به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع پرس، واردات و صادرات از مبادی مناطق آزاد با کمبود امکانات و وسعت بسیار زیاد این مناطق باعث ایجاد معضلات جدید شده است به‌صورتی که جهت جلوگیری از قاچاق در این مبادی ضرورت حضور گمرک در این مناطق دوچندان احساس می‌شود. در منطقه آزاد اروند خوزستان که با وجود محدودیت امکانات از وسعت بسیار زیادی برخوردار است فاصله زیادی تا مدیریت و نظارت دقیق بر این مبادی وجود دارد. متأسفانه علاوه بر مشکلات به‌وجودآمده در این مناطق مردم و ساکنان آن از محرومیت شدیدی رنج می‌برند. در خصوص استقرار گمرک در منطقه آزاد اروند و چالشهای پیشِ‌رو در نظارت کامل گمرکی بر منطقه مذکور با غلامرضا بلوطی میرزا ناظر گمرکات استان خوزستان گفت‌و‌گویی انجام شده که در ادامه قابل مشاهده است.
در حال حاضر برای افزایش کنترلها از دستگاه‌های ایکس‌ری مسافری، خودرویی و کامیونی در گمرکات خوزستان استفاده می‌شود؟
در تمام مناطق از ایکس‌ری خودرویی و مسافری استفاده می‌شود اما متأسفانه هیچ کدام از گمرکات استان در حال حاضر مجهز به ایکس‌ری کامیونی نیست ولی گمرک منطقه آزاد اروند به‌زودی مجهز به ایکس‌ری کامیونی خواهد شد و از بهمن ماه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
همین‌جا به یک نکته اشاره کنم، در کشور گمرکی تحت عنوان گمرک منطقه آزاد اروند نداریم بلکه در این منطقه گمرک خرمشهر، گمرک آبادان را داریم که به‌صورت رسمی و تحت نظارت سازمان‌کل گمرک ایران فعالیت دارند؛ در گذشته در منطقه آزاد اروند گمرکی ساخته شد و فعالیت داشت اما مورد پذیرش قرار نگرفت و حتی تابلوی گمرک آن برداشته شد که در حال حاضر آن را با نام بازرگانی منطقه آزاد اروند می‌شناسند و فعالیت دارد و گاهی با نام گمرک منطقه آزاد اروند در جلسات شرکت می‌کنند و باعث ایجاد معضلات فراوانی نیز برای گمرک ایران می‌شوند چراکه با نام گمرک منطقه آزاد حقوق و عوارض هم دریافت می‌کنند.
براساس موافقتنامه‌ای که رئیس‌کل گمرکات کشور با دبیر شورای عالی مناطق آزاد در خصوص لزوم استقرار گمرک در منطقه آزاد امضاء کرد؛ آیا در این منطقه گمرک فعال شده است؟
در جلسه‌ای که اخیراً با حضور مسئولین منطقه داشتیم این موضوع مطرح شده است و در منطقه آزاد اروند گمرک هم به‌صورت تقریبی حضور دارد اما مسئله بسیار مهم عدم اجرای تعهدات منطقه آزاد اروند است به‌طور مثال دیوارکشی منطقه تا نزدیکی گیتها یکی از مواردی است که انجام نشده است و هنوز از فَنس استفاده می‌شود البته همین فَنس نیز که باید به گیتها ختم شود از نیمه راه رها شده و به گیتها نمی‌رسد که این موضوع را به مسائل محیطی و طبیعی به‌طور مثال باتلاق ربط داده‌اند به این منظور که باتلاقها مانع عبور و مرور است و نیاز به فَنس‌کشی نیست اما این موارد قابل قبول نخواهد بود.
برخی معتقدند عدم اتصال سیستم فروشگاه‌ها به سامانه جامع کنترل گمرکات در مناطق آزاد باعث شکل‌گیری قاچاق کالا می‌شود؟
یکی دیگر از مشکلات و تعهداتی که انجام نشده است عدم اتصال تمام فروشگاه‌های منطقه به سامانه جامع جهت کنترل ورود و خروج از آن منطقه بوده است، که با عدم اتصال آنها امکان قاچاق وجود دارد. بر اساس تصمیمات در شورای تأمین استان مشخص گردیده است که حتی با وجود این نواقص نباید گمرک را از آن منطقه حذف کرد و بهتر است به‌عبارتی کنترل از راه دور را جهت جلوگیری از قاچاق به‌روی این منطقه داشته باشیم. با محصور بودن و حضور تقریبی گمرک در منطقه آزاد اروند همچنان گمرک در این مبادی حضور دارد و از زمان حضورم به‌عنوان ناظر گمرکات استان خوزستان بارها سرزده جهت تکمیل بودن و تجهیز شدن مبادی نظارت و بازدید داشته‌ام؛ چهار محور مهم در منطقه داریم که عبارتند از: محور آبادان به بندر امام خمینی(ره) و محور آبادان به اهواز که هر دو محور از تجهیزات مناسبی در گمرکات خود برخوردارند و محور خرمشهر به اهواز که تقریباً 70 درصد از المان‌های مورد نیاز (گیتها و سیستم‌ها و...) نصب و راه‌اندازی شده و با پیشرفت در این محور روبه‌رو بوده‌ایم و محور آخر یک محور فرعی است که متأسفانه در این محور تقریباً 20 درصد از آماده‌سازی آن انجام شده است.
