یادداشت/ اکبر صفرزاده

«صادرات» خلأ بزرگ سینما و تلویزیون ایران

عدم توفیق سینمای ایران در بحث صادرات فیلم بیشتر از آنکه به سیاست‌های دولت‌ها مربوط باشد به خود کارگردان‌ها و تهیه‌کننده‌های سینمای کشور مربوط است.
کد خبر: ۲۹۸۵۶۳
تاریخ انتشار: ۱۶ تير ۱۳۹۷ - ۰۹:۳۳ - 07July 2018

گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس- اکبر صفرزاده: مقام معظم رهبری در نخستین روز از سال 1397 در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی فرمودند «بازاریابی بیرون از کشور و صادرات هم یکی از انواع حمایت از کالای ایرانی است. بایستی ما که با 15 کشور همسایه‌ایم -غیر از کشور‌های دیگرِ دوردست که می‌توانند کالای ایرانی را مصرف بکنند، با 15 کشور همسایه هستیم- از این همسایگی استفاده کنیم، کالای ایرانی را صادر کنیم؛ این، هم به‌عهده‌ی وزارت خارجه است، هم به‌عهده‌ی وزارت بازرگانی است، هم به‌عهده‌ی فعّالان اقتصادی مردمی است؛ بازاریابی کنند.

یک آماری را به من دادند -چون یادداشت نکرده‌ام، این آمار درست یادم نیست، لکن آمار بسیار مهمّی بود- که اگر ما بتوانیم 20 درصد از تولیدات [مورد نیاز] کشور‌های همسایه‌ی خودمان را -فقط همسایه- [یعنی] 20 درصد از مجموع مصرف آن‌ها را متعهّد بشویم، فلان تعداد شغل [ایجاد می‌شود] -یک عدد خیلی بالا که من الان درست یادم نیست، نمی‌توانم عرض بکنم- که تأثیرش در ایجاد اشتغال در کشور و ایجاد ثروت ملّی بسیار زیاد خواهد بود؛ یکی هم این است.»

عمده فیلم‌هایی که در تاریخ 100 ساله سینمای ایران تولید شده‌اند، فقط مصرف داخلی داشته‌اند و تاکنون تعداد بسیار کمی از فیلم‌های سینمای ایران توانسته‌اند در بازار‌های بین المللی به فروش برسند. کمتر شاهد این اتفاق بسیار خوب بوده‌ایم که فیلمی از ایران بتواند در کشور‌های دیگر به نمایش دربیاید و فروش‌های بین المللی را تجربه کند.

اگر بخواهیم از منظر صادرات سینمای ایران را مورد بررسی قرار دهیم، بسیاری از فیلم‌های ایرانی اصلا نباید تولید می‌شدند؛ چون موضوع این فیلم‌ها آن قدر داخلی است که به هیچ وجه نمی‌توانند در بازار‌های بین‌المللی شانسی برای اکران داشته باشند؛ برعکس سینمای ایران، سینمای هالیوود است که از بنیان با رویکرد صادرات فیلم می‌سازد. شکل‌گیری ژانر‌های متعدد در سینمای هالیوود و همه کس فهم بودن فیلم‌هایی که در هالیوود تولید می‌شوند، دقیقا به همین علت است که بتوانند مخاطبان جهانی را جذب کنند.

برعکس بسیاری از فیلم‌های ایرانی که درگیر نمادسازی و نمادپردازی هستند، کمتر فیلم هالیوودی را مشاهده می‌کنیم که درگیر این مساله باشد. اولویت برای سینمای هالیوود، کسب درآمد از بازار‌های بین المللی و تاثیرگذاری روی کشور‌های دیگر است.

در طول 100 سال تاریخ سینمای ایران کمتر منتقدی به بحث صادرات فیلم پرداخته و فیلم‌های ایرانی را با این رویکرد نقد و بررسی کرده است. رویکرد برخی از منتقدان و کارگردان‌های سینمای ایران در برابر هالیوود رویکردی انفعالی است.

اگر بخواهیم از منظر صادرات فیلم‌های سینمای ایران را مورد نقد و بررسی قرار دهیم، بسیاری از فیلم‌های سینمای ایران که همیشه در فهرست بهترین‌های برخی منتقدان سینمای ایران قرار می‌گیرند از این لیست حذف خواهند شد و فیلم‌های دیگری در جایگاه بهترین‌های سینمای ایران قرار خواهند گرفت. به عنوان مثال فیلم‌هایی مانند «قیصر» و «گوزن‌ها» با تمامی ارزش‌های سینمایی که دارند حتما از این فهرست خط خواهند خورد و فیلم‌های شاهزده روم، فیلشاه، بچه‌های آسمان، جدایی نادر از سیمین، به وقت شام، رنگ خدا و... در صدر بهترین‌های سینمای ایران قرار خواهند گرفت.

عدم توفیق سینمای ایران در بحث صادرات فیلم بیشتر از آنکه به سیاست‌های دولت‌ها مربوط باشد به خود کارگردان‌ها و تهیه کننده‌های سینمای کشور مربوط است. ممکن است برخی تهیه کننده‌ها و کارگردان‌های ما این موضوع را مطرح کنند که به دلیل کم بودن ارتباطات بین المللی نتوانسته‌اند صادرات فیلم داشته باشند، اما بسیاری از تهیه کننده‌ها و کارگردان‌های سینمای ایران در زمان رژیم شاه هم نتوانستند عملکرد موفقی در صادرات فیلم داشته باشند.

بسیاری از تلویزیون‌های معتبر دنیا برای ساخت سریال سراغ موضوعات جهان‌شمول می‌روند و پس از ساخت سریال درباره این موضوعات، این سریال را هم در کشور خودشان به نمایش در می‌آورند و هم آن را به کشور‌های دیگر می‌فروشند و از این راه کسب درآمد می‌کنند و با درآمد حاصل از آن سریال‌های بزرگ‌تر و فاخرتر می‌سازند. متاسفانه اغلب سریال‌های تولید شده توسط تلویزیون ما دارای موضوعات داخلی است و تاکنون نتوانسته‌ایم در حوزه صادرات سریال موفقیت‌های چشم گیری داشته باشیم.

انتهای پیام/ 121

نظر شما
پربیننده ها