هدف از مذاکرات دستیابی به یک راه حل جامع بلند مدت است

به گزارش گروه اخبار داخلی دفاع پرس، متن کامل گزارش یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامه هستهای کشورمان منتشر شد.

متن کامل این گزارش به شرح زیر است.

اجرای موافقتنامه پادمان معاهده عدم اشاعه هستهای (NPT)

و مفاد مربوطه قطعنامه های  شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران

گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی

تحولات عمده

• ایران و آژانس دیدارهای فنی در دو نوبت جداگانه در تهران به منظور بحث و گفتگو در مورد دو اقدام عملی باقی مانده که در مه 2014 در سومین گام «چارچوب برای همکاری» توافق شده بود، برگزار کردند.

• ایران هیچ توضیحی ارائه نداده که آژانس را قادر به روشن سازی اقدامات عملی باقی مانده کند و هیچ اقدام عملی جدیدی را نیز در گام بعدی مرتبط با «چارچوب برای همکاری»، پیشنهاد نکرده است.

• آژانس به وظیفه خود مبنی بر نظارت و راستی آزمایی اقدامات ذیربط هستهای مندرج در برنامه اقدام مشترک (JPA) که مورد تمدید واقع شده، ادامه داده است.

• از زمان اجرای برنامه اقدام مشترک، ایران در هیچ کدام از تاسیسات اعلام شده خود به غنی سازی UF6بالاتر از 5 درصد مبادرت نکرده است و همه ذخایر UF6غنی شده اش تا سقف 20 درصد اورانیوم 235 از طریق رقیق سازی و تبدیل، مورد فرآوری بیشتر واقع شده است.

• غنی سازی UF6تا سقف 5 درصد از اورانیوم 235 با همان نرخی که در گزارش قبلی ذکر شده، ادامه یافته است. میزان مـواد هستهای که به شکل UF6غنی شده تا سقف 5 درصد از اورانیوم 235 باقی مانده به 3/8390 کیلوگرم افزایش یافته است.

• اجزاء مهم بیشتری در راکتور IR-40نصب نشده و تولید یا تست سوخت برای این راکتور انجام نگرفته است.

• ایران به فراهم کردن دسترسی مدیریت شده آژانس به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیره سازی ادامه داده است.

A. مقدمه

1. این گزارش مدیرکل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت در خصوص اجرای موافقتنامه پـادمان معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای و مفاد مربوطه قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسـلامی ایران (ایران) میباشد. این گزارش همچنین در بردارنده اطلاعاتی در مورد اجرای اقدامات ذیل بیانیه مشترک در مورد یک چارچوب برای همکاری (چارچوب برای همکاری) و نیز برنامه اقدام مشترک (آنگونه که تمدید شده) میباشد. 

2. شورای امنیت تاکید کرده است که اقدامات مورد درخواست شورای حکام در قطعنامههایش در خصوص ایران الزام آور است. مفاد مربوطه قطعنامههای یاد شده شورای امنیت که بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل تصویب شدهاند مطابق شرایط این قطعنامهها الزام آور هستند. اجرای کامل تعهدات ایران جهت اعاده اعتماد به ماهیت صرفا صلحآمیز برنامه هستهایش لازم میباشد.

3.  همان طور که قبلا گزارش شده، آژانس و ایران در تاریخ 11 نوامبر 2013 یک «بیانیه مشترک در مورد یک چارچوب برای همکاری» امضاء کردند (GOV/INF/2013/14).  ذیل چارچوب برای همکاری، آژانس و ایران جهت همکاری بیشتر در ارتباط با فعالیتهای راستی آزمایی توسط آژانس به منظور حل و فصل همه موضوعات گذشته و حال، و نیز پیشبرد کار در خصوص چنین فعالیتهایی به صورت گام به گام موافقت کردند. اقدامات عملی که تا کنون در ارتباط با «چارچوب برای همکاری» مورد توافق قرار گرفتهاند در ضمیمه شماره یک فهرست شدهاند.

