گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس ـ رسول حسنی؛ اینکه فیلمی در ژانر دفاع مقدس ساخته شود و در عین حال در ژانر کودک و نوجوان هم بگنجد کار سخت و طاقت فرسایی است. اما سختی فیلم به همین جا ختم نمی‌شود. «۲۳ نفر» از طرفی مانیفست جنگ تحمیلی است. فیلم جهان بینی رزمندگانی است که وارد معرکه‌ای می‌شوند که درک آن دشوار است.
در ژانر دفاع مقدس آثار متعدد بسیاری ساخته شده که به دلیل نداشتن داستان و شعار زدگی با بی‌میلی مخاطب روبه‌رو شده است البته مهمترین حسن «۲۳ نفر» در طرح شعار آن است که البته شعار دادن شانی است که با شعارزدگی تفاوت اساسی دارد. اما چرا «۲۳ نفر» به ورطه شعارزدگی نمی‌افتد و بسیار باور پذیر شده است.
دلیل این امر را باید در فیلمنامه درست آن جستجو کرد. دیالوگ‌هایی که از زبان نوجوانان فیلم می‌شنویم همانی است که از دل این شخصیت‌ها بیرون می‌آید و برای همین است که شعار دادن شخصیت‌های فیلم نه تنها سطحی نیست که عمق پیدا کرده و باعث همذات‌پنداری مخاطب با آن‌ها می‌شود.
از طرفی دیالوگ‌های این اثر همسو با اکت صحنه است. به تعبیری کنش بیرونی و درونی فیلم به موازات هم حرکت کرده و مخاطب را نیز با خود همراه می‌کند.
جدای از این نکته، برای اولین بار شاهد تحول شخصیت هستیم، مساله مهمی که در کمتر اثری خصوصا آثار مربوط به دفاع مقدس دیده‌ایم. همه نوجوانان فیلم در ابتدای آن که به خط زده‌اند و نیرو‌های عراقی را به اسارت گرفته‌اند هنوز درگیر احساسات و هیجان مفرط نوجوانی هستند. آن‌ها بعد از اسارت هر چند درگیر همان احساس‌گرایی هستند، اما در مرتبه‌ای بالاتر از دوره قبل از اسارت خود بودند.
آن‌ها بعد از سکانس دیدار با صدام در کاخ ریاست جمهوری و رسیدن به این نکته که نمی‌خواهند ابزار تبلیغاتی رژیم بعث باشند، رشد می‌کنند و در ادامه به اعتصاب غذا دست می‌زنند تا به خواسته‌شان مبنی بر ملحق شدن به سایر اسرا برسند.
رشد شخصیت‌های «۲۳ نفر» چنان آرام و منطقی پیش می‌رود که بیننده متوجه آن نمی‌شود، اما در پایان فیلم نوجوانانی را می‌بیند که به پختگی رسیده‌اند. کارگردان به خوبی وارد دنیای نوجوانانه شخصیت‌های اثرش شده است. بر همین اساس توانسته شور و شوق مردانه کاراکتر‌ها برای جهاد و شهادت را با شوخ و شنگی کودکی‌شان تلفیق کند. در «۲۳ نفر» برای اولین بار نوجوانانی را با همه مختصاتشان در قاب سینما دیدیم که با آن‌ها همراه و همسو می‌شویم.
کارگردان می‌توانست درگیر احساس‌گرایی شده و صحنه‌های شکنجه اسرای نوجوان را بیش از چیزی که باید نشان دهد، اما با تیزهوشی از این دام به سلامت رهیده و هر چیزی را همان قدر به تصویر کشیده که برای فیلم لازم بوده است.
جعفری به دلیل تجربه سال‌ها فیلمبرداری، با دستور زبان آن کاملا آشناست و برای همین «۲۳ نفر» یکی از آثار قابل توجهی است که در بخش فیلمبرداری موفق عمل کرده که تدوین درست فیلم به دیده شدن تصاویری قابل تامل کمک کرده است.
این فیلم نمونه‌ای از یک اثر موفق است که مخاطب را به خود جذب می‌کند، اما در عین حال نه دروغ می‌گوید نه کم فروشی می‌کند. «۲۳ نفر» در حالی که همسو با استراتژی نظام است، فیلمی استاندارد برای نوجوانانی است که در سینما قهرمان ندارند. «۲۳ نفر» به خوبی توانسته برای نوجوان امروز قهرمان سازی کند. قهرمان‌هایی که پوشالی نیستند و ریشه در همین آب و خاک دارند.
در میان انبوه فیلم‌های سیاه نمای جشنواره سی و هفتم فجر «۲۳ نفر» حدیث اقتدار و سربلندی ماست. ۲۳ نوجوانی که با وجود موافقت دولت ایران حاضر نیستند دنیای سخت و طاقت فرسای اسارت را رها کنند چرا که این آزادی توام با ذلت است نه عزت. دیدن این فیلم برای سیاست‌گذاران نظام و دولتمردان کشور نیز یک ضرورت است تا بدانند با سیاست لبخند و مذاکره، کاری از پیش نخواهد رفت جز آنکه کشور را در موضع ضعف قرار دهد.
در فیلم می‌بینیم که نوجوانان خواسته خود را نه با خشونت و جنجال که با سیاستی همراه با اقتدار عملی می‌کنند. آن‌ها بدون اسلحه، بدون امکانات و در تحریم مطلق، از حقوق مسلم انسانی خود دفاع کرده و دشمن را به زانو درمی‌آوردند. «۲۳ نفر» از این جهت فیلم مهمی است و البته مخالفان کمی نخواهد داشت چرا که در آینه آن ضعف و زبونی خود را می‌بینند. اگر این فیلم در جشنواره فجر دیده نشود تعجبی ندارد چرا که پیش از این فیلم‌های ارزشی دیگری بودند که به دلیل سیاست زدگی جشنواره، دیده نشدند. با این حال «۲۳ نفر» در همین چند روز اکران، اثر خود را گذاشته و با مردم ارتباط گرفته است. حضور در میان هفت فیلم برگزیده تماشاگران نشان از این دارد که «۲۳ نفر» فیلم موفقی است.
انتهای پیام/ 161
