به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، سینمای دفاع مقدس در طول چهار دهه حیات خود مسیر پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. آسیب‌شناسی این گونه بومی سینمای ایران قطعا می‌تواند راه را برای تولید آثار ارزشمندی در این حوزه باز کند. فیلمسازان حوزه دفاع مقدس به دلیل اینکه مشکلات ساخت این نوع فیلم‌ها را با تمام وجود حس کرده‌اند، بهتر از هر کس دیگری می‌توانند در این زمینه موثر باشند.
در قسمت اول مصاحبه با «محمدحسین لطیفی» کارگردان «روز سوم»، بخشی از آسیب‌های دفاع مقدس مورد بررسی قرار گرفت. در قسمت دوم و پایانی این مصاحبه به مشکلاتی مثل مدیریت، چند کانونی بودن مراکز فرهنگی در حوزه دفاع مقدس و عدم نظارت بر نهادهای فرهنگی، پرداخته شده است که در ادامه می‌خوانید.
دفاع‌پرس: شما چه راهکاری برای خروج از این وضعیت پیشنهاد می‌کنید؟
ما دو راه بیشتر نداریم یا اینکه کلا از مسئله دفاع مقدس صرف نظر کنیم یا باید با همه توان وارد میدان شویم و از این گنجینه استفاده لازم را ببریم. باید مطمئن باشیم که هیچ وقت آن شرایط آرمانی که منتظرش هستیم ایجاد نخواهد شد تا سینمای دفاع مقدس را به حرکت وادارد. ما الان داریم راجع به 30 سال پس از جنگ صحبت می‌کنیم. آیا وقت آن نرسیده که با همه توان و انرژی خود کار کنیم. فیلم‌هایی هم که ساخته می‌شود و وقت و انرژی زیادی صرف تولید آن شده به دلیل نداشتن فیلمنامه درست و دراماتیک در گیشه با شکست مواجه می شوند.
در جشنواره سی و هفتم فجر، فقط فیلم سینمایی «23 نفر» با سایر آثار دفاع مقدسی متفاوت بود، همه چیز آن درست و اصولی بود. فکر می‌کنم هزینه زیادی هم صرف این فیلم نشده باشد؛ اما ببینید این فیلم چه تاثیر عمیقی در جامعه می‌گذارد. «مهدی جعفری» بلد است چگونه داستان فیلم خود را پیش ببرد. چرا نباید بعد از ساخته شدن «۲۳ نفر» از این کارگردان تقدیر شود. مطمئناً جعفری داستان‌های بی‌شماری در رابطه با سینمای دفاع مقدس دارد.
چرا نباید از او و فیلمسازان مانند او حمایت شود. دیگر چه چیزی باید تکلیف ما را روشن کند؟ مسئله پول نیست، مسئله اصلی پشتوانه و امکانات است تا بتوانیم آن اتفاقی را که باید رقم بزنیم. فیلمساز وقتی وارد این فضا می‌شود که مطمئن باشد فیلم خوبی تولید خواهد کرد، معضلی که متوجه کارگردانان است این است که همه می‌خواهند در سینمای دفاع مقدس همه کاره باشند. هم می‌خواهند کارگردان باشند هم فیلمنامه بنویسند که بگویند ما فیلمساز مولف هستیم.
دفاع‌پرس: بعد از گذشت 30 سال از جنگ تحمیلی نهادهای مختلفی متولی امور سینمایی دفاع مقدس شدند که هر کدام راه خود را پیش گرفته‌اند. اگر نگاه کنید می‌بینید که روی کاغذ کارهای بزرگی انجام داده‌اند اما در عمل با وجود ادعاها، اتفاقی که باید نیافتاده است و هر روز ضرر بیشتری کرده‌ایم. چگونه می‌شود یک وفاق و همدلی ایجاد کرد تا همه این نهادها در کنار هم کار کنند؟
ما اگر به عنوان مثال بخواهیم در یک نقطه از کشور مانوری مشترک با همکاری ارتش و سپاه انجام دهیم باید پرسید دفتر فرماندهی کجاست؟ آیا این دفتر در یک نقطه متمرکز شده یا چند نقطه را در برمیگیرد؟ پاسخ روشن است اگر دفتر فرماندهی متفاوت باشد مشخص می‌شود که چقدر تلفات خواهیم داد. در این مانور وقتی ما با هم هماهنگ نباشیم عملا مانوری صورت نمی‌گیرد. حتی اگر سیستم و نقشه و امکانات هم مهیا باشد به دلیل کثرت نقاط فرماندهی با مشکل مواجه خواهیم شد.
