گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس- رسول حسنی؛ انقلاب اسلامی ایران با وجود ناملایمات و دشمنی‌هایی که از سر گذارنده علی‌رغم تحریم‌ها و تهدید‌ها و ضربات پی‌درپی بدخواهان خود، وارد دهه پنجم حیاتش شد.
حضور بی‌نظیر مردم در 22 بهمن 97 ثابت کرد که انقلاب با مردم و مردم با انقلاب همراه هستند. رهبر معظم انقلاب با تقدیر از این پایمردی و پایبندی مردم، بیانیه گام دوم انقلاب را صادر فرمودند که به نوعی نقشه راه سال‌های پیش رو برای پیشبرد انقلاب است.
مطالعه، تفحص، تبیین و تشریح این بیانیه مهمترین وظیفه جامعه فرهنگی است تا مسیر پیش رو را با قدرت بیشتر و با گام‌هایی پرصلابت‌تر برداریم. در سلسله یادداشت‌های «گام دوم انقلاب» سعی می‌شود مطالبات رهبر معظم انقلاب با محوریت بیانیه فوق و با نگاه فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد که قسمت دهم آن را در ادامه می‌خوانید.
چهار دهه عزت نتیجه مدیریت جهادی است
مقام معظم رهبری در ادامه بیانیه گام دوم انقلاب و در ترسیم شاکله نظام اسلامی می‌فرمایند:
«به‌رغم همه این مشکلات طاقت‌فرسا، جمهوری اسلامی روز به روز گام‌های بلندتر و استوارتری به جلو برداشت. این چهل سال، شاهد جهادهای بزرگ و افتخارات درخشان و پیشرفت‌های شگفت‌آور در ایران اسلامی است. عظمت پیشرفت‌های چهل‌ساله ملت ایران آن‌گاه بدرستی دیده می‌شود که این مدت، با مدت‌های مشابه در انقلاب‌های بزرگی همچون انقلاب فرانسه و انقلاب اکتبر شوروی و انقلاب هند مقایسه شود. مدیریت‌های جهادی الهام‌گرفته از ایمان اسلامی و اعتقاد به اصل ما می‌توانیم که امام بزرگوار به همه ما آموخت، ایران را به عزت و پیشرفت در همه عرصه‌ها رسانید.»
رهبر معظم انقلاب در این فراز از بیانیه گام دوم انقلاب از «مدیریت جهادی» نام می‌برند که عنصری کلیدی در اداره کشور در سال‌های ابتدای انقلاب و جنگ تحمیلی بود. هر چند این فرهنگ از بین نرفته اما گاهی بی‌توجهی‌هایی به آن می‌شود. حل مشکلات داخلی کشور نسبت مستقیم با احیای همه جانبه مدیریت جهادی دارد. هر چقدر که این فرهنگ درونی شود و از قول به عمل درآید سنگ‌های بزرگتری از پیش روی مشکلات کشور برداشته خواهد شد.
مولفه‌های مدیریت جهادی
برای درک مفهوم مدیریت باید آن را در کلام رهبری جستجو کرد. یکی از معانی بلندی که رهبر انقلاب در خصوص درونی شدن مدیریت جهادی اشاره دارند انقلابی‌گری است. مدیر جهادگر، بدون روحیه و منش انقلابی‌گری نمی‌تواند به اهدافی که از انتظار می‌رود، برسد. رفتار و گفتار انقلابی باید تومان باشد و با این رویه است که دستاوردهای نظام و انقلاب حفظ خواهد شد. رهبر انقلاب معتقد به جامعیت کلمه انقلابی‌گری هستند که کلیت مدیریت جهادی را فراگرفته است. اگر این روحیه در فرد به حدی برسد که تبدیل به منش او شود تصمیمات او نیز همسو با اتقلاب خواهد بود.
رفتار جهادی، سخن گفتن جهادی، اقدام مجاهدانه و همه با مفهوم انقلابی‌گری معنا پیدا می‌کند. داشتن روحیه ایمان و انگیزه انقلابی باید بر تمام شئون مدیران حاکم باشد. رهبر معظم انقلاب خطاب به رییس جمهور و اعضای هیات دولت در چهارم شهریور 1396 می‌فرمایند.
«داشتن نیت الهی برای خدمت به مردم، انس با قرآن و دعا، در نظر گرفتن کارآمدی، تدین، انقلابی بودن، پرکاری و جهادی عمل کردن در انتخاب همکاران و مدیران زیرمجموعه - از نکاتی است که باید مورد توجه قرار بگیرد - اگر همکاران و مدیران شما افرادی با این خصوصیات نباشند، اهداف و مقاصد به سرانجام نخواهد رسید همان‌گونه که طرح تحول آموزش و پرورش و نقشه‌ی جامع علمی کشور به‌رغم زحماتی که برای آن کشیده شد، آن‌گونه که باید، به نتیجه نرسیده است.»
پیشرفت و ترقی به زعم رهبر انقلاب نتیجه مدریت درست و ضعف‌ها و پس‌رفت‌های موجود به دلیل مدیریت ضعیف، ناامید، غیرانقلابی، و بی‌تحرک است. توقف و انحراف نیز ریشه در موارد یاد شده دارد. همانطور که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مکررا بیان داشته‌اند مشکل لاینحل در کشور وجود ندارد به شرط آنکه نقاط ضعفی که اشاره شد مرتفع شود.
مهمترین بحثی که در مدیریت جهادی باید مد نظر مدیران قرار گیرد فقط شناخت دشمن نیست بلکه دشمنی و ماهیت آن است که باید درک شود. باید دشمنی دشمن را فهمید که در این صورت نقشه او نیز شناخته خواهد شد.
مقام معظم رهبری در تعریف جهاد می‌فرمایند:
«جهاد عبارت است از تلاشى که در مقابل یک دشمنى انجام می‌گیرد؛ هر جور تلاشى جهاد نیست. جهاد عبارت است از آن تلاشى که در برابر یک چالش خصمانه از سوى طرف مقابل صورت می‌گیرد؛ این جهاد است.»
رهبر انقلاب با این تعریف جامع مدیریت جهاد را این‌گونه شرح می‌دهند: «معناى مدیریت جهادى در اینجا این است که توجه بکنید که حرکت علمى و نهضت علمى و پیشرفت علمى کشور مواجه است با یک چالش خصمانه، که در مقابل این چالش خصمانه شما که مدیرید، شما که استادید، شما که دانشجو هستید، باید بایستید؛ این شد حرکت جهادى.»
یکی از موانع تحقق مدیریت جهادی درگیر شدن در یک چالش و اختلاف نظر بی‌سارانجامی است که ثمری جز فرسودگی فکر و اندیشه ندارد. در مقابل هم ایستادن و غرق شدن در تعارض به فرموده رهبری ما را از مسائل اصلی غافل می‌کند.
از دست دادن انسجام ملی، دچار شدن به تنبلى و بى‌روحیگى، کم‌کارى، یأس و ناامیدى و ... از جمله موانعی است که باید با آن مقابله کرد.
ظرفیت‌ها و پیامدهای مدیریت جهادی بسیار بیشتر از چیزی است که در این نوشتار مختصر توضیح داده شد. شرح و تفسیر این مهم نیازمند دقت نظر بیشتری است که البته همه آن‌ها در کلام ارزشمند رهبر معظم انقلاب دیده می‌شود. فهم آن‌ها به این بستگی دارد که چقدر مدیران ما در سطوح مختلف به اوامر ولی زمان توجه دارند و طبق آن پیش بروند.
انتهای پیام/ 161
