استاد روابط بینالملل دانشگاه لبنان:
عربستان بهدنبال خلع سلاح حزبالله است
جمال وکیم گفت: عاملان اصلی استعفای سعد حریری میخواهند تا در صورتی که جنگی علیه حزبالله از سوی رژیم صهیونیستی صورت گیرد بتوانند برای خلع سلاح حزبالله اقدام کنند.
به گزارش گروه سایر رسانه های
دفاع پرس، چندی پیش سعد الحریری نخستوزیر لبنان در اقدامی غیرمنتظره از شبکه «العربیه» عربستان، متن استعفای خود را قرائت کرد؛ آن هم با لحن و کلماتی که نزدیکان وی معتقد بودند ادبیات خودش نیست.
حریری پس از آن بعد از 10 روز، مصاحبهای با شبکه تلویزیونی «المستقبل لبنان» انجام داد. موضوع فصل مشترک این صحبتها تحت فشار قرار دادن حزبالله بود؛ موضوعی که بسیاری آن را برنامه مشترک اسرائیل و عربستان و همپیمان آنها آمریکا میدانند.
به منظور تحلیل این موضوع با «جمال وکیم» استاد تاریخ و روابط بینالملل دانشگاه لبنان گفتوگو کرده ایم.
حزبالله لبنان در روزهای اخیر تحت فشارهای مختلفی قرار گرفته است، چرا در این مقطع زمانی و درست بعد از اینکه قدرت داعش بهشدت فروکش کرده است همه از حزبالله حرف میزنند؟ نخستوزیر یک کشور را گروگان میگیرند و او را مجبور به مصاحبهای میکنند که حزبا... در آن محکوم میشود و بعد از آن هیچ صدای اعتراضی بلند نمیشود؟
در این برهه زمانی عربستان خسارتهای زیادی را در صحنه میدانی سوریه و عراق متحمل شده است و از طرف دیگر در یمن بحران شدیدی را تجربه میکند. بنابراین عربستان سعودی و همپیمانان آمریکایی و اسرائیلی او لازم میدانند که بحران جدیدی را در وضعیت لبنان به دلیل وجود حزبا... ایجاد کنند. آنها از طرفی هم خود را برای جنگ با حزبا... آماده میکنند که از این طریق به دنبال تحقق دو هدف هستند؛ نخست برکناری ایران و حزبا... از میادین سوری عراقی و عربی، دوم از بین بردن هر صدای مخالف عربی در برابر مصالحه تاریخی عربستان با اسرائیل که قرار است در اجلاس سران عرب آن را اعلام کنند. در واقع تمام اینها به منظور زمینهسازی برای ایجاد جنگی علیه حزبا... است.
شواهد و اظهارنظر مقامات منطقهای حاکی است که قرار است جنگی بزرگ علیه حزبا... شکل بگیرد، با این وجود سید حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله در سخنان اخیر خود با اشاره به این موضوع گفت بعید است که جنگی جدید آغاز شود، به نظر شما دلیل باور نصرا... چیست؟
بر اساس برخی حسابهای منطقی تحلیلگران و سیدحسن نصرا...، اسرائیل در صورتی که وارد جنگ شود محکوم به شکست است. همانطور که در جنگ 33 روزه شاهد آن بودیم؛ اما عامل دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا قصد دارد با استفاده از ایجاد بحران و تنش در منطقه و خارج از مرزهای خود بر اوضاعی که در کشورش پیش آمده است سرپوش بگذارد. علاوهبر این عربستان میخواهد با ایجاد بحران در خارج از کشور خود بحرانهای داخلیاش را که همان بازی تاج و تخت شاهزادگان عربستانی است از دید دنیا پنهان و خود را از صدر اخبار رسانههای بینالمللی خارج کند. موضوع دیگر این است که هدف اسرائیل از ورود به این میدان سرکوب مقاومت در سرزمینهای اشغالی است که بهتازگی رو به افزایش گذاشته است. رژیم صهیونیستی از این طریق میخواهد با ضربه زدن به حزبا... صدای مقاومت را در این منطقه خفه کند تا حزبا... و ایران را از میدان سوریه به در کند. تمام این محاسبات باعث میشود که طرف روسی برای رسیدن به یک راهحل سیاسی برای آمریکاییها آمادگی بیشتری داشته باشد تا خسارت و ضرر کمتری به آمریکاییها وارد شود.