4. همان گونه که قبلا گزارش شده در یک تحول جداگانه، چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلستان و آمریکا (E3+3)در تاریخ 24 نوامبر 2013 در مورد برنامه مشترک اقدام با ایران به توافق رسیدند. برنامه اقدام مشترک ، از جمله، بیان می دارد که «هدف این مذاکرات دستیابی به یک راه حل جامع بلند مدت مرضی الطرفین است که اطمینان میدهد که برنامه هستهای ایران منحصرا صلحآمیز خواهد بود». و  بر اساس برنامه مشترک اقدام که از 20 ژانویه 2014 لازم الاجرا گشت، نخستین گام دارای ظرف زمانی شش ماهه و قابل تمدید با رضایت طرفین است. طبق درخواست E3+3و ایران و با توجه به تصویب شورای حکام ( به شرط وجود منابع مالی)، آژانس به نظارت و راستی آزمایی فعالیتهای ذیربط هستهای مندرج در برنامه اقدام مشترک (JPA)، علاوه بر آنچه قبلا مطابق موافقتنامه پادمان ایران و قطعنامه های ذیربط شورای امنیت انجام می داد، پرداخت.  در تاریخ 24 جولای 2014 E3/EU+3و ایران، موافقت کردند برنامه اقدام مشترک را تا تاریخ 24 نوامبر 2014 تمدید کنند و از آژانس درخواست کردند به نظارت و راستی آزمایی فعالیتهای ذیربط هستهای مندرج در برنامه اقدام مشترک، ادامه دهد.  بر اساس تصویب شورای حکام در نشست مورخ 24 ژانویه 2014 آژانس به کار خود ادامه داده است. یک میلیون یورو دیگر که برای تداوم کار آژانس در این رابطه لازم بود از سوی شماری از کشورهای عضو تعهد شده است.  

5. این گزارش فصلی، به تحولاتی که از آخرین گزارش مدیر کل (GOV/2014/28) به بعد رخ داده و نیز به موضوعاتی که سابقه بیشتری دارند، می پردازد.

B. شفاف سازی مسائل حل نشده

6. شورای حکام در قطعنامه مورخ نوامبر 2011 خود (GOV/2011/69) تاکید کرد که برای ایران و آژانس ضروری است به منظور حل و فصل فوری همه مسائل محتوایی باقیمانده با هدف روشنگری درخصوص آنها شامل دسترسی به تمامی اطلاعات مربوطه، مستندات، سایت ها، مواد و اشخاص در ایران، به گفتگوهای خود شدت بخشند. شورا در قطعنامه 13 سپتامبر 2012 خود (GOV/2012/50) تصمیم گرفت که همکاری ایران با درخواست های آژانس با هدف حل و فصل همه مسائل باقیمانده به منظور اعاده اعتماد بین المللی نسبت به ماهیت منحصرا «صلح آمیز برنامه هستهای ایران، ضرورت و فوریت دارد.

7. همان گونه که قبلا گزارش شده بود در طی ملاقاتهای انجام شده در تهران در تاریخ 17 آگوست 2014، مدیرکل، اعلان ایران مبنی بر تعهد قوی آن کشور، بیان شده در سطوح بالا، برای اجرای «چارچوب برای همکاری» و اظهار تمایل ایران برای شتاب بخشیدن به حل و فصل همه مسائل باقیمانده را مورد توجه قرار داد. 

8. در جریان جلسات فنی در تهران در تاریخ 7 اکتبر 2014 و 2 نوامبر 2014، مقامات ایران و آژانس مباحثی را پیرامون اجرای دو اقدام عملی توافق شده در مه 2014 در گام سوم "چارچوب برای همکاری" که هنوز اجرا نگشته اند یعنی اقدامات مربوط به موضوع انفجارات بزرگ و محاسبات انتقال نوترونی (بنگرید به ضمیمه 1) مباحثی را داشته اند. در دیدار 7 اکتبر 2014، آژانس نگرانی های خود را به ریز در مورد این دو اقدام عملی تشریح کرد. این شامل سئوالات از ایران و نیز تشریک اطلاعات بود. در دیدار 2 نوامبر 2014 ایران توضیحاتی را در ارتباط با انتشارات علمی منابع آشکار ارائه داد. ایران معهذا  هیچ توضیحی ارائه نداد که آژانس را قادر نماید اقدامات عملی باقی مانده را روشن نماید. 

9. توافق شد که دیدار فنی دیگری برای بحث بیشتر پیرامون دو اقدام عملی باقی مانده در اسرع وقت و نه قبل از 24 نوامبر 2014 برگزار شود. در جهت آماده سازی برای این دیدار، آژانس موافقت نموده که سئوالات بیشتری را به ایران ارائه دهد.

