گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس: نیرو‌های مسلح برای اینکه تسلیحات و ادوات مورد استفاده خود را علاوه بر نگهداری و تعمیرات، بهینه‌سازی کنند و یا ادوات، مهمات و سلاح‌های به‌روز داشته باشند، نیازمند مجموعه‌ای هستند که این‌گونه فعالیت‌ها در آنجا صورت گیرد؛ لذا سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی یکی از محل‌هایی است که این‌گونه فعالیت‌ها را انجام می‌دهد.
بر این اساس، خبرنگار دفاع‌پرس گفت‌وگویی را با سردار «علی کوهستانی» رئیس سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی سپاه انجام داده که ماحصل آن در ادامه آمده است.
در ابتدا درباره مأموریت‌های این سازمان توضیحاتی بفرمایید.
سازمان‌های جهاد خودکفایی در هر نیرویی با هدف کمک به مأموریت‌های حوزه هر نیرو تشکیل شده است؛ بر این اساس سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی در نیروی زمینی سپاه برای تسهیل در اجرای مأموریت‌های این نیرو تأسیس شده است.
پس با توجه به این موضوع، سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی سپاه دو وظیفه ستادی و اجرایی را بر عهده دارد؛ یعنی یکی از وظایف آن مانند سایر معاونت‌ها نقش معاونت تحقیقات صنعتی نیرو را بر عهده دارد که در آنجا کار صرفاً ستادی انجام می‌دهیم؛ از سوی دیگر، چون این سازمان رده «صفی» ندارد، مانند معاونت عملیات که در تمام یگان‌ها معاونتی به همین نام وجود دارد، این سازمان کار‌های اجرایی هم انجام می‌دهد.
البته این سازمان از یک سری مراکزی تشکیل شده است که هرچند این مراکز تحقیقاتی از قبل وجود داشته، ولی با این حال برای انجام برخی تغییرات در ساختار و سازمان این مجموعه، پیشنهادی به فرمانده نیروی زمینی سپاه ارائه دادیم که تأیید شد.
بر این اساس، متناظر با رده‌های تخصصی این نیرو مراکز تحقیقاتی را که از قبل وجود داشت به‌صورت تخصصی فعال کردیم؛ مثلاً در نیروی زمینی مجموعه‌ای به نام «ادوات ضد زره در رزم» داریم که با همین عنوان مرکز تحقیقاتی را تشکیل دادیم تا فقط بر روی ادوات ضد زره تحقیقات انجام دهد.
باید این نکته را هم اضافه کنم، تحقیقاتی که در اینجا انجام می‌شود، خروجی آن ابتدا به‌صورت نمونه کارگاهی است و بعد این نمونه کارگاهی می‌تواند تبدیل به نمونه نیمه‌صنعتی به‌منظور تولید محدود، شود و بعد از این مرحله اگر تست‌های محصول تولید شده، نمره قبولی دریافت کنند، محصول مورد نظر برای تولید انبوه در اختیار صنایع دفاع قرار می‌گیرد.
آیا نتایج تحقیقات شما در صحنه رزم کارایی‌های خود را نشان داده است؟
اگر قرار باشد که فقط تحقیقات را برای تحقیقات انجام دهیم، این فعالیت چندان نمی‌تواند مثمر ثمر واقع شود؛ لذا خروجی تحقیقات باید در صحنه رزم مورد استفاده قرار گیرد. اینجا بیش از ۱۷۵ پروژه تحقیقاتی کار شده که تعدادی از این پروژه‌ها در صحنه رزم مورد استفاده قرار گرفته و چند پروژه هم در آینده نزدیک رونمایی خواهد شد.
خروجی یکی از پروژه‌های تحقیقاتی اینجا، پروژه ساخت «ایکس ری» است که هم‌اکنون در گذرگاه‌ها و مناطق عملیاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد یا یک سری مواد مثل «مواد ترموباریک» که در انواع مهمات‌ها کاربرد دارد در این سازمان ساخته شده است.
مواردی که قرار است رونمایی شود، شامل چه پروژه‌هایی است؟
در حوزه کشف و آشکارسازی، ادوات ضد زره، توپخانه، پدافند هوایی و موشکی، بالگردی دو پروژه برای افتتاح خواهیم داشت؛ علاوه بر این در رابطه با پهپاد‌ها و جنگال هم پروژه‌هایی برای رونمایی داریم. بدین ترتیب حدود ۱۰ پروژه برای آینده نزدیک آماده رونمایی است.
برای بازسازی و به‌روز کردن ادوات هم فعالیتی دارید؟
یکی از وظایف این سازمان بهینه‌سازی ادوات و تجهیزات است؛ البته در بعضی حوزه‌ها عقلانی نیست که بخواهیم تجهیزات و ادواتی را از صفر شروع به ساختن کنیم؛ مثلاً تانک تی ۵۵ با بهینه‌سازی به تی ۶۹، بعد با بهینه‌سازی آن به تی ۷۲ و اکنون همان تانک با بهینه‌سازی به تی ۹۰ تبدیل شده است یا در حوزه سلاح انفرادی تفنگ «ام یک» با بهینه‌سازی به «ام ۱۶»، بعد «ام ۴» و بعد از آن «ام ایکس» تبدیل شده است؛ لذا ما هم بالطبع باید همین‌گونه فعالیت کنیم.
