به گزارش گروه سایر رسانههای دفاع‌پرس به نقل از شرق، «مایک پمپئو» وزیر خارجه ایالات متحده، سه‌شنبه‌شب گفت که با یک مأموریت از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، به شهر ساحلی سوچی آمده است: بهبود روابط ایالات متحده با روسیه؛ اما به نظر می‌رسید وقتی پمپئو شب را پیش از ترک سوچی در محل اقامت سپری می‌کرد، فقط درباره نبود توافق دو کشور به توافق رسیده بود. پمپئو در آغاز گفت‌و‌گوی خود با پوتین گفت: «مسائلی وجود دارد که دو کشور می‌توانند درباره آن‌ها با هم همکاری ثمربخش و پیشرویی داشته باشند. ما می‌توانیم با یکدیگر همکاری کنیم تا هم مردم دو کشور، هم تمام دنیا را موفق‌تر کنیم. رئیس‌جمهور ترامپ می‌خواهد ما هر آنچه را در توان داریم، در این راه به کار گیریم».
اظهارات پمپئو و سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک‌شان حاکی از اختلاف‌نظر دو طرف درباره ایران، ونزوئلا و مداخله روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده بود. با‌این‌حال اولین سفر پمپئو به روسیه به‌عنوان وزیر امور خارجه نشان‌دهنده تلاش درخور‌توجه دولت ترامپ برای یافتن وضعیتی جدید در مخاطره‌آمیزترین رابطه بین‌المللی سیاسی‌اش است. پس از مذاکره چند‌ساعته میان پمپئو و لاوروف - و دیدار 90دقیقه‌ای پشت در‌های بسته پمپئو و پوتین- یوری اوشاکف، مشاور سیاست خارجی کاخ کرملین، پمپئو را به خاطر «گفتوگویی دقیق و نه‌چندان بد» تحسین کرد. به گفته اوشاکف «ایالات متحده مانند روسیه به شروع‌کردن اصلاح روابط و بازگرداندن تدریجی کانال‌های ارتباطی علاقه نشان می‌دهد». ترامپ از زمان مبارزات انتخاباتی‌اش برای همکاری با روسیه درباره چالش‌های جهانی ابراز تمایل کرده بود؛ اما در میان باد‌های شدید سیاسی او هرگز نتوانست این تمایلش را پی بگیرد؛ ولی حالا با پایان تحقیقات رابرت مولر، بازپرس ویژه پرونده مداخله روسیه در انتخابات آمریکا، هم کاخ سفید و هم کرملین فرصت جدیدی را برای احیای روابط پیش‌روی خود می‌بینند.
پوتین در ابتدای دیدار خود با پمپئو گفت: «رابرت مولر ضمن همه کار‌های عجیب‌وغریبش یک تحقیقات بی‌طرفانه انجام داد و تأیید کرد که هیچ سند و مدرکی از بابت تبانی بین روسیه و دولت وقت آمریکا وجود نداشته است. ما از همان ابتدا این جنجال را مهمل دانستیم. این یکی از دلایل بدترشدن روابط بین کشور‌های ما بود و امیدوارم امروز وضعیت تغییر کند». پمپئو گفت که در این دیدار او موضوع دخالت روسیه در انتخابات آمریکا را مطرح کرده بود؛ ولی پوتین دوباره این مداخله را رد کرده است. به گفته پمپئو «روسیه می‌تواند یک‌سری کار‌ها انجام دهد تا نشان دهد که چنین فعالیت‌هایی مربوط به گذشته است و دیگر اتفاق نمی‌افتد». پمپئو همچنین گفت: اگر روسیه بخواهد در انتخابات سال 2020 دخالت کند، اوضاع از این هم بدتر خواهد شد.
این روز‌ها همه چشم‌ها به منطقه خلیج فارس دوخته شده؛ جایی که دولت ترامپ با تحریم‌های اقتصادی و استقرار نظامی می‌خواهد فشار را بر ایران افزایش دهد. این هفته همچنین به خط لوله‌های عربستان سعودی، رقیب ایران در منطقه، حمله مرموزی شد که هراس بالاگرفتن تنش در منطقه را افزایش داد. با‌این‌حال پمپئو و لاوروف، دست‌کم در کنفرانس مطبوعاتی خود می‌خواستند این‌طور نشان دهند که ایران محور اصلی بحث دو طرف نبوده است و بیشتر بحث آن‌ها درباره توافق هسته‌ای سال 2015 ایران و پنج کشور دیگر بوده که سال گذشته ایالات متحده از آن خارج شد؛ ولی روسیه و قدرت‌های دیگر همچنان از آن حمایت می‌کنند.
با‌این‌حال لاوروف گفت که روسیه آماده است هرآنچه لازم است، انجام دهد تا از سناریوی جنگ جلوگیری کند. پمپئو نیز گفت که آمریکا اصولا دنبال جنگ با ایران نیست؛ اما به گفته وزیر خارجه آمریکا آن‌ها در‌عین‌حال صریحا به ایران گفته‌اند که اگر منافع آمریکا مورد حمله واقع شود، به طور قطع پاسخ مناسبی به ایران داده خواهد شد».
