در عصر فناوری، تقوا و دانش بال‌های پرواز طلبه برای رساندن پیام دین هستند

حجت‌الاسلام راشدیزدی با تأکید بر اینکه نخستین فرمان الهی در قرآن، فرمان به خواندن و دانایی است، گفت: طلبه امروز باید زمان‌شناس، مدیر خویش و متقی باشد تا بتواند در عصر سرعت و فناوری، پیام دین را با زبان علم و منطق روز به نسل جدید منتقل کند.
کد خبر: ۷۸۶۹۷۰
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۴۰۴ - ۲۲:۴۸ - 21October 2025

به گزارش دفاع‌پرس از خراسان رضوی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین «کاظم راشد یزدی» در جلسه درس اخلاق طلاب مدرسه علمیه حضرت بقیة‌الله (عج)، با اظهار امیدواری برای قبولی خدمت خالصانه طلاب اظهارداشت: خدای متعال قلم و علم را اساس زندگی دینی قرار داده و نخستین فرمان الهی در قرآن «اقرأ بسم ربک الذی خلق» نشانه آن است که اسلام، دین علم و معرفت است.

در عصر فناوری، تقوا و دانش دو بال پرواز طلبه برای رساندن پیام دین هستند

وی افزود: در اسلام، علم صرف یک مفهوم ابزاری نیست بلکه جوهر وجود انسان است؛ همان‌گونه که قرآن می‌فرماید خداوند انسان را به وسیله قلم تعلیم داد و همین قلم محور رشد، هدایت و تمدن الهی است.

این خطیب برجسته با اشاره به دیدگاه‌های فلسفی درباره استعداد انسانی گفت: هر فرد، معدن استعداد است و وظیفه درس و تعلیم، استخراج و پالایش این معدن است؛ چنان‌که مردم به ظاهر، بالقوه عالم‌اند ولی بدون مطالعه، بالفعل نمی‌شوند. اسلام دینی است که به علم اصالت می‌دهد، نه به علم به‌منزله ابزار؛ علمی که با ایمان و تقوا درآمیزد، انسان را از بالقوه به بالفعل می‌رساند و جامعه را از جهل به نور منتقل می‌کند.

استاد حوزه در ادامه گفت: امامان معصوم (علیهم‌السلام) برای قلم احترام خاصی قائل بودند تا آنجا که خرده‌های قلم را بر زمین نمی‌انداختند؛ زیرا قلم، ابزار وحی و تعلیم الهی است و خداوند در قرآن به آن سوگند خورده است: «ن وَ القلم و ما یسطرون». این قسم الهی به قلم، عظمت علم و احترام به اهل قلم را آشکار می‌سازد.

حجت‌الاسلام راشد یزدی به حدیثی از پیامبر اکرم (صلى‌الله‌علیه‌وآله) اشاره کرد که در آن، پیامبر به یکی از صحابه، نوشتن را به‌عنوان نعمتی الهی و مایه خیر در دنیا و آخرت دانست و افزود: جامعه اسلامی باید قدر قلم را بشناسد، زیرا هر تمدن الهی بر پایه علم و نگارش شکل گرفته است.

وی تأکید کرد: احترام قلم نشانه احترام به علم است و هرکس قلم را در دست گیرد باید بداند حامل امانتی است که خداوند برای هدایت خلقش نازل کرده است. 

طلبه باید زمان‌شناس، متقی و مدیر خویش باشد 

این استاد اخلاق حوزه در ادامه با تأکید بر ضرورت زمان‌شناسی گفت: عالم به زمانه خویش، هرگز مغلوب شرایط نمی‌شود و طلبه‌ای که مقتضای عصر خود را نداند، از تأثیر اجتماعی و تربیتی بازمی‌ماند. بشر از عصر حجر تا عصر آتش، آهن، اتم، فضا و امروز به عصر هوش مصنوعی رسیده است؛ هر دوره، معرف مرحله‌ای از رشد فرهنگی و علمی بشر است و اکنون معرفت انسانی در لحظه‌ای به اندازه سیر قرن‌ها پیش می‌رود.

وی افزود: طلبه امروز، در زمان سرعت و فناوری زندگی می‌کند؛ در دوره‌ای که کودک دو ساله شماره تلفن مادرش را به خاطر دارد و ذهن‌ها با داده‌های دیجیتال تربیت می‌شوند. این تحولات، از طلبه می‌خواهد که زبان و منطق نسل جدید را بشناسد، با قدرت علمی و متانت مخاطب عصر داده و تکنولوژی باشد و با قلم و بیان معاصر، پیام دین را منتقل کند. 

