وضعیت «رمان دفاع مقدس» خوب نیست

«حسین فتاحی» رمان نویس انقلاب و دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع پرس، با بیان اینکه دستگاه‌های فرهنگی درباره انتشار رمان دچار وضعیت متناقضی هستند، اظهار داشت: در چند سال اخیر توجه عامه و عمومی دستگاه‌های فرهنگی به رمان کاسته شده و به سوی خاطرات و زندگی‌نامه‌های شهدا سوق داده شده است.

وی گفت: خاطرات شفاهی در جای خود قابل توجه و مورد نیاز است و رهبر انقلاب نیز بارها تاکید کرده‌اند که همین خاطرات می‌تواند دستمایه‌های خوبی برای خلق رمان باشند. ایشان همیشه سفارش می‌کردند خاطرات جمع‌آوری شود تا دستمایه رمان قرار گیرد.

این رمان نویس انقلاب و دفاع مقدس افزود: بارها از رهبر انقلاب شنیدیم که «اگر می‌‌خواهید کار ماندگاری درباره دفاع مقدس و انقلاب اسلامی انجام دهید جانفشانی‌ها، ایثارها و آرمان خواهی‌ها را در قالب رمان بیاورید تا نسل‌های آینده بدانند که این نسل چه انگیزه‌ها و هدفی برای زندان رفتن در جهت پیروزی انقلاب و حضور در دفاع مقدس داشته‌اند».

فتاحی بیان کرد: مفاهیم انقلاب اسلامی و دفاع مقدس ممکن است در قالب خاطرات شفاهی نیز به نسل آینده منتقل شود و تاثیرگذار باشد اما رمان بیشترین تاثیر را در این مقوله دارد. وضعیت رمان دفاع مقدس در گذشته خوب بود اما چندسالی است توجه مدیریتی کشور از این مقوله کم شده و به سوی زندگی‌نامه و خاطرات شفاهی رفته است. اگر این سمت و سو موقتی و به منظور جمع‌آوری خاطرات باشد تا در قدم بعدی رمان نوشته شود، خیلی خوب است اما اگر ما بخواهیم گونه‌ دیگری از ادبیات را جایگزین رمان کنیم، نگران کننده است.

وی ادامه داد: بعضی از مدیران فرهنگی عنوان کرده‌اند ما می‌خواهیم تعریف خاصی از رمان ارائه کنیم! یعنی می‌خواهند چیز دیگری را جایگزین رمان کنند و این شدنی نیست. هر ژانر ادبی کارکرد و ارزش خودش را دارد و ما نباید از یک گونه ادبی غافل شویم.

این رمان نویس انقلاب و دفاع مقدس تصریح کرد: این طور نیست که اگر بخواهیم به خاطره بپردازیم از سایر ژانرهای ادبی غافل شویم. ما می‌توانیم به زندگی نامه بپردازیم و به رمان نیز به همان اندازه بپردازیم. متاسفانه در چند سال اخیر توجه به رمان خیلی کم شده است.

 

فتاحی بیان کرد: یک رمان در میان کتاب‌هایی که امروز درباره دفاع مقدس و انقلاب اسلامی به چاپ 200 و 300 می‌‌رسد، نیست. آیا سطح رمان کمتر از همه این کتاب‌هاست؟ من این موضوع را نمی‌پذیرم.

وی با بیان اینکه تعداد زیادی رمان خوب درباره دفاع مقدس نوشته شده است، تصریح کرد: باید رمان‌هایی که درباره دفاع مقدس نوشته شده را همانند سایر خاطرات شفاهی مورد توجه قرار دهیم. تاثیر رمان به مراتب بیشتر از خاطرات شفاهی است. برای اثبات تاثیرگذاری مضاعف رمان نسبت به سایر گونه‌های ادبی می‌توان 20 عنوان رمان را در مقایسه با 20 عنوان کتاب خاطرات تاریخ شفاهی در بین مدارس به مسابقه گذاشت.

این رمان نویس انقلاب و دفاع مقدس افزود: همان طور که برای کتاب‌های مختلف در برنامه‌های تلویزیونی مسابقه گذاشته می‌شود و یک کتاب از چاپ پنجم به پنجاهم می‌رسد باید برای رمان نیز چنین کارهایی انجام داد.

فتاحی اظهار داشت: خیلی از رمان‌های ایرانی در حد و اندازه رمان‌های خارجی است. ما نیازمندیم کسی برای ادبیات، پدری کند، چیزی که امروز وجود ندارد. باید رمان و خاطره در یک سطح تشویق شوند و هر کدام را به جایگاه خودش رساند.

وی در پاسخ پرسشی مبنی بر علاقه خوانندگان به رمان‌های ایرانی نیز گفت: نمی‌شود درباره یک سری کتاب‌ها بگوییم خواننده خودش باید انتخاب کند در حالی که برای برخی کتاب‌های دیگر بودجه عمومی را اختصاص دهیم تا کتاب دیده شود و خوانده شود. این نوع نگاه باعث دلسردی و انفعال می‌شود و مردم نیز راهشان را گم می‌کنند. همه این سیاست‌گذاری‌ها تاثیرات دراز مدتی برجا خواهد گذاشت.

این رمان نویس انقلاب و دفاع مقدس گفت: ما سال‌ها نیرو و وقتمان را صرف تدریس رمان نویسی و تربیت نویسنده کرده‌ایم، آیا ما این همه سال‌ها اشتباه می‌کردیم؟ این مسئله مهمی است. متاسفانه نگاه همسانی به رمان و سایر گونه‌های ادبی وجود ندارد. این موضوع را می‌توان از تیزرهای تبلیغی نمایشگاه کتاب که همیشه به سمت و سوی کتاب‌های خاصی است مشاهده کرد.

انتهای پیام/ 121