به نظر شما چرا کشورهای عربی از شخصیتها و مردم خود درخواست کردهاند که از لبنان خارج شوند؟
در واقع این امر جزئی از اقدامات اغتشاشگرایانه عربستان و تشدید بحران علیه کشور لبنان است. اما در واقع این امر بر اوضاع داخلی این کشور تاثیری نخواهد گذاشت غیر از تاثیراتی اندک بر اقتصادی و جذب توریست این کشور؛ اما در نگاه کلان بر اوضاع اقتصادی لبنان نیز تاثیر چشمگیری نخواهد گذاشت.
آیا بعد از اتفاقات اخیر میتوانیم بگوییم که لبنان ناامن شده است؟
دستگاههای امنیتی لبنان تلاش زیادی کردهاند که صحنه داخلی این کشور تا به امروز در امنیت کامل به سر برد. با این حال عربستان و اسرائیل در حال تلاش هستند که به هر نحو ممکن مقاومت لبنان را زمینگیر کنند. برای این منظور هم آنها روی اجلاس سران عرب که چهار ماه دیگر برگزار میشود، تمرکز کردهاند.
نخستوزیر لبنان در مصاحبه تلویزیونی یکشنبه شبگذشته خود گفت که در دیدار با علیاکبر ولایتی، مشاور رهبر ایران تهدید نشده، بلکه از جانب شخص دیگری مورد تهدید قرار گرفته است.
خیر، باید توجه کنیم که حریری در مصاحبهاش به حزبا... اشاره میکرد. به همین دلیل هم او عنوان کرد که تهدید از سوی طرف ایرانی نبوده است. بر این اساس هم افزایش فشار علیه حزبا... با هدف عقبنشینی این گروه سیاسی و حتی شرمنده کردن این گروه صورت گرفته است. گردانندگان پشتپرده مصاحبه حریری میخواهند حزبا... با هیچ دولت خارجیای ارتباط نداشته باشد. آنها میخواهند لبنان آزادی عمل پیدا کند تا در صورتی که جنگی علیه حزبا... از سوی اسرائیل ایجاد شود این کشور بتواند برای خلع سلاح کردن این حزب اقدام کند. بازنگشتن حریری به لبنان نشانهای است برای اینکه وانمود کنند از سوی حزبا... مورد تهدید قرار گرفته است. اما در واقع تمام اینها تلاش عربستان برای سیاهنمایی اوضاع داخلی لبنان است.
بعد از استعفای حریری، او به یک مهره سوخته تبدیل شد. به نظر شما چرا عربستان این کار را با او کرد، آیا تاریخ مصرف حریری تمام شده است؟
این امر به خاطر وجود نوعی شتاب و نادانی در تصمیمات محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان است. همچنین این امر از کمتجربگی سیاسی ثامر السبهان، وزیر مشاور در امور خلیج فارس نشات میگیرد. اما هدف آنها ایجاد تشویش و بحران بهمنظور ایجاد جنگی اسرائیلی علیه لبنان است.
با توجه به اوضاع اخیر وضعیت لبنان در هفتههای آینده چطور خواهد بود؟
انتظار میرود تنش زیادی در مسائل سیاسی به وجود آید و احتمال اینکه اسرائیل با حمایت عربستان و آمریکا علیه لبنان جنگ کند، زیاد است. با این بهانه که این جنگ علیه مقاومت در این کشور است؛ البته این جنگ یا حمله نظامی نخواهد بود بلکه میخواهند حزبا... را بهعنوان یک گروه سیاسی از دایره تحولات و ارتباطات خارج کنند. اما در صورتی که امکان داشته باشد حمله آنها از ماهیت سیاسی فراتر خواهد رفت.
عاقبت حریری چه خواهد بود؟
زندگی سیاسی حریری مدت 2 سال است که در مسیر سرازیری قرار گرفته است. اگر او در عربستان بماند از نظر سیاسی عمرش به پایان خواهد رسید. در صورتی که به لبنان بازگردد خیلی ضعیف خواهد شد و احتمال پیروزیاش در انتخاباتی که قرار است بهزودی برگزار شود بسیار ضعیف خواهد بود.