سوریه میانه جنگ و صلح!
به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، ابوالقاسم قاسمزاده در یادداشتی نوشت:
تا یک ماه گذشته همه تحلیلگران سیاسی پیش‌بینی مرحله پایان جنگ و آغاز گفتگوی صلح در سوریه را می‌کردند و برای آن به واقعیت‌های میدانی در سوریه جنگ‌زده استناد می‌شد. این واقعیت‌ها عبارت بودند: اول، پایان حضور داعش در عراق و سوریه به صورت ارتشی کاملاً مسلح و دارای مناطق وسیع سرزمینی تحت اشغال. دوم، شکست قدرت تخریبی داعش، النصره و دیگر گروه‌های تروریستی سازمان یافته در هر دو کشور عراق و سوریه که معادله امتداد جنگ را به‌هم ریخت و همزمان آغاز گفت‌وگو برای استقرار صلح و امنیت با همکاری سه کشور اصلی و عمده در بحران سوریه (روسیه، ایران و ترکیه) با حضور نماینده دبیرکل سازمان ملل و اغلب گروه‌های معارض سیاسی سوری و دولت بشار اسد، نوید چرخش از جنگ به صلح، از تخاصم به همکاری برای انجام انتخابات آزاد، از بازگشت آوارگان سوری به وطن خود و سرانجام تشکیل دولت ملی خبر می‌داد.
حرکت برای استقرار صلح در سوریه با آزادسازی مناطق وسیع تحت اشغال گروه‌های تروریستی بخصوص داعش و النصره در دو برنامه‌ریزی یکی در «ژنو» سوئیس و دیگری در «آلماتی» قزاقستان رونق گرفت. در حالی که نماینده سازمان ملل نشست‌های ژنو را مدیریت می‌کرد و چندان موفقیتی بدست نمی‌آورد، روسیه، ایران و ترکیه گام به گام پیچیدگی‌های گفتگو‌های دو طرف سوری را باز کردند تا به مرحله حساس و مهم کنونی و نشست در آینده نزدیک در «سوچی» روسیه رسیده‌اند. محور اصلی این گفتگو‌ها بر اصل مورد قبول همه، یا راه حل اصلی برای پایان بخشیدن به چندین سال جنگ و بحران در سوریه و الگوی گفتگوی سوری، سوری است.
در این مسیر اسرائیل، دولت‌های عربی سعودی، امارات و بخصوص آمریکا از قافله عقب ماندند و خود را بازنده جنگ و جامانده از تعیین مسیر آینده دولت مستقر در سوریه دیدند. ترامپ دریافت که پوتین هم موفق شده است در سوریه پایگاه نظامی دائمی ایجاد کند و «مسکو» مرکزیت نگاه به آینده سوریه در «صلح» شده است و در این مسیر دو کشور قدرتمند منطقه، ایران و ترکیه را همراه دارد. متحد اصلی ترامپ، نتانیاهو نگران از مسیر پایان بخشیدن به بحران جنگ در سوریه، بهانه حضور نظامی جمهوری اسلامی ایران در کناره مرز‌های خود در سوریه و تهدید جنگی ایران با همراهی همه نیروهای مردمی از عراق و سوریه و بخصوص «حزب‌الله» در لبنان را علم کرد.
نتانیاهو به کشور‌های غربی اروپا و بخصوص آمریکا مدام هشدار داد که در محاصره بسیار خطرناکی قرار گرفته‌اند و در گام بعدی همه معادلات سیاسی ـ نظامی منطقه به نفع ایران، ترکیه و روسیه بهم خواهد خورد. انزوای آمریکا (ترامپ) که سرمست از جذب دلاری نفتی از سعودی‌ها بود چنان مشهود شد که اغلب رسانه‌های وابسته به صهیونیست‌ها در غرب آن‌را موضوع روز خبری، تفسیری کردند. برخی از تحلیلگران سیاسی در اسرائیل نوشتند: ترامپ فاقد سیاست درباره خاورمیانه است و فقط به غارت دلار‌های نفتی ـ گازی شیوخ عربی حوزه خلیج‌فارس بخصوص سعودی‌ها، امارات و قطر می‌اندیشد! و چنین شرایطی خطر بزرگ برای اسرائیل است. آنهم در حالیکه جمهوری اسلامی ایران به کناره مرز‌های ما رسیده است!