10. در رابطه با اقدامات عملی جدید، آژانس نخست طی نامه مورخ 25 آگوست 2014، از ایران دعوت نمود چنین اقدامات جدیدی که در گام بعدی "چارچوب همکاری" اجرا خواهد نمود را پیشنهاد کند.  از آن موقع، این پیشنهاد چند بار از جمله در دیدار 8 اکتبر در تهران تکرار شده است  لیکن ایران هیچ اقدام عملی جدیدی را پیشنهاد نکرده است. 

تاسیسات اعلام شده تحت موافقتنامه  ایران .C

11.  ایران طبق موافقتنامه پادمان خود، وجود 18 تاسیسات هسته ای و 9 مکان خارج از تاسیسات را که مواد هسته ای به طور معمول در آنجا استفاده می شود (LOFs) به آژانس اعلام نموده است (پیوست 2) .  با وجود اینکه بعضی از فعالیتهایی که ازسوی ایران در برخی از تاسیسات  انجام می شود، همانطور که در ذیل نشان داده می شود، بر خلاف قطعنامه های شورای حکام و شورای امنیت است، مع ذلک آژانس به راستیآزمایی عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در این تاسیسات و مکانهای خارج از تاسیسات(LOFs) ادامه می دهد.

D. فعالیتهای مرتبط با غنی سازی

12. ایران برخلاف قطعنامه های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت فعالیتهای مرتبط با غنی سازی خود را در تاسیسات اعلام شده ذیل که تحت پادمان آژانس می باشد تعلیق نکرده است. با این حال از 20 ژانویه 2014، ایران UF6غنی شده بالاتر از 5 درصد U-235را تولید نکرده و تمام ذخایر UF6غنی شده تا 20 درصد U-235ایران یا از طریق رقیق سازی و یا تبدیل، مورد فرآوری بیشتر قرار گرفته است. تمام فعالیتهای مرتبط با غنی سازی در تاسیسات اعلام شده ایران تحت پادمان آژانس است و همه مواد هستهای ، آبشارهای نصب شده و ایستگاههای خوراک دهی و کنارگذاری در این تاسیسات تحت  اقدامات مراقبتی و نظارتی آژانس قرار دارند.

13. ایران اعلام کرده است که هدف غنی سازی UF6تا 5 درصد اورانیوم 235 ، تولید سوخت برای تاسیسات هسته ای اش  می باشد. ایران همچنین اعلام کرده است که هدف غنی سازی UF6تا 20 درصد اورانیوم 235 ، تولید سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی  می باشد.

14. از زمانی که ایران غنی سازی اورانیوم را در تاسیسات اعلام شده خود آغاز نموده است، در آن تاسیسات موارد ذیل را تولید کرده است:

• 3/13397 کیلوگرم ( 3/625+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF6غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 که 3/8390 کیلوگرم (3/625- کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل)  آن به شکل UF6غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235   باقی مانده است و بقیه مشمول فرآوری بیشتر شده اند (نگاه کنید به ضمیمه III): و

• تا آن نقطه ای که ایران تولید UF6غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235را متوقف کرد، با تولیدی برابر 8/447 کیلوگرم از این مواد، تمام مواد تولید شده مورد فرآوری بیشتر از طریق کاهش غنا یا تبدیل به اکسید اورانیوم واقع شده اند  ( نگاه کنید به ضمیمه III).

.D.1نطنز

15. کارخانه غنی سازی سوخت: کارخانه غنی سازی سوخت (FEP) یک کارخانه غنی سازی برای تولید اورانیوم با غنای پایین(LEU) غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 می باشد که اولین بار در سال 2007 راه اندازی شد. این کارخانه به سالن تولید Aو سالن تولید Bتقسیم شده است.  مطابق با اطلاعات طراحی ارائه شده توسط ایران، 8 واحد برای سالن تولیدAبرنامه ریزی شده است که هر واحد شامل  18 آبشار است و مجموعا حدود 25000 سانتریفیوژ در 144 آبشار دارد . در حال حاضر یک واحد آن دارای سانتریفیوژهای IR-2m، پنج واحد آن دارای سانتریفیوژهای IR-1می باشد و دو واحد دیگر سانتریفیوژ ندارد. ایران هنوز باید اطلاعات طراحی مشابه را برای سالن تولید Bارائه نماید.

