گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس- رسول حسنی؛ در میان انواع ادبی، درام‌نویسی یکی از مشکل‌ترین و در عین حال لذت‌بخش‌ترین آن است که ممکن است هر نویسنده‌ای را وسوسه کند. درام‌نویسی به دلیل محدودیت‌های بسیاری که دارد، باعث می‌شود که فقط نویسندگان کارکشته در آن ماندگار شوند. عرصه رمان، داستان کوتاه، شعر، فیلمنامه و... به دلیل بهره‌گیری از امکانات نامحدود، نویسنده را دچار محدودیت نمی‌کند. این محدودیت‌ها بیش از هر چیز در نمایشنامه خود را نشان می‌دهد.
در رمان، نویسنده آزاد و مختار است که گستره داستانش را بی‌نهایت گسترده کند و هر تعداد کاراکتر که می‌خواهد وارد رمان کند. در فیلمنامه نیز استفاده از تکنولوژی و نرم افزارهای روز دنیا به کمک نویسنده می‌آید. فیلمنامه‌نویسان ابدا درگیر نوع اجرای صحنه‌ای که می‌نویسند، نمی‌شوند؛ اما نمایشنامه نویسان دچار محدودیت مکان اجرای نمایش هستند؛ همچنین آن انتظاری که از فیلم داریم، از تئاتر نداریم و نمی‌توانیم داشته باشیم. نمایشنامه‌نویس باید داستان خود را در یک مکان واحد روایت کند، هرچند می‌توان صحنه‌های پُرشمار در مکان‌های مختلف نوشت، اما واضح است که این صحنه‌ها به لحاظ اجرایی، ساخت دکور، طراحی نور و... هزینه‌های سنگینی را بر گروه اجرا تحمیل می‌کند.
همه این موانع درام‌نویسی را دشوار اما در عین حال لذت‌بخش و تبدیل به فضایی مناسب برای تجربه اندوزی می‌کند. اغلب نویسندگان بزرگ نیز به دلیل تسلط بر ظرایف درام‌نویسی است که توانسته‌اند آثار در خور توجهی در حوزه‌های دیگر خلق کنند. تقویت هنر درام‌نویسی و تربیت نمایشنامه‌نویسان قدرت‌مند نه‌تنها به رشد تئاتر دفاع مقدس کمک می‌کند که در نگاهی کلان کلیت ادبیات ایران اسلامی را ارتقا می‌دهد. تئاتر دفاع مقدس نمی‌تواند با دستورالعمل و بخشنامه میان مردم راه پیدا کند. نگاه فرمایشی و سفارشی در هر حوزه‌ای اثر مخرب به جا خواهد گذاشت.
همچنین سیاست تسامح و تساهل و مشی جشنواره‌ای و مناسبتی به این مقوله برای رشد نمایشنامه نویسی دفاع مقدس مانعی است که سبب سلب تجربه‌اندوزی در حیطه درام‌نویسی می‌شود. در درام نویسی دفاع مقدس باید توجه داشت که به هر حال تکنیک باید آموخته شود و این آموخته‌ها باید با اندیشه نهفته در دفاع مقدس عجین شود تا اثر قابل اعتنایی خلق شود. تنها تعهد به ارزش‌های دفاع مقدس و انقلاب اسلامی و تسلط بر تاریخ معاصر کافی نیست تا انتظار داشته باشیم می‌توانیم نمایشنامه دفاع مقدسی خلق کنیم.
برای رشد نمایشنامه نویسی دفاع مقدس ناگزیریم اصول درام‌نویسی را بیاموزیم، جریان‌های درام‌نویسی روز دنیا را دنبال کنیم و دستاوردهای آنان در حوزه تکنیکی استفاده کنیم. بهره‌گیری از ادبیات دفاع مقدس برای اقتباس و تبدیل شدن به نمایشنامه یکی دیگر از راهکارهای رشد درام‌نویسی است. با وجود بی‌شمار کتاب تاریخ شفاهی دفاع مقدس و رمان‌هایی که در این حوزه به نگارش درآمده است، روشن نیست که چرا نمایشنامه‌نویسان ما سعی دارند داستان خود را خلق کنند. آن توان و انرژی که سبب خلق داستان می‌شود، می‌تواند در این مسیر صرف شود که داستان‌های مستند دفاع مقدس به نمایشنامه‌‌های استاندارد تبدیل شود.
کشور ما نمایشنامه‌نویسان بزرگ و پیشکسوت کم ندارد، فقط کافی است برای دریافت آن تجربه‌ها و کسب فنون و تکنیک نمایشنامه‌نویسی از آنها بهره گرفت. تکریم استاد بزرگ این حوزه فقط به برگزاری نکوداشت و بزرگداشت نباید ختم شود. بهترین تکریم این اساتید ایجاد فضایی برای آموختن از آنهاست. وقتی استادان نمایشنامه‌نویسی به این باور برسند که سال‌ها تجربه‌اندوزی، تحقیق و مطالعه آنها می‌تواند مثمر ثمر باشد از اینکه دانسته‌های خود را در اختیار دیگران بگذارند، دریغ نمی‌کنند.
رشد و توسعه هنر درام‌نویسی با توجه به هزاران استعداد بی‌نظیر در این حوزه و جوانان پرشوری که به ارزش‌های دفاع مقدس متعهد، مقید و معتقد هستند، چندان دور از دسترس و امیدی واهی نیست. سرمایهگذاری بلندمدت روی علاقه‌مندان به هنر درام‌نویسی در نهایت منجر به رشد هنرهای نمایشی در گونه‌های مختلف ازجمله دفاع مقدس و انقلاب اسلامی خواهد شد. مدیران فرهنگی در کنار هنرمندان پیشکسوت باید وارد میدان شوند تا تئاتر دفاع مقدس را از اوضاع کنونی آن خارج و بیش از پیش راه توسعه آن را هموار کنند.
انتهای پیام/ 161