امروز فاصله زیادی تا مدیریت و نظارت دقیق بر این مبادی داریم؟
بعد از ماکو دومین منطقه آزاد وسیع کشور منطقه آزاد اروند است که با توجه به کمبود امکانات و وسعت بالای این مناطق و همچنین زمان بسیاری که برای تجهیز کردن مبادی این مناطق نیاز است، مدیریت و نظارت با مشکلاتی روبه‌رو است علاوه بر آن با وجود روستاها و نهرها و عدم اتصال سیستم‌ها به سامانه جامع و عدم نصب و راه‌اندازی تجهیزات و گیت‌های ورودی و خروجی در این مبادی سختی مدیریت، نظارت و کنترل بر این مناطق را بیشتر کرده و با مشکلاتی در این مناطق روبه‌رو هستیم.
در سال گذشته میزان صادرات و واردات از گمرکات استان خوزستان چه‌میزان بوده است؟
در سال 96 در حدود 7 میلیارد دلار از مبادی گمرکات کل استان خوزستان واردات و در حدود 6 میلیارد دلار نیز صادرات داشته‌ایم، بر این اساس بندر امام خمینی(ره) بیشترین سهم از این واردات و صادرات را داشته است. بندر امام خمینی نقش استراتژیک در حوزه کالاهای اساسی کشور دارد و از همین رو باید توجه ویژه در خصوص بهینه‌سازی زیرساختهای آن انجام شود.
محرومیت مردم این مناطق از جمله مواردی است که بسیار به‌چشم می‌آید، آیا برای رفع محرومیت و توسعه شهر بندر امام خمینی در این مناطق تدابیری اندیشه شده است؟
متأسفانه مناطق زیادی وجود دارند که از محرومیت رنج می‌برند وگاهی مقصر این محرومیتها ما مسئولین شهرها هستیم به‌طور مثال پتروشیمی در پروژه‌های عمرانی به آسفالت خیابانها و چراغ‌کشی معابر پرداخته است اما هیچ یک از سازمانها متولی این طرحها نمی‌شوند. و موضوع دیگری که باعث ایجاد این محرومیتها شده است تعهداتی است که سازمانها به این مناطق می‌دهند و عملی نمی‌کنند و یا در عملیاتی شدن آنها مشکلاتی به‌وجود می‌آید به‌طور مثال طبق قوانینی که از سوی پتروشیمی وضع شده درصدی از سود به‌دست‌آمده از فعالیتشان را باید در این مناطق سرمایه‌گذاری کنند اما زمانی که این سرمایه هنگفت را در اختیار سازمان‌های نظارتی و شرکت‌های عمرانی قرار می‌دهند در جهت رفع این محرومیتها خرج نمی‌شود. بین این مناطق محروم دو شهرک به‌نام (گاما) و (کمپ بی) وجود دارد که در نزدیکی مخازن و دکل‌های پتروشیمی هستند اما به‌قدری محروم هستند که شاید همانند آنها در مناطقی از سیستان و بلوچستان نیز پیدا نشوند.
آیا منابع لازم برای توسعه شهری از سوی واحدهای پتروشیمی جهت توسعه این مناطق محروم تزریق شده است؟
براساس قانونی که در گذشته تصویب شده است مناطقی که در آنها از صنعت پتروشیمی و صنایع نفت بهره‌برداری می‌شود؛ وزارت نفت و پتروشیمی موظف هستند در جهت رفع محرومیت در آن مناطق سرمایه‌گذاری کنند و این سرمایه‌گذاری باید برای توسعه شهری صرف شود، اما متأسفانه گاهی شاهد آن هستیم که به‌اندازه‌ای که سرمایه‌گذاری انجام شده است در جهت درست و دقیق رفع این محرومیتها استفاده نشده است و همین موضوع باعث از دست رفتن این سرمایه‌ها و باقی ماندن محرومیتها می‌شود.
منبع: تسنیم