در کارهای فرهنگی هم با همین رویه مواجهیم. ما با چند کانونی بودن فرماندهی فرهنگی روبه‌رو هستیم. اگر همه اینها در یک نقطه مشترک باشند ثمرات مثبت بسیاری به دنبال خواهد داشت. برای همین است که با وجود این همه مراکز فرهنگی که متولی سینمای دفاع مقدس هستند عملاً آن نتیجه‌ای را که انتظار داریم نمی‌بینیم. کاملا مشخص است که باید یک استراتژی واحد تعیین شود و با برنامه‌ریزی پیش برویم. باید اولویت‌ها را تشخیص داد که کدام بخش‌های دفاع مقدس باید مطرح شود.
البته منظور من این نیست که همه این دفاتر در هم ادغام شود اما باید همان مرکز فرماندهی مشخص شود تا با تعامل با یکدیگر هم‌گرایی داشته باشند. در چنین شرایطی می‌توانیم روی بودجه‌ای که در اختیار داریم برنامه‌ریزی منسجم‌تری داشته باشیم و کارهای مهمی را به سرانجام برسانیم. ما برای یک هدف مشترک فعالیت می‌کنیم و باید کار همدیگر را قبول داشته باشیم بدون این امر کار کردن میسر نخواهد شد.
دفاع‌پرس: نکته دیگر این است که با توجه به برنامه‌ریزی‌ها و تغییر مدیریت‌ها هنوز مشکلات به قوت خود باقی است، آیا مشکل فقط به مواردی که اشاره کردید برمی‌گردد؟
یک مساله دیگر در خصوص مساله مدیریت این است که مدیران باید قبل از هر چیز مسائل مالی خود را حل کنند و کارگردان را در آن دخالت ندهند. مدیر به هر نحو ممکن باید تامین سرمایه‌گذاری کند و بعد این سرمایه را در اختیار کارگردان قرار دهد و از وی بخواهد که فیلم خوب تولید کند. مدیر فرهنگی‌ای که نمی‌تواند پولی برای تولید فیلم تهیه کند بهتر است جای خود را به کس دیگری بدهد.
باید از برخی از این مدیران پرسید نمود عینی دغدغه شما نسبت به مسئله دفاع مقدس کجاست؟ باید بررسی کرد که آیا واقعاً مساله سینمای دفاع مقدس را دارند. متاسفانه تعدادی از این مدیران هستند که نمی خواهند مسئله دفاع مقدس در جامعه ترویج پیدا کند برای آنکه گفتن از شهدا، منش مطالبه‌گری را بین مردم ایجاد می‌کند و از مسئولان خود چیزهایی را طلب می‌کنند که مسئولان نمی‌خواهند به آنها پاسخ بدهند. اگر ما هر روز از شهدا بگوییم این برای عده‌ای خطرناک می‌شود. برای همین ترجیح می‌دهند که شهدا فراموش شوند.
یک مساله اساسی و مهم را نباید از نظر دور داشت و آن بحث نظارت است. مهم‌ترین مساله در به ثمر رسیدن هر تصمیم، نهاد نظارتی است. یک زمانی آمدند و روی تولید فیلمنامه سرمایه‌گذاری کردند اما به دلیل نبودن نظارت، خروجی قابل توجی نداشت. در بخش تهیه‌کنندگی هم با همین مشکل مواجه هستیم، نباید کسی به واسطه آشنایی با فلان کارگردان و مدیر، تهیه‌کننده شود. در سینمای دفاع مقدس تهیه‌کننده حتی نقشی اساسی‌تر از کارگردان ایفا می‌کند.
تهیه کنندگی فقط به معنای تامین هزینه و پول دادن نیست، تهیه‌کننده باید عاشق سینمای دفاع مقدس باشد. وقتی ما نظارت نداریم با توجه به کثرت پایگاه قدرت، هر کس برای خودش تصمیم می‌گیرد و متاسفانه چنین شرایطی را بوجود می‌آورد. باید تا دیر نشده یک استراتژی مشخص برای سینمای دفاع مقدس تعیین کرد. باید همه ما به سهم خودمان برای حفظ آثار دفاع مقدس قدم برداریم. اگر همت کنیم و فیلم استاندارد و درستی را تولید کنیم آن فیلم بیننده خود را پیدا خواهد کرد. اگر ما سالانه شش فیلم ارزشمند در حوزه دفاع مقدس تولید کنیم بعد از 10 سال 60 فیلم ارزشمند در کارنامه دفاع مقدس ثبت خواهد شد که در آنها 60 فراز جنگ تحمیلی به تصویر کشیده شده است. باید بدانیم که کار دفاع مقدسی حرفه‌ای کاملا مقدس است و این را نباید به دست هرکسی سپرد.
انتهای پیام/ 161
