت وقت را مجبور به واکنش نسبت به این اقدامات اسرائیل نمود. امام موسی صدر در سال 1349 رهبران مذهبی مسلمانان و مسیحیان جنوب لبنان را در چارچوب "کمیته دفاع از جنوب" گرد هم آورد تا برای مقاومت در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی چاره اندیشی کنند.

در شهریور سال 1351 و کمتر از 24 ساعت پس از اشغال دو روستایی "قانای جلی" و "جویا" به دست سربازان رژیم صهیونیستی، امام اولین بذرهای مقاومت لبنانی را میکارد و یک ماه پس از این حادثه و به هنگام تجاوز مجدد اسرائیل به روستایی در جنوب لبنان، اولین عملیات غیر رسمی مقاومت لبنان به اجرا درآمد، که حاصل آن چند کشته و مجروح اسرائیلی بود.

امام موسی صدر اولین شخصیتی است که در زمستان سال 1356، طرح سازش کارانه اسکان فلسطینیان در لبنان را شجاعانه بر ملا نمود تا توطئه ای دیگر از رژیم صهیونیستی بر ملا شود. رهبران اشغالگران قدس با این اقدام قصد داشتند تا هم فلسطینیها را از سرزمینهای خودشان بیرون بیاندازند تا ساختار لبنان را برهم بزنند که همان طور که گفته شد، درایت و تدبیر امام صدر مانع این اقدام شد.

مرد صلح و آرامش

در زمانی که امام موسی صدر در حال اعتصاب غذا برای وادار نمودن دولت وقت لبنان برای محافظت از جنوب لبنان بود، اما حادثه کشتار چند تن از مسیحیان در بعلبک باعث شد تا وی نه تنها اعتصاب غذای خود را بشکند، بلکه جمله ای را در آن شرایط از رهبر شیعیان لبنانی نقل کرده اند که می توان تمام اندیشه وی را در آن جمله خلاصه نمود. امام موسی صدر پس از این حادثه می گوید: "اگر در بیروت پسر مرا بکشند، اجازه نخواهم داد که در بعلبک یک مسیحی بی گناه کشته شود. این دو مسئله هیچ ارتباطی با هم ندارند". اینگونه بود که امام صدر در نزد همه "رجل صلح و آرامش" نامیده شد.

امام موسی صدر دست نشانده اسرائیل!

اما در این میان افرادی بودند که نمی توانستند محبوبیت امام را در میان همه فرقه های لبنانی ببینند. از این جهت شروع به دسیسه و توطئه علیه وی نمودند. این حملات، خوراک تبلیغاتی برای احزاب و گروه هایی بود که خود عاملان اصلی اسرائیل و آمریکا بوده، به خاطر این که از آب گل آلود ماهی بگیرند، امام موسی صدر را دست نشانده اسرائیل و جاسوس مسیحیان معرفی می کردند.

مبارزه چند وجهی امام موسی صدر با فرقه گرایی و ظلم در تمام عرصه ها دیده می شود. این مسئله تا جایی پیش می رود که وی علی رغم تذکراتی که در خصوص سفر به لیبی از سوی افرادی مانند حافظ اسد رئیس جمهور وقت سوریه به وی داده می شود، ایشان اتحاد میان مسلمانان را مساله ای اساسی تر دانسته و در این اجلاس شرکت می نمایند که در نهایت رژیم اشغالگر قدس با کمک معمر قذافی به ربودن وی اقدام نمود.

لازم به ذکر است اتحادی که هم اکنون در کشور لبنان شاهد آن هستیم که یکی از مصادیق آن حمایت همه مردم لبنان از حزب الله است را باید مدیون فعالیت ها و اندیشه های امام موسی صدر دانست.