درباره ونزوئلا اختلاف روسیه و آمریکا همچنان چشمگیر است. به گفته پمپئو، دولت ترامپ در گفتوگو با روسیه این مسئله را روشن کرده که واشنگتن خواستار توقف حمایت مسکو از نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلاست: «زمان رفتن نیکلاس مادورو فرا رسیده، او جز فلاکت هیچ چیز برای مردم ونزوئلا نداشته است و ما امیدواریم که روسیه به حمایت خود از مادورو پایان دهد». در عوض، لاوروف در کنفرانس مطبوعاتی خود در سوچی به طور مختصر درباره سابقه آمریکا در تلاش برای تغییر برخی رژیم‌های سرتاسر جهان سخن گفت.
اوکراین یکی دیگر از محل‌های اختلاف میان دو کشور بود. پمپئو در سفر خود به روسیه از مقامات این کشور خواسته ملوان‌های اوکراینی را که در نوامبر 2018 دستگیر شده بودند، آزاد کند. او همچنین بار دیگر تأکید کرد دولت ترامپ الحاق کریمه به خاک روسیه را به رسمیت نمی‌شناسد، موضوعی که دولت روسیه می‌گوید اصلا دیگر نباید درباره آن بحث کرد. البته براساس گزارش‌ها پمپئو در دیدار خود با پوتین اصلا درباره بحران اوکراین حرفی به میان نیاورده است. به گفته اوشاکوف در مذاکرات سه‌شنبه پمپئو در سوچی، بزرگ‌ترین مسئله تنش‌زا میان آمریکا و روسیه در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما یعنی مسئله اوکراین مطرح نشد و این نشان‌دهنده آمادگی دولت ترامپ برای گذشتن از برخی نقاط اختلاف بین دو کشور است. پمپئو در دیدار خود با پوتین از مکان‌هایی نام برد که از نظر او در آن‌ها پتانسیل همکاری نزدیک‌تر روسیه و آمریکا وجود دارد. پمپئو به پوتین گفت: برخی از همکاری‌های ما عالی بوده است از جمله درباره کره‌شمالی و افغانستان. ما با یکدیگر همکاری‌های خوبی از جمله در مبارزه با تروریسم داشته‌ایم. مسائلی هستند که ما می‌توانیم همکاری خود در ارتباط با آن‌ها را تقویت کنیم. برخی مفسران و سیاست‌مداران در مسکو اظهار امیدواری کرده‌اند که با پایان‌یافتن تحقیقات رابرت مولر اکنون ترامپ در موضع بهتری برای عمل به خواسته‌اش برای بهبود روابط با روسیه قرار گرفته است؛ اما برخی دیگر می‌گویند هرچند ترامپ در داخل فضای بهتری را برای تحرک به دست آورده؛ اما همچنان منافع دو کشور در جهان از یکدیگر فاصله می‌گیرند. فئودور لوکیانف، یک تحلیلگر امور بین‌الملل روس که به کرملین مشاوره داده، گفت: «فضای سیاسی داخلی در آمریکا شاید اکنون برای ترامپ مطلوب‌تر باشد؛ اما در حوزه سیاست خارجی وضعیت دارد همچنان بدتر می‌شود».
در یک ماه گذشته ارتباط روسیه و آمریکا رو به تغییر نهاده است. پس از تلاش نافرجام 30 آوریل برای کودتا در ونزوئلا، پمپئو در تماسی تلفنی با لاوروف گفتوگو کرد. فقط یک هفته بعد، لاوروف و پمپئو در حاشیه نشست شورای آرکتیک در فنلاند با یکدیگر گفتوگو کردند، گفتوگویی که هر دو طرف آن را گامی به جلو خواندند. دلیل این تغییرات چیست؟ برخی تحلیلگران می‌گویند بهترین توضیح برای این تغییر و تحول، تماس تلفنی 90 دقیقه‌ای پوتین و ترامپ است که به‌تازگی بعد از ماه‌ها برقرار شد. همان‌طورکه لاوروف سه‌شنبه‌شب در آغاز صحبت‌هایش گفت، دو رئیس‌جمهور در این گفتوگو بر قصدشان برای فرارفتن از روابط بد کنونی تأکید کرده بودند. البته پیش از سفر پمپئو به روسیه، پوتین در اقدامی در راستای نشان‌دادن قدرت روسیه به بررسی یک سیستم موشکی مافوق صوت جدید با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای در پایگاهی در جنوب روسیه پرداخت، امری که البته کرملین گفته کاملا اتفاقی بوده است؛ اما سؤال اینجاست که پوتین و ترامپ چطور این تحولات جدید را پیش می‌برند. نشست گروه 20 ماه دیگر در ژاپن برگزار می‌شود و ممکن است این اتفاق فرصت دیگری برای ادامه گفت‌و‌گو‌ها باشد. ترامپ گفته است که در حاشیه این نشست با پوتین دیدار خواهد کرد. وقتی از لاوروف درباره احتمال دیدار رودرروی دیگری سؤال شد، او نیز گفت: اگر این درخواست به‌طور رسمی مطرح شود، روسیه حتما به آن جواب مثبت می‌دهد.
انتهای پیام/ 241