این خطیب برجسته با مرور سیر دوران گذار علمی بشر گفت: روزی بشر با شمع و نفت، شب را روشن می‌کرد، سپس به برق رسید، بعد به اتم و فضا گام نهاد، و امروز در هوش مصنوعی، با تحلیل، فکر و تصویر زندگی می‌کند. چنین عصری، طلبه‌ای را می‌خواهد که درس بخواند، مطالعه کند، پژوهش‌گر باشد و در کنار تقوا، زبان علم نو را بفهمد.

حجت‌الاسلام راشد یزدی بیان داشت: زمان ما دیگر با تأمل‌های طولانی در درس‌های پیوسته و ثقیل نمی‌گذرد؛ طلبه باید با سرعت فهمیده، مطالعه کرده و تمام منابع ادبیات و منطق را در سطحی گسترده بیاموزد. اگر طلاب بتوانند همه آثار ادبیات عرب همچون الفیه را حفظ کنند، در فهم دین و تبیین معارف اسلامی موفق‌تر خواهند بود. 

وی با اشاره به تجربیات تبلیغی خود افزود: زمانی منبر رفتن ساده بود و مردم با حداقل اطلاعات دینی قانع می‌شدند، اما امروز پای منبر یک استاد دانشگاه یا فوق‌لیسانس می‌نشیند؛ بنابراین سخن روحانی باید علمی، تحقیقی و عمیق باشد، مخاطب امروز دانا، پرسش‌گر و جست‌وجوگر است و تنها سخن مبتنی بر علم و تقوا بر دل او می‌نشیند. 

درس خواندن با تقوا، راه آموزش الهی است

استاد اخلاق حوزه در ادامه خاطرنشان کرد: خداوند در قرآن وعده داده است «وَاتَّقُوا اللَّهَ وَیُعَلِّمُکُمُ اللَّهُ»، یعنی اگر انسان تقوا داشته باشد، خداوند خود معلم او می‌شود.

وی ادامه داد: اشتغال ذهنی به درس، انسان را از لغزش‌ها و توجه‌های غیرضروری بازمی‌دارد؛ طلبه باید بر خویش مدیر باشد و با کنترل غریزه و عمل صالح، استعداد خود را فعال سازد. علم بدون تقوا، ماندگار نیست و تقوا بدون علم، نافذ نمی‌شود. این دو، بال‌های پرواز انسان در دین اسلام‌اند.

استاد اخلاق حوزه خطاب به طلاب جوان گفت: غریزه طبیعی انسان باید در چارچوب عقل و زمان مهار شود. ازدواج، مسیر مشروع برای آرامش و پاکی است ولی پیش از آن، اشتغال به علم می‌تواند ذهن انسان را از هر انحرافی باز دارد. همان خدایی که دستور ازدواج داده، امر به عفت هم کرده است. وقتی انسان برای خدا درس بخواند، خداوند روزی‌اش را از جایی که تصور نمی‌کند می‌رساند. 

حجت‌الاسلام راشد یزدی بیان داشت: حوزه علمیه امروز در عصر هوش مصنوعی زندگی می‌کند، عصری که حجم دانش بشری در هر ماه برابر با صد سال گذشته است. در این زمان، روحانیت باید با بهره‌گیری از اندیشه دینی، تقوا، علم روز و قدرت تحلیل اجتماعی، به هدایت بشر بپردازد. اگر جامعه بخواهد در مسیر عدالت و اخلاق رشد کند، باید از عالم متقی و زمان‌شناس پیروی کند.

وی افزود: در عصر امام زمان (عج)، جامعه تنها از دو گروه تشکیل می‌شود؛ عالم و متعلم، و جاهل در جامعه مهدوی جایی ندارد. این تبیین امامان ما نشان می‌دهد علم و تقوا ستون‌های جامعه دینی هستند. 

این خطیب توانا با خواندن حدیثی از امام رضا (علیه‌السلام) ابراز داشت: اگر خداوند کسی را برای تربیت بندگانش برگزید، نخستین سلاحش شرح صدر و حکمت الهی است. خداوند به بندگان متقی، علم مخصوص می‌بخشد و شرح صدری عطا می‌کند که سرچشمه‌های حکمت از قلب آنان جاری می‌شود.

حجت‌الاسلام راشد یزدی ضمن دعا برای طلاب گفت: خداوند شما را منبع خیر و برکت برای مسلمانان قرار دهد و وجودتان را سالم و صالح برای جامعه محافظت فرماید؛ چراکه آینده علم و ایمان امت اسلامی در دستان شما رقم می‌خورد.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار