اشاره: عبدالقادرفائز مدیر دفترشبکه الجزیره در تهران اهل فلسطین و شهر حیفا است. وی حدود 5 سال است که مدیریت دفتر این شبکه را در تهران پذیرفته و با زبان فارسی و فرهنگ ایرانی آشنایی دارد.
متن پیش رو بخش اول گفتوگوی خبرنگار بین الملل دفاع پرس با این مدیر جوان فلسطینی درباره تحولات اخیر فلسطین، جنگ غزه و تسلیح کرانه باختری است.
** دفاع پرس: حماس دارای دو بخش سیاسی و نظامی است به طوری که مشعل رییس دفتر سیاسی حماس وظیفه ای برعهده دارد و گردان عز الدین قسام عملیات های نظامی انجام می دهند. آیا عملیات ها با هماهنگی مشعل انجام می شود و یا نوعی اختلاف میان بخش های حماس وجود دارد؟
جنبش حماس مستقل نیست مثل حزب الله لبنان زیرا حزب الله حتی جزو سپاه ایران نیست اما حماس جزو اخوان المسلمین است و مستقل نیست و این نقطه قوت و ضعف دارد حماس تنها جنبش اسلامی پراگماتی و تک نظر نیست از لحاظ سیاسی قدرت زیادی دارد ونمادهای کلی اما کارش را تقسیم می کند این برای غرب قابل فهم نبود حماس انسجام دارد از سویی می گوید انتخابات قبول می کنیم با شروطی که به نفع خودش باشد و می گوید اسراییل را به رسمیت نمی شناسد در حالی که برگزاری انتخابات براساس معاهده اسلو است که اسراییل را به رسمیت می شناسد.
حماس چند صدایی دارد اما متناقض نیستند داخل و خارج فلسطین مخصوص حماس نیست مردمی که در اسراییل زندگی می کنند نام فلسطینی های 48 را دارند و فلسطینی های 67 یا غزه و برخی دیگر که در اردوگاه های سوریه به سر می برند.
تقسیم وظایف در حماس
مشعل به عنوان رییس دفتر سیاسی یک رویکردی دارد که ممکن است آن را الزهار نپذیرد. در حماس رهبران خودشان تقسیم کار می کنند و آن بر اساس منفعت فلسطینی هاست. فلسطینی های داخل دفتر سیاسی زیر نظر مشعل اند و هر وقت که خواستند نمی توانند از غزه خارج شوند هنیه و الزهار با مشعل هماهنگ نیستند اما هر یک کار جدایی دارند.
سفرهای متعدد الزهار به ایران در جنگ سوریه
در مورد قضیه سوریه مشعل با سوریه هماهنگ نبود بنابراین به قطر رفت اما الزهار نسبت به این اقدام مشعل انتقاد داشت چراکه معتقد است تنها فلسطین مشکل جهان عرب نیست بلکه فلسطین جزوی از جهان عرب است.
معتقد بود در موضوع سوریه وارد جزییات نشوند و با ایران رابطه داشته باشند. الزهار در آن روزها خیلی با ایران رابطه داشت مشعل در قطر بود و دو رده بالا نظامی حماس ضیف و جعبری در هماهنگی کامل با مشعل نبودند. خیلی از اخبار نظامی را مشعل ممکن بود نداند و از طریق رسانه ها متوجه شود اما مذاکرات سیاسی با مشعل بود.
هیچ کسی جای ایران را برای فلسطین پر نمی کند
البته مشکلاتی در روابط حماس هست اما آنها خط قرمز دارند که چند حماس بوجود نیاد انها اختلاف نظر دارند اما الزهارتاکید دارد: هیچ کشوری جای ایران را پر نمی کند و مشعل می گوید ایران را قبول داریم اما فلسطین جزوکشورهای عربی است و باید با آنها هماهنگ باشد.
