به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاعپرس، کتاب «مهارت حضور در نماز» که توسط انتشارات نیستان به چاپ رسیده تلاشی برای گام به گام کردن مراحل رسیدن به تمرکز در نماز تا این نعمت بزرگ خداوند از یک تکلیف عادتی خارج شده و به حقیقتی تبدیل شود که لذت آن با هیچ لذتی در عالم طبیعت قابل مقایسه نیست؛ از آنجا که موفقیت در امور معنوی همچون هر مهارتی نیازمند تمرین و استقامت است در هر گام با تمارین قبل، حین و بعد از نماز مهارت هر مرحله را تثبیت می کند.
اگر تمرکز در نماز امر مشکل و گاه محال به نظر رسیده و انسانها تصور کردهاند تنها اولیا و عرفا از عهده آن بر میآیند چون برنامهای منظم و پیگیر برای کسب این مهارت طراحی نشده است. ضرورت این برنامهریزی از این جهت است که در قرآن و روایات نماز بدون حضور قلب مورد پذیرش نیست. و به صراحت میفرماید اگر یک پنجم نماز حضور قلب داشته باشید یک پنجم آن مقبول و .. و اگر توجه و تمرکزی در آن لحاظ نشده اصلا مورد قبول نیست.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله میفرمایند: نمازی که در آن قلب نمازگزار با بدنش حضور نداشته باشد خداوند به آن نگاه نمیکند؛ تحقق این امردشوار است. قرآن میفرماید: جز از خاشعین برنمیآید ولی از سویی میفرماید مومن کسی است که از نماز محافظت میکند.
متأسفانه بسیاری از ما مسلمانان هیچ تلاشی برای اقامه نماز مؤثر ننمودهایم و به حقیقتی که هیچ عمل صالحی در ارتقای وجودی انسان و نزدیکی او به حق با آن هماوردی نمیکند، فقط نگاهی تکلیفی داشتهایم نتیجه چنین نگاه و عملی، ایجاد یکی از مهمترین معضلات در زمانه ما و شاید همه زمانها است که اگر قرآن خاصیت نماز را دوری از همهی زشتیها بیان میکند چرا نه تنها این خاصیت در بین نمازگزاران یافت نمیشود بلکه بعضی جوامع و گروههایی که اهل نماز نیستند اخلاقی تر از مسلمانان به نظر میرسند. زیرا این خاصیت ذاتی نماز که به صورت قانون جدی در قرآن مطرح است برای نمازی است که موجب ارتباط عمیق با خدواند شود. اگر بعضی از جوانان ما در مورد اقامه نماز و فلسفهی آن تردید دارند. چون نمازگزاران لذت تعامل مستمر نماز با جان و روح خود را نچشیدند تا آنرا به جوانان منتقل کنند.
مسئله مهمتر و قابل تأملتر این که از بررسی مجموع آیات و روایات مربوط به نماز میتوان فهمید که نماز بدون حضور نه تنها از تمام ثمرات و فوائدی که برای این حقیقت بزرگ ذکر شده خالی است. بلکه دور کننده انسان از خدا و مصداق سبک شمردن نماز است حال از سویی فرد مسلمان نمیتواند نماز را بعنوان تکلیف بزرگ دینی کنار بگذارد. از سوی دیگر نماز بی توجه قلب انسان را نسبت به عظمت پیشگاه خداوند قسی و غیر منعطف میسازد. راه برون رفت از این تعارض سرمایهگذاری جدی برای اقامه نمازی مؤثر و باتمرکز کامل است این امر یک مجموعه مدون میطلبد که گام به گام ما را یاری نماید. مجموعه حاضر اولین تلاش در این راستاست.
این کتاب دو بخش اصلی دارد که بخش اول با دوهدف پیگیری میشود هدف اول در چندین مرحله چگونگی کسب مهارت حضور است. فرد دریک افق زمانی معین موفق به نمازی با حضور و حفظ شرایط باطنی میشود؛ برنامهی آن شاید ابتدا به نظر سنگین بیاید اما کم کم به شرط استمرار در تمرینها چنان لذتی از نماز میبرد که بعد از اتمام آن عاشقانه منتظر نماز بعدی است و مصداق این حدیث رسول الله صلیالله علیه و آله میشود که فرمودند: بهترین مردم کسی است که به عبادت عشق ورزد، با آن مأنوس شود، با جان و دل آن را دوست داشته باشد، با بدن خود آن را به جای آورد و براى آن از انجام هر کاری فارغ شود. چنین شخصى باکی ندارد که زندگى دنیایش به سختى بگذرد یا به آسانى».
هدف دوم بخش اول، بر نقطه عطف نماز یعنی اهدنا الصراط المستقیم متمرکز بوده این توفیق را به فرد میدهدکه نماز بر همه زندگی او سایه افکند و افقی برای او ترسیم میشود که نماز از حالت تکرار خارج شده و نماز روزانه را روزی یک روزبرای اتصال به قافله پیامبران شهدا و صالحین ببیند (نعمت داده شدگان) وبا در خواست جدی برای توفیق تطبیق شرایط همان روز با عمل ورو حیات آنها وجدا شدن از روزمرگی (ضالین) وصرف امکانات و سرمایه ها در راه مخالف رضای معبود (مغضوبین) این استبعاد از ذهن او گرفته میشود که این ظرفیت کمال، فقط برای انبیا، و صدیقین است.
در بخش دوم کتاب خواننده با فلسفه نماز و اجزاء آن آشنا شده و خود را وارث حقیقتی میبیند که در طول تاریخ نبوت، تکامل پیدا کرده و با معرفت رسولالله صلیاللهعلیهوآله به آخرین درجه کمال خود رسیده است؛ بنابراین همه همتش به پاسداری از این امانت بزرگ تعلق میگیرد. علاوه بر این پس از تمرینات مستمر میتواند تحقق اسرار نمازرا در وجود خود احساس کند.
هرچند در این مجال تلاشمان بر این است که تا حد ممکن شرایط باطنی نماز را شناخته و با تمرین، آن را کسب کنیم؛ اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که اولاً تا پایان عمر نیازمند محافظت از این مهارت و ارتقای آن هستیم، ثانیاً در هر نماز به اندازهای که دقت و تلاش میکنیم، بهره میبریم، ثالثاً این طبیعت وجود ماست که هنگام برخورد با مشکل یا درگیری ذهنی یا بیماری، قدمهایی به عقب برگردیم؛ اما با پذیرش این حقیقت میتوانیم تمرین را دوباره آغاز کنیم لازم به ذکر است کار با کتاب به صورت گروهی در موفقیت و استقامت فرد موثرتر است
انتهای پیام/ 121