اولین شوک برای تغییر این موقعیت، علم کردن رفراندوم استقلال کردستان عراق توسط بارزانی بود، آنهم در آستانه پیروزی بزرگ دولت عراق در نابودی داعش که با مخالفت شدید ایران، ترکیه و روسیه همراه شد. حال آنکه آمریکایی‌ها سیاست یکی به نعل یکی به میخ را نشان می‌دانند از یکطرف می‌گفتند استقلال طلبی کردها، خواست همه مردم این ناحیه است و از طرفی شعار عراق متحد و یکپارچه را ضروری ولازم می‌خواندند! رژیم صهیونیستی (نتانیاهو)، اما چراغ خاموش، بارزانی را مدیریت می‌کرد و علیرغم مخالفت ایران، ترکیه و روسیه «بارزانی» انجام رفراندوم را دستورکار قرار داد و از آن به جشن و رستاخیز ملی کردها، کارناول ساخته و پرداخته کرد. شکست فاجعه بار حرکت بارزانی در حالیکه به آستانه شورش عمومی مردم در کردستان عراق می‌رسید، خداحافظی او را از قدرت با پایانی تأسف‌بار رقم زد.
آمریکا و اسرائیل از یکسو پایان داعش در عراق و دیگر گروه‌های تکفیری را در عراق و سوریه شاهد شدند و از سوی دیگر پیروزی جمهوری اسلامی ایران درعراق و سوریه را که نتیجه آن ائتلافی متشکل از روسیه، ایران و ترکیه شد و مسیر یا شاهراه عبور زمینی از کناره خلیج فارس (بصره) تا انتهای سوریه، مرز اسرائیل و لبنان را برای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران باز کرد. رژیم صهیونیستی ضمن تهدید به بمباران مراکز تجمع سپاه پاسداران در خاک سوریه (پایگاه نظامی ایران) با همراهی آمریکا (کاخ سفید) جنجال سیاسی.
تبلیغاتی علیه سپاه پاسداران جمهوری اسلامی به بهانه تهدید‌های موشکی دوربرد، همچنین استقرار پایگاه نظامی در کناره مرز با اسرائیل در خاک سوریه و عبور لجستیکی نظامی از کناره خلیج فارس تا شرق فرات در مسیر زمینی ایران، عراق، سوریه را به پرونده گشوده سیاسی ـ امنیتی علیه ایران مبدل کرد. ترامپ یکباره و در عمل پیروزی نظامی پوتین و موفقیت سیاسی او در تشکیل ائتلاف برای صلح در سوریه به همراه ایران و ترکیه را شاهد شد و از سوی دیگر با تثبیت قدرت سیاسی.
نظامی جمهوری اسلامی ایران از عراق تا سوریه و تا کناره مرز‌های اسرائیل و لبنان مواجه شد. رئیس‌جمهور آمریکا برای جبران این عقب ماندگی، یکباره از فرستادن دو هزار نیروی ویژه نظامی، مستشاری به سوریه خبر داد که همراه انواع و اقسام تجهیزات مدرن نظامی وارد خاک سوریه شده‌اند و در شرق فرات و از کناره مرز‌های ترکیه تا عمق خاک سوریه مسیر زمینی عراق از ناحیه حلب تا مرز‌های سوریه ـ اسرائیل را قطع کرده‌اند. دولت سوریه شکایت به سازمان ملل برد و این اقدام آمریکا را تجاوز آشکار نظامی به خاک سوریه خواند.
معاون اول ترامپ، «پنس» که در ضدیت با ایران چند گام جلوتر از رئیس خود «ترامپ» است و شعار فرماندهی اسرائیل بر خاک خاورمیانه را می‌دهد و بیت‌المقدس را پایتخت رسمی و ابدی رژیم صهیونیستی می‌نامد، در سخنرانی خود خبر از آموزش نظامی سی‌هزار نفر از کرد‌های سوری و ترکیه‌ای در کناره مرز‌های ترکیه و در مسیر طولانی شرق فرات در خاک سوریه داد. سوریه که در غرب فرات استقرار گسترده نظامی دارد، ضمن محکوم کردن این تهاجم نظامی آمریکا آن را لشکرکشی آمریکا به خاک سوریه خواند و آژیر مقابله با هرگونه عملیات نظامی علیه ارتش ملی سوریه، آن هم در خاک این کشور را کشید.