** دفاع پرس: در زمان جنگ سوریه شاهد ان بودیم که حماس به سمت ترکیه وعربستان رفت و از ایران و حزب الله لبنان وسوریه فاصله گرفت دورشدن مشعل از ایران و حزب الله و تضعیف بنیه نظامی آن به ضرر مشعل و حماس تمام شد؟
حماس چه در داخل و خارج مرزهای فلسطین می داند جای ایران در موضوع فلسطین به آسانی پر نمی شود فکر میکنم در ان زمان حماس در ذهنش چیزی بود که محقق نشد چون در بهار عربی اخوان در کشورهای عرب قدرت می گرفت ترکیه و حزب عدالت محصول اخوان است. اما در سوریه اخوان سوریه و جهان عرب متفاوت هستند آنها گمان می کردند انقلاب ها به دست اخوان می افتد بنابراین حماس به سمت مصر و دیگر کشورهای عربی سوق پیدا کرد. در آن زمان شرایط برای ایران مناسب بود چراکه کمک هایش را برای حماس از طریق مرسی ارسال می کرد ایران خیلی چیز ها در آن زمان برای فلسطین ارسال کرد مرزها بازبودند و بسیاری از اسلحه هادر جنگ اخیر در دوران مرسی برای فلسطینی ها ارسال شد .
در دوران جنگ سوریه حماس خواست نظرش خاکستری باشد. حماس جنبش سنی ومشروعیت زیادی در جهان عرب دارد بنابراین برای هماهنگی با ایران نتوانست ازاسد حمایت کند.
مشعل در واقع وسوسه شد گمان می کرد در آن دوران اگر ایران کنار بگذارد با اخوانی های منطقه قدرت بیشتری به دست می آورد شرایط منطقه در آن زمان خیلی حساس بود.
موضع مشعل در شرایط کنونی منطقه به ضرر خودش تمام شد اگر مرسی می ماند این طور وضعیت طور دیگری برای حماس بود. از سوی دیگر ترکیه در موضوع فلسطین خوب کار می کند یعنی اسلحه نمی دهد پول می دهد و مجروحان را درمان میکند چراکه عضو ناتو است اما هیچ کشوری جای ایران را برای فلسطین نمی گیرد .
** دفاع پرس: اگر خالد مشعل در آن زمان معتدل تر بود و ایران را راضی می کرد و موضع گیری آنچنانی نمی کرد و به قطر نمی رفت امروز منفعت بیشتری نداشت؟
100 درصد امروز تصمیم بهتری می توانست بگیرد و جایگاه بهتری داشته باشد . حماس الان در وضعیت بدی در جهان است البته توانست دوباره خودش را اصلاح کند اختلافات داخلی خودش را کم کرد .به دنبال آشتی ملی در داخل خودش است و از طرفی می داند کشورهای ایران ترکیه حزب الله هیچ وقت علیه حماس کار نمی کنند و به دنبال براندازی حماس نیستند چون مسوولان ایران می دانند که حماس مثل بچه خودش است و ضعیفش نمی کنند چون دشمن اسراییل است بنابراین حماس از این موضوع استفاده می کند اما سوریه مثل ایران نبود در واقع جنگ در کل منطقه استراتژیکی است . پس از آن وقایع حماس می خواهد رابطه خودش دوباره اصلاح کند مثلا اگر مشعل بیاید ایران باید 100 درصد با رهبری دیدار کند چون نمی خواهد دست رسانه ها چیزی بدهد اما ایرانی ها می گویند استقبال می کنیم اما دیدار رهبرصد درصد نیست.
ایرانی ها دوست دارند حماس از وقایع گذشته درس بگیرد
ایران نمی خواهد انقلاب داخلی در حماس ایجاد کند چون مشعل با کشورهای دیگر رابطه پیدا کرده و ایران می تواند از این قضیه استفاده کند در ایران درباره فلسطین دو نظر هست نظر اصلی رهبراست اما برخی ها تندرواند اما موضع اصلی ایران این است که نمی خواهد حماس منهدم شود اما دوست دارند حماس از آن وقایع درس بگیرد.
