به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، «رضا حاکان تکین» سفیر ترکیه در ایران در نشست خبری امروز خود با خبرنگاران در خصوص دومین سالگرد کودتای نافرجام در ترکیه اظهار داشت: این گروه به شکلی بیرحمانه دست به اقدام زد، بطوریکه 251 نفر شهید و بیش از 2200 نفر زخمی و مجروح شدند.
وی با بیان اینکه طی تحقیقات و بازجوییهایی که در دو سال گذشته انجام شد مدارک متقنی بدست آمد که نشان داد کسانیکه در شب کودتا دست به اقدام زدند با گولن در ارتباط بودند گفت: اما برای شناخت گولن و سازمان تروریستی بزرگی که تشکیل داده بود صرفا نگاه به اتفاقات 15 جولای کفایت نمیکند و ریشه عمیقتری دارد.
سفیر ترکیه با اشاره به پیشینه سی ساله این جریان برای نفوذ در نظام ترکیه و ساختارهای آن اظهار داشت: این پیشینه در نهایت منجر به وقایع 15 جولای شد. چه بسا در سرتاسر جهان نمونه مشابهی از آن وجود ندارد که با آموزش کودکان معصوم شروع شد و در ابعاد بینالمللی مانور زیادی روی گفتگوی بین ادیان را مطرح کردند تا نفوذ خود را افزایش دهند.
وی افزود: آنها در مدارس خود نیروهایشان را تربیت کردند و با تشکیل نهادهای اقتصادی تلاش کردند تا منابع مالی برای فعالیتهای خود ایجاد کنند و با دزدین سوالات آزمونهای استخدامی، تلاش کردند نیروهای خود را وارد تشکیلات دولتی کنند و حتی در ازدواج و تشکیل خانواده اعضای خود نیز دخالت کردند.
سفیر ترکیه گفت: آنها با نرم افزارهای تلفنهای هوشمند با یکدیگر ارتباط برقرار میکردند و زمانیکه متوجه شدند این ابزار ارتباطی آنها لو رفته دست به کودتا زدند.
تکین با اشاره به کودتاهای گذشته که ترکیه تجربه آن را داشته است، اظهار داشت: اما در هیچکدام از این کودتاها به روی مردم آتش گشوده نشده بود و مجلس آن بمباران نشده بود که نشان میدهد این گروه چطور علیه ملت ترکیه رفتار میکردند.
وی افزود: امروز بیش از نیمی از مدارسی که فتح الله گولن در دنیا داشت از دست وی خارج شده است. در دو سال گذشته نیروهای این افراد که نفوذ کرده بودند در نهادهای حاکمیتی پاک شده و ستون فقرات این گروه شکسته شده و در داخل این گروه درگیریها شروع شده است.
سفیر ترکیه با اشاره به واکنش ایران به این کودتا گفت: یکبار دیگر از حمایت سریع و قاطع ایران در همان ساعات اولیه کودتا تقدیر میکنیم. ایران کشور نزدیکی برای ماست که ما اهمیت زیادی برای ان قایل هستیم. اساسا ایران هیچگاه اجازه نداده بود که سازمان تروریستی گولن بتواند در این کشور تشکیلاتی برای خود داشته باشد.
حاکان تکین در خصوص تحریمهای آمریکا علیه ایران و موضع ترکیه در این خصوص گفت: تا به امروز هنوز از طرف آمریکا پیام یا درخواست رسمی که شما درباره ایران چطور رفتار کنید به ما داده نشده، اما در آینده نزدیک منتظر هیأتی از آمریکا هستیم که به ترکیه آمده و درخواستهای خود را اعلام کند. اینکه آمریکا چه رویکردی را در پیش خواهد گرفت به طور مشخص اعلام کردهاند و ما متوجه هستیم که میخواهند در حوزه اقتصادی در تمامی بخشها به ایران فشار آورند، اما از طرف دیگر ما در اظهار نظرهای مقامات آمریکایی تناقضاتی را شاهد هستیم. به طور مثال یکبار گفتند صادرات نفت ایران را به صفر میرسانیم و چند روز بعد گفتند میتوانیم استثناهایی قایل شویم و ما منتظر درخواست رسمی آمریکا هستیم، اما سیاست ترکیه کاملا روشن است. ما تحریمهای یکجانبه را نه مشروع و نه مفید میدانیم.
وی ادامه داد: پیشینه ترکیه درباره تحریمها بسیار روشن است که در کنار مردم ایران قرار گرفت. ایران برای ما یک کشور مانند سایر کشورها نیست و ما روابط اقتصادی گستردهای با آن داریم. فراتر از آن، کشوری است که در حوزههای دیگر سیاسی دفاعی و امنیتی همکاریها و منافع مشترک زیادی داریم.
