گروه بین‌الملل دفاع پرس- حسن صادقیان؛ سلطان عبدالحمید دوم عثمانی در خاطرات خود می‌نویسد: «آنچه تکرار می‌شود اشتباهات تاریخ است، نه تاریخ»؛ منظور او هم این است که اگر سیاست‌ها و تصمیمات درست در زمان و مکان خود درست اتخاذ شوند، دیگر شاهد تکرار اتفاقات و رخداد‌های ناگوار و نامبارک نمی‌شویم. اگر تصمیمات حساب‌شده باشند، از درصد اشتباهات و خطا‌ها کاسته می‌شود و نتیجه هم مثبت خواهد بود.
نظام جمهوری اسلامی ایران، این روزها در مقابل ابرقدرتی قرار گرفته است که اقدامات رئیس جمهور این ابرقدرت قابل پیش‌بینی نیست. شرایط به گونه‌ای شده است که اتحادیه اروپا خود از خوف تصمیمات بی‌حساب و کتاب ترامپ، شب تا صبح بیدار است و منتظر. کره شمالی دیگر خود را «تمام شده» می‌بیند. چین در قبال تعرفه‌های گمرکی و تجاری کمر خم می‌کند؛ روسیه هم که همیشه معامله‌گر است و بس؛ همسایگان هم به جزء چند کشور همه دشمن خونین هستند!... به کدام گزینه باید امیدوار بود!
تجربه نشان داده است که همسایه، دوست، آشنا و فامیل «اگر گوشت آدم را بخورد حداقل استخوانش را دور نمی‌اندازد»؛ لذا بایستی چشم امیدمان به چند کشور همسایه باشد که در روز‌های سخت یار و یاورمان باشند! در روز‌های اخیر هیأتی از خزانه‌داری کشور آمریکا به ترکیه سفر کردند تا این کشور نسبتا توسعه یافته و قدرتمند را که رابطه دیرین و تاریخی با ایران دارد و در تحریم‌های سال‌های گذشته با ترفند‌های مختلف اقتصاد ایران را از ورشکستگی نجات داد و هم‌اکنون روابط اقتصادی پرحجم و در حال رشد (حدود 11 میلیارد دلار در سال 2017) دارد، راضی کنند که در سیاست تحریمی دولت آمریکا علیه ایران آمریکایی‌ها را همراهی کند!
حال همه مباحث فوق به این سؤال برمیگردد: «آیا ترکیه با سیاست تحریمی ایران همراهی و همکاری خواهد کرد یا نه؟»
ترکیه در گذشته بیشترین آسیب را از تحریم علیه عراق متحمل شده و امروز هم ایران که یکی از مهمترین شرکای تجاری منطقه و همچنین یکی از تأمین کنندگان اصلی انرژی ترکیه است، قرار است از سوی آمریکایی‌ها مجددا تحریم شود. به عنوان مثال شرکت نفتی «توپراش» که بزرگترین شرکت پالایشگاهی کشور ترکیه است، در 4 ماه اول سال‌جاری میلادی به طور متوسط روزانه 187 هزار و 196 بشکه نفت از ایران خریداری کرده است. رهبران سیاسی و مسؤولین اقتصادی دولت فعلی ترکیه هم همواره از «نادیده گرفتن» سیاست‌های تحریمی آمریکا علیه ایران سخن میگویند و بر حفظ ارتباطات اقتصادی و سیاسی تأکید دارند؛ لذا علی الظاهر و علی القاعده دولت ترکیه طبق سال‌های گذشته سیاست‌های تحریمی آمریکا را دور خواهد زد و با ایران همکاری خواهد کرد.
اما اینک 3 مسأله مهم وجود دارد که امکان تغییر رویکرد فوق الذکر ترکیه را سبب خواهند شد:
1- وضعیت امروزین ایالات متحده آمریکا دیگر همانند سال‌های 2011 نیست؛ دیگر امکان مماشات با شرکت‌ها و کشور‌هایی که با ایران روابط آشکار و پنهان دارند تقریباً وجود ندارد!
2- وضعیت اقتصادی فعلی ترکیه همانند سال‌های 2011 نیست؛ امروز اقتصاد ترکیه به شدت در حال سقوط است و ارزش لیر در برابر دلار بسیار پایین آمده است؛ ترس تحریم ترکیه از سوی آمریکا و شروع بحران اقتصادی، سیاست مداران ترکیه را مجبور به همکاری و مماشات خواهد کرد.
3- برای ترکیه همیشه «منافع ملی» مهم‌تر از ایدئولوژی بوده است؛ به همین دلیل است که رفعت حصارجیکلی اوغلو رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی و بورس‌های ترکیه طی نطقی ضمن ابراز ناخرسندی از بازگشت تحریم‌ها علیه ایران گفته است: «باید ضرر‌های احتمالی ترکیه در این زمینه برطرف شود». حال اگر ضرر‌های احتمالی از سوی ایالات متحده آمریکا «بیش از درصد سود روابط اقتصادی و تجاری میان ایران و ترکیه» برطرف شود و یارانه‌های اقتصادی و تجاری چشمگیری پیشنهاد شود، بعید نیست ترکیه علی‌رغم میل باطنی به دستورات ترامپ گوش دهد؛ لذا ایران باید در این خصوص معامله‌گر خوبی باشد تا بتواند دوست و شریک دیرین خود را راضی نگه دارد!
انتهای پیام/ 441