به عنوان مثال در بخش سیستم شب‌نمای خمپاره‌ها که در گذشته می‌بایست از چراغ قوه استفاده می‌کردیم امروز برای رفع این مشکل از موادی استفاده می‌کنیم که با نور اتاق در مدت پنج ساعت شارژ می‌شود و به همین مدت هم شارژ نگاه می‌دارد؛ بدین ترتیب باطری و چراغ قوه از صحنه عمل حذف شد.
همچنین برای روانه کردن خمپاره ۱۲۰ در گذشته نیاز به شاخص و قطب‌نما داشتیم تا بعد از هم راستا شدن شاخص با خطی که پشت لوله خمپاره وجود دارد، بتوانیم خمپاره را شلیک کنیم، اما امروز برای سهولت در کار، نواری را طراحی کردیم (دارای شش هزار و ۴۰۰ میلی‌متر) که آن را روی قنداق می‌گذارند، بعد با کار گذاشتن یک قطب‌نما، گلوله به سمت موضع مورد نظر روانه می‌شود؛ این کار باعث می‌شود دو نفر از تعداد خدمه خمپاره‌انداز کاسته شود.
البته این‌ها نمونه‌هایی از مصادیق بهینه‌سازی هستند که رزمنده با آن‌ها بیشتر سروکار دارد.
در رزمایش اخیر پیامبر اعظم (ص) یکی از تولیدات این مرکز ساخت کوله تیربار بود؛ اما انتقاداتی نسبت به این کوله که مشابه نمونه روسی آن است، مطرح شده، مبنی بر اینکه ساخت این‌گونه کوله‌ها کاربرد زیادی ندارد و به اصطلاح دست و پاگیر هستند؛ شما چه نظری دارید؟
جواب این سؤال را باید بیشتر از کاربران دریافت کرد؛ بله این مدلی از نمونه کوله تیربار روسیه است، اما این دلیل نمی‌شود که چون آن‌ها ساختند، خوب نیست.
این کوله فقط یک نمونه بود که در رزمایش مورد استفاده قرار گرفت؛ امتحانی که پس داد، باعث شده تا معاون عملیات نیروی زمینی سپاه درخواست ساخت تعداد بیشتری از این کوله را داشته باشند.
کاربر این کوله که با آن دو تا سه هزار گلوله را بدون مشکلی شلیک کرده بود، می‌گفت که وقتی از این کوله استفاده می‌کنم با آن راحت هستم به همین خاطر اگر امکان دارد، کوله‌های انفرادی را هم با همین راحتی تولید کنید؛ لذا کسی که تجربه کار با چنین کوله‌ای را نداشته باشد، اظهاراتی که عنوان می‌کند، دقیق نیست با این حال، تعداد ۱۰ نمونه دیگر از این کوله قرار است ساخته شود تا در اختیار پنج یگان نیروی زمینی سپاه قرار گیرد تا چنانچه ایراداتی داشته باشد، مشخص شود؛ البته قرار نیست که ما تولید انبوه داشته باشیم؛ بلکه فقط تعداد محدودی تولید می‌کنیم تا تأیید نهایی محصول گرفته شود و پس از آن محصول به صنعت داده می‌شود تا به‌صورت انبوه تولید کند.
در حوزه رزم انفرادی هنوز از سلاح‌های ۳۰ سال پیش استفاده می‌شود؛ آیا قرار نیست تحولی در این حوزه روی دهد؟
می‌توانیم سلاح انفرادی جدیدی مانند سلاح «فاتح» تولید کنیم، اما نمی‌توان به یک‌باره سلاحی مثل «کلاشینک» را کنار گذاشت و سلاحی مثل «فاتح» را جایگزین کرد؛ البته می‌توان همین «کلاشینکف» را به مدل‌های بالاتر ارتقاء داد؛ پس چندان عاقلانه نیست که بخواهیم در این حوزه از صفر سلاحی تولید کنیم؛ از سوی دیگر مهمات ۷.۶۲ کلاشینکف را چکار کنیم؟
البته می‌توان محاسن «کلاشینکف» و «ام ۱۶» را احصاء و با استفاده از آن‌ها سلاح جدیدی با یک اسمی جدید بر پایه همان مهمات ۷.۶۲ تولید کرد.
تجهیزات جانبی هم برای سلاح‌های انفرادی در دست تولید دارید؟
در این زمینه نمونه فعالیت‌هایی مثل سلاح‌های «اس پی دی» که تنظیم شانه و گونه و نصب دوپایه دارد تولید کردیم، اما نه به‌صورت انبوه؛ با این حال این آمادگی وجود دارد که آن‌ها را وارد یگان‌های رزم کنیم.
ادامه دارد...