هیچ کس مانند ایران به فلسطین کمک نمی کند قطر هم حمایت می کند اما قطر پول و مکان می دهد ولی اسلحه نمی تواند بدهد چراکه باید هزینه زیادی صرف کند در این جنگ اخیر غزه، قطراز طریق شبکه های قاچاق دنیا اسلحه به حماس داد و امریکایی ها فهمیدند.
مشعل ادب سیاسی را رعایت نکرد
مشعل پس از جنگ غزه آخرین تشکر خودش را از ایران کرد و موفق نبود شاید اقدام او در جواب این کار بود که سردار سلیمانی به گردان قسام نامه داد نه مشعل.حتی اگر شمعخوانی نیز در آن زمان سمت امنیت ملی را داشت همین اقدام را می کرد .اما مشعل آداب سیاسی راعایت نکرد.اقدام سردار سلیمانی موضع سیاسی جمهوری اسلامی نیست موضع رسمی ایران از وزارت خارجه و رهبری صادر می شود . از نگاه نظامی سردارسلیمانی به یک نظامی مقاومت نامه داده و این طبیعی است اما مشعل در کنفرانس مطبوعاتی که به طور زنده پخش می شد از ترکیه، قطر تشکر کرد و درآخرگفت از دوستان ایرانی 100 درصد تشکر می کنیم.
بنابراین در جنگ سیاسی خطر نیست حماس برگه های خودش را بازی می کند و به دنبال قطع رابطه نیست و ایران همین کار رامی کند تا بالاخره به نقطه مشتر ک برسند حزب الله وسید حسن نصرالله خیلی در این زمینه تاثیرگذارهستند.
برای ایران مقاومت اسلامی مهم است نه شخصی خاص
حماس حرف اولش اسلحه است . در پیروزی غزه سلاح 70 درصد نقش داشت و حرف اول را می زد . حماس اعلام می کند ما اسلحه و موشک می سازیم اما در پشت پرده موادش و علمش و دوره های پیشرفته لازم را از ایران دریافت می کند .جماس جنبشی است که تقسیم کار بلد است واین یک نقطه قوت است وقتی مدیریت در حماس قوی باشد ایران دوست ندارد در این معادله بازی کند بنابراین موضوع سوریه حل شد و این اختلافات نیز حل می شود برای ایران شخص مشعل مهم نیست مقاومت اسلامی مهم است چراکه ایران کشوری است که تجربه زیادی در عراق و سوریه دارد و8 سال دفاع مقدس را در کارنامه خود داربنابراین در این موضوعات نمی گوید که نباید با حماس رابطه داشته باشیم.
نباید فراموش کنیم حماس جنبش سنی در منطقه است و بهترین رابطه را با ایران دارد در حالی که کشورهای دیگرایران را متهم به شیعه سازی می کنند. همکاری حماس و ایران شیعه و سنی ندارد چون فتنه تمام می شود و ایران منفعت خودش را تامین می کند ایران قدرت نرم دارد و شیعه بودن راز این قدرت نرم است و در تاریخ هم می خوانیم جمهوری اسلامی ایران شیعه است که راز بقایش در منطقه همین قدرت نرم است و منفعتش تعریف شده اگر خلا در منطقه بوجود آید دوراه است یا ترکیه پر می کند یا غرب برای ایران رقیب اول در منطقه ترکیه و دشمن اول آمریکا است یا رقیب پر می کند یا دشمن پس بهتره ایران نقش آفرینی کند. درحال حاضر معادله سیاسی در راه است عرب ها ضعیف شدند و نظام های عربی در حال سقوط اند مثل یمن ، لیبی مصر و عربستان اما ایران در سیاست خود موفق بوده است.
در جهان عرب مد شده می گویند ما ایران را قبول نداریم
در جهان عرب مد شده می گویند ما ایران را قبول نداریم من در پاسخ به آنها می گویم ایران نقش خودش را ایفا می کند شما چه نقشی دارید مثلا در یمن ایران با الحوثی ها است و تاثیر گذار اما عربستان با القاعده هماهنگ می کند تا بمب گذاری شود این کار که نقش ایفا کردن محسوب نمی شود.
