ترامپ، اروپا، آینده برجام و ما

به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، محمدسعید احدیان در یادداشتی نوشت:

بیانیه ترامپ و موضع گیری اروپایی‌ها حاکی از چند نکته است:

۱ - ترامپ همچنان سیاست «برجام زخمی» را دنبال می‌کند. بر این اساس آمریکا از برجام خارج نمی‌شود، اما همیشه با رفتار‌هایی آینده برجام را مبهم باقی نگاه می‌دارد تا بنگاه‌های اقتصادی بین المللی نتوانند ریسک همکاری اقتصادی با ایران را بپذیرند.

۲- رفتار‌های پیشین و شخصیت ترامپ حاکی از این اصل است که نمی‌توان او را کنش‌گر عقلانی محسوب کرد، در نتیجه مواضع وی را نمی‌توان، موضعی قطعی دانست و معلوم نیست که ترامپ تا چهار ماه آینده چقدر پایبند شرط خود خواهد بود. با توجه به این که قطعا امکانی برای مذاکره درباره برجام وجود ندارد و شرط او اجرایی نخواهد شد، مشخص نیست که آمریکا از برجام خارج خواهد شد یا همچنان با ادبیاتی متفاوت سیاست برجام زخمی را ادامه خواهد داد.

۳- در این میان آن چه مهم به نظر می‌رسد موضع محتاطانه اروپایی هاست. آن‌ها تاکنون با صراحت اعلام می‌کردند که مذاکره بر سر برجام موجود در دستور کارشان نیست، اما اکنون همگی به جای این که بر موضع قبلی و همیشگی خودشان تاکید کنند، از بررسی و تصمیم گیری درباره شروط ترامپ صحبت می‌کنند البته ممکن است بعد از بررسی، بر موضع پیشین خود تاکید کنند، اما این که آن‌ها این موضوع را قابل بررسی دانستند، مسئله‌ای است که ما باید در محاسبات خود آن را لحاظ کنیم و نباید به اروپایی‌ها خوش بین باشیم. واقعیت این است که لغو شدن برجام دیر و زود دارد، اما سوخت و سوز ندارد و آن چه شرایط پس از لغو برجام را رقم می‌زند موضع اروپایی‌ها له یا علیه منافع ماست.

۴- در عین حال به نظر می‌رسد متغیر تاثیرگذار دیگر در چهار ماه آینده درباره آینده برجام، اتفاقات داخلی آمریکا خواهد بود و شاید راز اصلی موضع احتیاطی اروپایی‌ها نیز به این مسئله برگردد. روز به روز احتمال کلیدخوردن رسمی برکناری ترامپ قوی‌تر می‌شود و مقدمات و زمینه‌های این مسئله از طریق مختلف آماده شده است و فقط نیاز به یک تصمیم جدی توسط جمهوری خواهان دارد که با توجه به شکستی که جمهوری خواهان در انتخابات اخیر ایالت آلاباما و به رغم حضور تمام قد ترامپ در حمایت از نامزد شناخته شده آن‌ها و آن هم بعد از ۲۵ سال خوردند، بسیاری از کارشناسان به هیچ وجه این مسئله را دور از انتظار نمی‌دانند. البته روشن است که ادامه رئیس جمهوری ترامپ به دلیل رفتار‌های غیرطبیعی و تصمیمات رادیکال اش برای ما بهتر از یک رئیس جمهور جمهوری خواه مانند مایک پنس است که نسبت به ایران مواضع بسیار تند دارد، اما شخصیت و رفتار غیرمعقولی مثل ترامپ را ندارد. اگر پروسه برکناری ترامپ کلید بخورد همه معادلات از جمله برجام دستخوش تحول می‌شود و احتمال ماجراجویی ترامپ در سیاست خارجی برای تاثیرگذاری بر بحران مشروعیت داخلی تقویت و همزمان زمینه همراهی نکردن اروپا با زیاده خواهی ترامپ نیز بیشتر می‌شود.

۵- از آن چه ذکر شد می‌توان تحلیلی را که سال هاست بر آن تاکید می‌شود مجدد تکرار کرد. ما اگر می‌خواهیم آینده کشورمان به مسائل داخلی دیگر کشور‌ها وصل نباشد و نگران این نباشیم که چه اتفاقی در فلان کشور می‌افتد، باید از فرصت‌ها استفاده کنیم و با اجرایی کردن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، حرکت به سمت اقتصاد درون‌زا و برون‌گرا را سرعت ببخشیم. ما باید خود را برای اداره کردن کشور با اقتصاد بدون فروش نفت آماده کنیم و این استراتژی همین روز‌ها باید خود را در بودجه ۹۷ با کاهش جدی هزینه‌های زاید و ایجاد درآمد‌های منطقی غیر نفتی و سیاست‌های حمایت از تولید داخل نشان دهد. ضمن آن که برای حفظ برجام موجود نیز به پیام سیاسی این تصمیمات نیاز شدید داریم.

منبع: روزنامه خراسان