16. در واحدی که در بردارنده سانتریفوژهای IR-2mاست، تا 15 اکتبر 2014 وضعیت از زمان گزارش قبلی مدیرکل بدون تغییر باقی ماند: سانتریفیوژهای IR-2mبطور کامل در شش آبشار نصب شده بودند،  هیچکدام از این آبشارها با UF6طبیعی خوراک دهی نشده اند، و کار نصب اولیه 12 آبشار دیگر با سانتریفیوژ هایIR-2mدر این واحد تکمیل گردیده بود.

17. تا تاریخ 15 اکتبر 2014  در پنج واحد حاوی سانتریفیوژهایIR-1وضعیت از زمان گزارش قبلی مدیر کل بدون تغییر باقی ماند: 90 آبشار بطور کامل نصب شده بود که 54 آبشار با UF6طبیعی خوراک دهی می شد.  همانطور که قبلا گزارش شد، کار نصب اولیه 36 آبشار با سانتریفیوژ هایIR-1در دو واحدی که دارای سانتریفیوژ نبودند تکمیل شده بود.

18. تا تاریخ 14 اکتبر 2014، ایران 146855 کیلوگرم UF6طبیعی را به آبشارهای کارخانه غنی سازی سوخت که تولید آن در فوریه 2007 آغاز شد و مجموعا  12945 کیلوگرم UF6غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 تولید می کرد خوراک دهی کرده است.

19.  در تاریخ 19 اکتبر 2014، ایران 4118 کیلوگرم UF6غنی شده تا 2 درصد اورانیوم 235 را به اورانیوم طبیعی رقیق کرده بود. 

20. آژانس بر اساس نتایج آنالیز نمونه های محیط زیستی گرفته شده در کارخانه غنی سازی سوخت  و سایر فعالیتهای راستی آزمایی نتیجه گرفته است که این تاسیسات همانگونه که از سوی ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی گزارش شده عمل کرده است.

21. کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP): کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت جزو تاسیسات تولید اورانیوم با غنای پایین و جزء تاسیسات تحقیقات و توسعه است که نخستین بار در اکتبر 2003 راه اندازی شده است. این تاسیسات می تواند شش آبشار را در خود جای دهد و به دو محوطه تقسیم می شود که یکی برای تولید UF6غنی سازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 (آبشارهای 1 و 6) تعیین شده و محوطه دیگر برای تحقیق و توسعه (آبشارهای 2 ، 3 ، 4 و 5) تعیین شده است.

22. بین تاریخ های 13 و 30 سپتامبر 2014، آژانس یک راستیآزمایی فیزیکی موجودی (PIV) در این تاسیسات انجام داد تا موجودی اعلام شده توسط ایران در تاریخ 13 سپتامبر 2014 را راستیآزمایی نماید. نتایج این راستیآزمایی در حال ارزیابی توسط آژانس می باشد.

23. محوطه تولید: همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل نشان داده شد ، ایران خوراک دهی به آبشارهای 1 و 6 با UF6با غنای 5 درصد اورانیوم 235 را متوقف کرده و در عوض آبشارها را با UF6طبیعی خوراک دهی می کند.  در تاریخ 8 فوریه 2014 ایران بخشهای بروز شده پرسشنامه اطلاعات طراحی را ارائه کرد و ضمن آن اعلام کرد که اقداماتی را «به سبب تغییر در سطح غنی سازی» انجام داده است و این اقدامات «بطور موقت در طول نخستین مرحله اجرای برنامه اقدام مشترک»  اتخاذ گردیده است. از زمانی که برنامه اقدام مشترک اجرایی شد ایران آبشارهای 1 و 6 را به صورت به هم متصل به کار نینداخته است. 

24. تا 20 ژانویه 2014 که ایران تولید UF6با غنای 20%  اورانیوم 235 را متوقف کرد، این کشور 8/1630 کیلوگرم UF6با غنای 5 درصد اورانیوم 235 را به آبشارهای 1 و 6 خوراک دهی کرده  یعنی از زمان آغاز تولید از فوریه 2010 و در مجموع 9/201 کیلوگرم UF6با غنای 20% اورانیوم 235 تولید کرده بود که تمام آن از فرآیند کنار گذاشته شده و این موضوع از سوی آژانس راستی آزمایی شده است. بین 20 ژانویه 2014 و 10 اکتبر 2014، ایران 4/660 کیلوگرم UF6طبیعی را به آبشارهای 1 و 6 در کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت خوراک دهی کرده و مجموعا 7/62 کیلوگرم UF6با غنای 5% اورانیوم 235 تولید نمود. 

25. محوطه تحقیق و توسعه : از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران به طور متناوب UF6طبیعی را به سانتریفیوژهای IR-6s  به عنوان ماشین های مجزا و به سانتـــریفیوژهایIR-1،  IR-2m، IR-4و IR-6، بعضی اوقات به ماشین های مجزا و گاهی به آبشارهایی با اندازه های گوناگون خوراک دهی کرده است.  آژانس تایید می نماید که یک پیش نمونه سانتریفیوژ IR-8در جای خود برقرار مانده است ولی بدون اتصال می باشد. 

26. بین 19 آگوست 2014 و 10 اکتبر 2014، تقریباٌ در مجموع 2/166 کیلوگرم UF6طبیعی به سانتریفیوژهای محوطه تحقیق و توسعه خوراک دهی شده است ، اما هیچ اورانیوم با غنای پایینی به دلیل اینکه محصول و دور ریز آن در پایان فرآیند دوباره ترکیب شده اند، کنار گذاشته نشده است.

27. بین 20 ژانویه 2014 و 20 ژوئیه 2014 ایران 4/108 کیلوگرم از موجودی UF6با غنای 20% اورانیوم 235را رقیق کرد. 

28. براساس نتایج آنالیز نمونه های زیست محیطی در کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت  و سایر اقدامات راستی آزمایی، آژانس نتیجه گرفته است که تاسیسات، همانطور که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی(DIQ) مربوطه اعلام نموده، فعالیت کرده است.

D.2. فردو

29. کارخانه غنی سازی سوخت فردو:کارخانه غنی سازی سوخت فردو بر اساس پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مورخ 18 ژانویه 2012، یک کارخانه غنی سازی با استفاده از سانتریفیوژ برای تولید UF6غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 و تولید UF6غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 می باشد.  این تاسیسات که برای اولین بار در سال 2011 راه اندازی شد به نحوی طراحی شده است که 2976 سانتریفیوژ را در  16 آبشار در بر می گیرد و بین واحد یک و واحد دو تقسیم شده اند. تا کنون همه سانتریفیوژهایی که نصب شدهاند از نوع ماشینهای IR-1هستند . ایران در تاریخ 8 فوریه 2014 اطلاعات روزآمدی را برای بخشهایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه نمود و ضمن آن اعلام کرد که اقداماتی را «به سبب تغییر در سطح غنی سازی» انجام داده و این اقدامات را «بطور موقت در طول اجرای مرحله اول برنامه اقدام مشترک»  به انجام رسانده است.

30. همانطور که قبلا گزارش شد، ایران خوراک دهی چهار آبشار واحد دو با UF6غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 را که قبلا برای این منظور بکار گرفته شده بود متوقف کرد و در عوض از آن زمان شروع به خوراک دهی آنها با UF6طبیعی کرده است. ایران از زمان اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک دیگر این آبشارها را به نحوی که به هم متصل شده باشند  بکار نگرفته است.  تا تاریخ 11 اکتبر 2014، هیچ یک از 12 آبشار دیگر در کارخانه غنی سازی سوخت فوردو با UF6خوراک دهی نشده بودند. 

31. ایران تا تاریخ 20 ژانویه 2014 که تولید UF6غنی شده تا غنای 20 درصد اورانیوم 235 را متوقف نمود مقدار 1806 کیلوگرم UF6غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 را به آبشارهای کارخانه غنی سازی سوخت فوردو خوراک دهی کرده بود که تولید آن از دسامبر 2011 شروع شد ودر مجموع تقریبا  9/245 کیلوگرم UF6غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 را تولید کرده بود که همه آن از آن زمان از فرآیند کنار گذاشته شد و از سوی آژانس مورد راستی آزمایی قرار گرفته است. ایران بین تاریخهای 20 ژانویه 2014 و 11 اکتبر 2014 مقدار 4/1683  کیلوگرم UF6طبیعی را به داخل آبشارهای کارخانه غنی سازی سوخت فوردو خوراک دهی کرد و در مجموع 0/174 کیلوگرم UF6غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 را تولید نمود.

32. بر اساس نتایج تحلیل نمونههای زیست محیطی در تأسیسات فوردو  و سایر اقدامات راستی آزمایی، آژانس به این نتیجه