سفیر ترکیه در خصوص سیاست خارجی این کشور گفت: در این خصوص یکپارچگی وجود دارد که ما نمیتوانیم به سرعت آن را تغییر دهیم. بعد از رفراندوم تغییر قانون اساسی و گذار ترکیه از سیستم پارلمانی به ریاستی، قوه اجرایی قدرت بیشتری یافته و شاهد ثبات بیشتر خواهیم بود.
وی در خصوص پاکسازیهای گسترده که منجر به بازداشت خبرنگاران شده و تعبیر به سرکوب مردم میشود و تا کی ادامه خواهد یافت، گفت: وقتی درباره پاکسازی عناصر گولن صحبت میکنیم افرادی هستند که قعالیتهای تروریستی انجام میدهند و منظورمان یکدست کردن جامعه نیست. ما با نهادی روبرو هستیم که ساختار پیچیدهای دارد. آنها نفوذ گستردهای در نهادهای مختلف از جمله رسانهها داشتهاند.
سفیر ترکیه در خصوص استراتژی ترکیه در سوریه گفت: ما در خصوص ایجاد منطقه عاری از تنش ما طرف مذاکره نبودیم و اطلاع دقیقی در این باره نداریم، اینکه آمریکا و روسیه در این باره به تفاهمی رسیدهاند یا نه خبر نداریم و به ما مربوط نمیشود و اینکه تفاهمی درباره شمال سوریه بر سیاستهای ما تاثیر بگذارد نیز چندان لزومی نمیبینیم. در خصوص حوزههای بدون تنش که تفاهم شده بود تنها منطقهای که تفاهمات در آن جریان دارد ادلب است و اگر سوریه بخواهد در ادلب هم تحرکاتی را انجام دهد میتواند نتایج شدیدی را بر ادامه تفاهم داشته باشد و ادلب از نظر ما بسیار مهم است و ما این موضوع را به دو شریک خود یعنی ایران و روسیه هم اعلام کردهایم. اگر بنا باشد سرنوشتی مشابه مناطق دیگر در ادلب هم ایجاد شود اساسا روند آستانه را بی معنا میکند. در تماس تلفنی اردوغان با پوتین این موضوع به شکل کاملا صریح و مشخص عنوان شد. ما باور داریم که سوریه راه حل نظامی ندارد و باید بر روند شیاسی متمرکز شویم اما اگر گامهایی بر علیه این منطقه برداشته شود آنوقت ایجاب خواهد کرد که یک ارزیابی در سیاست خود داشته باشیم.
حاکان تکین با اشاره به دو عملیات ترکیه در شمال سوریه در الباب و عفرین که علیه داعش و پ ک ک و پ ی د انجام شد تا این مناطق از سوی مردم محلی اداره شود گفت: ما نیتی برای حضور مداوم در آنجا نداریم. خواسته ما توقف درگیری در سوریه و ایجاد نظامی فراگیر برای نمایندگی کل مردم سوریه است.
وی در خصوص عملیات ارتش ترکیه در شمال عراق گفت: سیاست ما این است که اگر در کشورهای همجوار ما سازمانهای تروریستی تهدیدی علیه ما ایجاد کردند با مقامات آن کشورها برای از بین بردن این تهدید گفتگو کنیم اما اگر این کشورها چنین ظرفیتی نداشته باشند نمیتوانیم اجازه دهیم که علیه منافع ملی ما در پشت مرزهایمان اقدامی شود. حضور پ ک ک در شمال عراق نیز چنین است. حکومت مرکزی در نقاط مورد فعالیت پ ک ک حضوری ندارد و ما نیز احتمال عملیات نیروهای عراقی علیه آنها را نمیبینیم. ما پیش از این هم همواره این موضوع رامطرح کردهایم که آماده همکاری هستیم و حتی حاضر به عملیاتهای مشترک هستیم. اما در شرایطی که پ ک ک در پشت مرزهای ماست و دولت مرکزی عراق هم نمیتواند با آنها برخورد کند ترکیه تمام راهکارها را برای مبارزه با این تهدید در پیش خواهد گرفت. تنها هدف عملیات ترکیه در شمال عراق از بین بردن تهدیدات علیه ترکیه در این منطقه است. در عراق انتخایاتی برگزار شد و بعد از تشکیل دولت جدید در عراق رایزنیهای خود را با دولت جدیدی دنبال خواهیم کرد.
