گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس- حمید محجوب؛ مساله کتاب یا در معنای دقیق‌تر آن مساله مطالعه در جامعه ما یکی از مساله‌های فرهنگی همگانی است که در تمام دهه‌های گذشته تا به امروز در مملکت ما مطرح بوده است. یکی از ارکان سیاست فرهنگی دولت‌ها تلاش برای گسترش شکل‌دهی جامعه‌ای خوانا است.
جامعه‌ای که نه تنها توانایی خواندن و نوشتن دارد، بلکه مهم‌تر از آن آمادگی استفاده از سواد و توانایی‌های خواندن و نوشتن را نیز ابراز می‌کند. اکنون بعد از مدت‌ها از تاریخ ایران و موضوع سیاستگذاری برای گسترش مطالعه و خواندن، این پرسش‌ها وجود دارد که آیا جامعه کتاب‌خوان شکل گرفته است؟ آیا مطالعه عمومی افزایش پیدا کرده است؟ آیا رغبت مردم به کتابخوانی بیشتر شده است یا خیر؟
واقعیت این است که متاسفانه رغبت مردم به مطالعه و کتابخوانی رو به کاهش است و مردم دیگر تمایل چندانی به مطالعه ندارند. تعداد زیادی از جمعیت کشور کم‌سواد یا بی‌سواد هستند. این جمعیت توانایی‌ها و مهارت‌های پایه برای خواندن و نوشتن را ندارند.
با این اوصاف طبیعتاً نمی‌توان انتظار داشت که به کمک سیاست‌های فرهنگی و خط مش‌های توسعه و کتابخوانی، میزان مطالعه تغییر چشمگیری کند. برگزاری نمایشگاه کتاب و جشنواره‌های کتابخوانی صرفاً در میان طبقه متوسط جامعه می‌تواند اثرگذار باشد و این هم مقطعی و گذراست.
با گسترش فضای مجازی و تولید اشکال تازه‌ای برای ترویج و ارائه متن، سایت‌ها و شبکه‌های مجازی یا شبکه‌های اجتماعی مانع جدیدی برای مطالعه مکتوب شده است و می‌توان گفت نوعی مطالعه مجازی شکل گرفته است.
مطالعه و استفاده مردم از کتاب نیازمند تحقق پیش نیازی است. این پیش نیازی عبارت است از گسترش خواندن عمومی؛ منظور از خواندن عمومی یعنی اینکه عادت جمعی برای خواندن کتاب شکل بگیرد. اینکه مردم یاد بکیرند چگونه در زندگی روزمره به نوشته‌ها، اسناد، مدارک و کتاب توجه بیشتری داشته باشند.
واقعیت اصلی این است که ما با بحران مطالعه یا کمبود مطالعه در جامعه روبرو هستیم. بایستی دستگاه‌های متولی کار فرهنگ فکر اساسی برای این موضوع مهم داشته باشند. ما باید برای بهبود شرایط به نکاتی که در زمینه تحولات ساختاری جامعه لازم است توجه کنیم. باید گفت‌وگوهای عمومی درباره وضعیت کتاب و کتابخوانی همچنان ادامه پیدا کند. نویسندگان، روشنفکران، نخبگان، روزنامه نگاران و... همچنان گفت‌وگوی همگانی و عمومی درباره نیازمندی‌های جامعه به خواندن و مطالعه را ادامه دهند.
بی‌توجهی به مساله کتابخوانی و افزایش بی‌سواد در جامعه قطعاً در آینده کشور تاثیرات منفی در بر خواهد داشت. بدانیم سرنوشت خود و نسل‌های ما وابسته به ارتقاء سطح فرهنگی است. شکل‌گیری فرهنگ ناب و سواد عمومی در گروهِ مطالعه و کتابخوانی است.
انتهای پیام/ 116