** دفاع پرس: تسلیح کرانه باختری چه ارتباطی با تحولات اخیرفلسطین دارد آیا تسلیح کرانه بایستی خارج از مرزهای فلسطین انجام می شود و در کل چه تاثیری در تحولات فلسطین خواهد گذاشت ؟
زمانی که رهبر ایران موضوع تسلیح کرانه باختری را مطرح کرد جهان عرب آن را به عنوان یک جمله سیاسی تلقی نکردند ایران در موضوع جنگ اخیر غزه تاثیر بزرگی ایفا کرد و این جمله خیلی جدی گرفته شد و در مذاکرات قاهره تاثیر گذار بود و اسراییل بررسی کرد غزه با حجم کوچکش در برابر اسراییل و تهاجمات گسترده آن مقاومت کرد پس کرانه باختری دیگر با آن قابل مقایسه نیست.
چون به لحاظ استراتژیک دسترسی به غزه محدود است اما کرانه 600 کیلومتر با اردن مرز دارد و ان سوی مرز افراد قبیله و عشایر عرب زندگی می کنند که می توان با آنها وارد مذاکره شوی و در آنجا منطقه غور اردن وجود دارد که برای قاچاق در کرانه باختری مناسب است. از سوی دیگر مافیایی درارتش اسراییل هست که فلسطینی ها از انها اسلحشان را تامین می کنند .
مشکل اصلی اسراییل این است که ایران با این برگ نقش بازی می کند وبایستی حماس و غزه نیز خوب استفاده کنند ایران قدرت این موضوع را دارد که در کرانه باختری که سالها زیر سلطه هستند بحران را مدیریت کند.
بنابراین اگر به این مرحله برسیم که مذاکرات سازش 100 درصد شکست بخورد . فلسطین که به عنوان یک کشور عضو سازمان ملل شده و رییس جمهور ان می گوید استعفا می کنم تا مردم حق خودشون بگیرند یعنی یا حق مارو می دید با مذاکره یا وارد جنگ می شود. آنها می گویند ما الان کشور عضو سازمان ملل هستیم بنابرانی اگر به این نقطه برسند ایران نقش موثر می تواند داشته باشد.
ایران در مسائل نظامی و سیاسی شتاب زده نیست
ایران در مسائل نظامی و سیاسی شتابزده نیست استراتژیکی عمل می کند . شاید به این نتیجه برسند که کل فلسطین به همه فلسطین برگردد. نظر ایران این است که رفراندوم برگزار بشه انتخاباتی که هر فلسطینی در آن شرکت کند یهودی ها مسلمانان بیاند رفراندوم برگزار کنند اما چون نتیجه آن معلوم اجازه برگزاری نمی دهند چون فلسطینی ها دوبرابرند، در حال حاضر 8 میلیون فلسطینی خارج از فلسطین، در غزه 1 و نیم میلیون فلسطینی درکرانه باختری 2 میلیون نفرزندگی می کنند اما کل اسراییلی ها 6 میلیون هستند ایران می داند نتیجه چه می شود.
بنابراین ایران هم به سیاست اعتقاد دارد و هم به مقاومت و به دنبال نتیجه ای است که از صندوق رای بیرون بیاید ایران اسلحه می دهد چون اسراییلی ها انتخابات را قبول نمی کنند.
در تحولات منطقه نقش ایران فرامنطقه ای است
تسلیح کرانه باختری سخت تر از غزه نیست بنابراین انجام می شود ایران استراتژیکی فکر میکند در این تحولات نقش ایران فرامنطقه ای است و برای ایران قضیه فلسطین مهم است و ایران نمی توانند در این زمینه کوتاه بیاید چون امام(ره) بر مسئله فلسطین تاکید داشت و فلسطین برای ایران از لحاظ دینی و اعتقادی اهمیت دارد.
انتهای پیام/ح.ا