وی درباره هماهنگی با ایران برای عملیات در شمال عراق گفت: چنین چیزی نیست ولی هر زمان امکان همکاری در این خصوص وجود دارد بخصوص در منطقهای که مرز سه کشور قرار دارد. پ ک ک بواسطه پژاک علیه ایران فعالیت میکند و برخورد مشترک به این تهدید ایران نیز میشود که ما برای این همکاری همیشه آماده هستیم.
سفیر در خصوص پاکسازیها در ترکیه و واکنش اتحادیه اروپا گفت: دوستان اروپایی ما که داعیه پرچمداری حقوق بشر را دارند با رویکردشان در قبال کودتا کارنامه روشنی ندارند، زیرا به جای اینکه از حقوق مردم و دولت قانونی دفاع کنند تلاش کردند از حقوق کودتاچیها دفاع کنند. درباره عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا برخی محافل در اروپا مدام بدنبال بهانه بودند و ظاهرا حالا یک فرصت خوبی در کودتا به وجود آماده است. ما علیرغم این برخورد ناحق روابط خود با دوستان اروپاییمان را دنبال کردهایم.
حاکان تکین در خصوص مهار بحران مهاجرت برای اروپا از سوی ترکیه گفت: ما در این خصوص شاهد بودیم که اتحادیه اروپا چطور با در نظر گرفتن منافع خود عمل میکند. اتحادیه اروپا بعد از 7 سال از بحران سوریه هنوز گامی برای سوریه برنداشته وقتی یک جمعیت چند ده هزار نفری از پناهجویان وارد اروپا شدند دچار وحضت شدند و اجلاس فوری برگزار کردند و خواستند گام فوری برای حل این مسیله بردارند. نشستی برگزار شد که منجر به تدابیری شد برای کمک 6 میلیارد دلاری برای کمک به عموم پناهجویانی که به در ترکیه هستند البته اتحادیه اروپا به وعده خود به طور کامل عمل نکرده است، انها شروع به اتهام زنی کردند که ترکیه در حال سو استفاده از وضعیت پناهجویان است در حالیکه انها حق متهم کردن ما را ندارند.
سفیر ترکیه در خصوص روابط ترکیه و ایران برای رسیدن به 30 میلیارد دلار گفت: ما اولین کشوری هستیم که با ایران قرارداد تجارت با پولهای ملی را بست. تجارت با پولهای ملی را از دو زاویه مفید میدانیم، اول اینکه ما خودمون را از موج ارزهای خارجی دور نگه میداریم و دوم اینکه خودمان را در برابر ضررهای تحریمهای آمریکا محافظت کردهایم. ما ارادهمان در این راستا است و میخواهیم که این موافقتنامه را دنبال کنیم، اما مدلی که روسیه دارد با وضعیت ما هماهنگ نیست زیرا وقتی به ارقام تجارتمان نگاه میکنیم یک رقم بسیار بالایی به نفع ایران وجود دارد.
وی در خصوص مذاکرات برای بازگرداندن گولن با آمریکا گفت: ما دو سال است که مذاکره میکنیم و اسناد و شواهد متقنی را در خصوص این گودتا به آنها دادهایم، اما هنوز نتوانستهایم نتیجه دلخواهمان را بگیریم. پاسخی که میدهند این است که این موضوع به سیستم قضایی مربوط میشود و ما نمیتوانیم در آن دخالت کنیم. اما آمریکا با یک رویکرد ادعای خود در خصوص شهروندان خود که در ترکیه بازداشت هستند درخواست آزادی فوری آنها را دارد.
سفیر ترکیه ادامه داد: اما ما نه فتح الله گولن و نه شهروندان آمریکایی بازداشت شده در ترکیه را عناصری برای چانه زنی نمیبینیم و معتقد به اعمال روند قضایی هستیم.
تکین در خصوص نشست سه جانبه سران روسیه، ترکیه و ایران در تهران گفت: احتمالا در پایان تابستان خواهد بود. البته سیر تحولات سوریه هم در زمان برگزاری نشست موثر است.
وی در خصوص روابط اقتصادی ایران و ترکیه بعد از تحریم آمریکا گفت: اقتصاد ترکیه مبتنی بر اقتصاد بازار آزاد است و اینکه بگوییم اتفاقی نیفتاده اینطور نیست، اما میتوانیم بگوییم که اقدامات یکجانبه آمریکا در دوره ترامپ واکنش جهانی را در پی داشته و بسیاری کشورها بدنبال این هستند که چطور در مقابل این تصمیمات ایستاد. در این چارچوب تلاشمان این است که با کشوری که همسایه مان است روابط را به شکلی ادامه دهیم که تحریمها حداقل تاثیرها را داشته باشد.
منبع: تسنیم