چند روزی از این اقدام آمریکایی ـ اسرائیلی برای برهم زدن معادله سیاسی ـ نظامی در سوریه سپری نشد که اردوغان اعلام کرد اکنون در کناره مرز‌های ترکیه ـ سوریه، آمریکا و اسرائیل، کرد‌های معارض با دولت ترکیه بطور مشخص کرد‌های عضو (پ. ک. ک) را آموزش نظامی می‌دهند.
رئیس جمهور ترکیه رسماً اعلام کرد این اقدام را تحمل نخواهد کرد، زیرا آن را تهدیدی آشکار علیه امنیت ترکیه می‌شمارد. مرحله نخست حمله نظامی ترکیه با بمباران منطقه «عفرین» سوریه آغاز شده است. اردوغان که فرمان جنگ در خاک سوریه علیه نیروهای کُرد در آموزش نظامی مستشاران آمریکایی را داده است دیروز گفت: «ارتش ترکیه عملیات هوایی ـ زمینی در عفرین سوریه را آغاز کرده است. ترکیه هیچ طمعی به خاک سوریه ندارد. ما عملیات نظامی خود را در مرز با عراق و در کناره مرز‌های سوریه ـ ترکیه ادامه خواهیم داد.» جنگنده‌های ترکیه مواضع نیروهای کُرد را در شهر «عفرین» سوریه هدف قرار داده‌اند. منابع ترکیه‌ای از استقرار حدود هزار نیروی کرد و عضو «پ، ک، ک» در شهر «تل‌ابیض» از توابع استان رقه سوریه خبر دادند. خبرگزاری آناتولی ترکیه گزارش داد، تجهیزات نظامی آمریکایی در روز‌های اخیر به شهر «تل‌ابیض» رسیده است که تحت کنترل نیروهای سوریه دمکراتیک است. آنکارا معتقد است این شهر تحت سلطه «پ، ک، ک» در پوشش نیروهای کرد موسوم به «سوریه دموکراتیک» نیروهای تحت حمایت آمریکا، است.
تا اینجای کار مسکو، واشنگتن نه تنها اعلام مواضع تند و سخت علیه اردوغان نگرفته‌اند، بلکه به هشداری بسنده کرده‌اند و گفته‌اند فعلاً به ارزیابی شرایط بحران و خویشتنداری توصیه می‌کنند. قائم‌مقام کمیته امنیتی و دفاعی شورای فدراسیون روسیه درباره ادامه عملیات نظامی ترکیه علیه مواضع کرد‌های مسلح در منطقه عفرین سوریه هشدار داد و گفت: «مسکو در درگیری‌های منطقه عفرین در شمال سوریه مداخله نمی‌کند!»
جالب توجه است که اردوغان، ناتو را مخاطب قرار داده و گفته است، ترکیه عضو رسمی و مهم ناتو است و این سازمان موظف به دفاع از ترکیه است در شرایطی که تهدید نظامی‌ـ امنیتی شود!
در این آشفته‌بازار سوریه میانه جنگ و صلح، خبر از نشست مذاکرات صلح سوچی می‌رسد.
«اما در رویداد‌های سیاسی، نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در مذاکرات سوریه اعلام کرد که مسکو با تهران و آنکارا درباره شرکت‌کنندگان در کنگره ملی سوچی درباره سوریه به توافق رسیده است. «الکساندر لاورنتیف» اعلام کرد که دعوتنامه‌های شرکت‌کنندگان به‌زودی ارسال خواهد شد. این دیپلمات روس افزود: مسئله ترغیب معارضان سوری برای شرکت در کنگره سوچی در نشست سه‌جانبه با ایران و ترکیه بررسی شد و کنگره ملی سوریه قرار است طبق برنامه در تاریخ ۲۹ و ۳۰ ژانویه (نهم و دهم بهمن) در شهر سوچی روسیه برگزار شود. وی افزود، مسکو امیدوار است که «استفان دی‌میستورا» نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه نیز در کنگره ملی سوچی شرکت کند.» سوریه همچنان در میانه جنگ و صلح قرار داد با این تفاوت که آمریکا و اسرائیل بار دیگر کرُدهای ترکیه و سوریه را قربانی مطالع قدرت و سلطه‌گری خود می‌کنند!
منبع: روزنامه اطلاعات
