باید و نباید‌های تولید محتوای رسانه‌ای توسط زائران در پیاده‌روی اربعین
گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس- سید محمد جواد میرخانی؛ دشمنان اسلام در جهت رسیدن به منافع خود، همواره سیاست «اسلام‌هراسی» را در دستور کار قرار داده و در این راستا از هیچ اقدامی خصوصاً تلاش‌های وسیع رسانه‌ای دریغ نمی‌کنند تا چهره‌ای وارنه و غیرحقیقی از اسلام را به جهانیان نشان دهند.
قدرت رسانه‌ای استکبار جهانی، همواره سعی می‌کند تا در هر نقطه‌ای از جهان نفوذ داشته باشد و در این راستا تاکنون از تشکیل شبکه‌های تلویزیونی، رسانه‌های مجازی و خبرگزاری‌های مطابق با زبان و فرهنگ هر منطقه دریغ نکرده و نمی‌کند.
رسانه‌های وابسته به استکبار جهانی دو هدف را علیه مسلمانان جهان دنبال می‌کنند؛ یکی این‌که در کشور‌های اسلامی خصوصا غرب آسیا، با ایجاد فتنه، تفرقه و فرهنگ‌سازی‌های غلط، زمینه را برای ایجاد اختلاف میان امت اسلامی به‌خصوص شیعه و سنی ایجاد کرده و موجب ایجاد درگیری، صحنه‌های خشن و اشاعه فرهنگ‌های غلط می‌شوند و دیگری این‌که این تفرقه و خشونت را به‌عنوان چهره‌ای از اسلام، برای شهروندان کشور‌های غربی به تصویر می‌کشند؛ بنابراین می‌بینیم که امسال در آستانه اربعین حسینی، فتنه‌ای در عراق به‌پا شد و در این راستا، عده‌ای در جهت ایجاد اختلاف میان ملت‌های ایران و عراق شعار دادند و از سویی رسانه‌ها به بازنشر گسترده آن پرداختند تا به زائران اربعین حسینی القاء کنند که اولا به اختلاف دروغین میان ملت‌های ایران و عراق دامن بزنند و دوما این‌که عراق برای سفر اربعین امنیت ندارد.
همچنین سال گذشته نیز در آستانه اربعین حسینی فتنه‌ای در راستای ایجاد اختلاف میان ملت‌های ایران و عراق، در ایران به‌پا شد؛ اما با این‌وجود هیچ سالی از تعداد زائران پیاده‌روی اربعین کاسته نشده که هیچ، بلکه این تعداد افزایش هم داشته و رفتار‌های برادرانه میان ملت‌های مسلمان ایران و عراق بیشتر شده است.
فتنه‌هایی که هرساله در آستانه اربعین حسینی برای اختلاف میان ملت‌های ایران و عراق ایجاد می‌شوند، ریشه رسانه‌ای دارند و بازنشر و داغ شدن آن نیز بازهم توسط رسانه‌ها صورت می‌گیرد؛ لذا رسانه‌هایی هم باید باشند تا به مقابله با این جریان بپردازند.
رسانه‌های بزرگ دنیا به‌دلیل گستردگی پیاده‌روی اربعین نمی‌توانند از پرداختن به آن چشم‌پوشی کنند و دست به سانسور آن بزنند؛ چراکه علاوه‌بر رسانه‌های جریان اصلی مانند شبکه‌های تلویزیونی جهان تشیع، حضور گسترده مردم در این راهپیمایی عظیم، می‌تواند به خودی خود، یک رسانه بزرگ تشکیل دهد، هم از لحاظ این‌که مردم خودشان وقایع آن را به‌صورت گفتاری انتقال می‌دهند و هم از لحاظ این‌که با ابزار‌های رسانه‌ای خود، آن وقایع را در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند؛ لذا دشمنان تلاش می‌کنند تا به جای سانسور، دست به تحریف پیاده‌روی اربعین بزنند؛ با این وجود، مقابله با این موضوع، نیازمند روایتی درست از فرهنگ اسلامی و رسانه‌های قدرت‌مندی است که واقعیت پیاده‌روی اربعین را با زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف منتشر و به صورت مداوم آن‌ها را بازنشر کنند.
زائران باید از دو جهت از ظرفیت رسانه‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی برای به تصویر کشیدن پیاده‌روی اربعین و فرهنگ عاشورا استفاده کنند؛ اول این‌که با رفتار خود، حامل تصویری درست از اسلام باشند و دوم این‌که با ثبت لحظات و بازنشر رخداد‌هایی که باعث نمایش پیام عاشورا می‌شوند، در مقابله با اسلام‌هراسی و نمایش چهره اصلی اسلام گام بردارند.
هر زائر، یک خبرنگار
نباید از این ظرفیت غافل شد که هر یک از زائران، در حالی که ابزار تولید محتوی در شبکه‌های اجتماعی مانند تلفن‌همراه، تبلت و... را عموماً به‌همراه دارند، می‌توانند به‌عنوان یک خبرنگار عمل کنند و یک سیل رسانه‌ای با موضوع پیاده‌روی اربعین در شبکه‌های اجتماعی راه بیاندازند.
مراحل کار رسانه‌ای در اربعین
تولید محتوای رسانه‌ای در پیاده‌روی اربعین باید براساس منطق صورت بگیرد؛ بنابراین می‌توان مراحل زیر را در این راستا درنظر گرفت:
۱- تولید محتوی برای شیعیان
تولید محتوای رسانه‌ای در پیاده‌روی اربعین، باید ابتدا برای شیعیان صورت بگیرد، تا به افزایش جمعیت زائران افزوده شود و با فتنه‌ها و توطئه‌ها مقابله و نقاط ضعف اصلاح شود. از سویی دیگر، جهان تشیع هنوز تشنه ترویج فرهنگ قیام عاشوراست؛ لذا این موضوع هم باید مورد توجه قرار گیرد.
۲- تولید محتوی برای مسلمانان
در این نوع از تولید محتوای رسانه‌ای، باید اشتراکات میان مسلمانان مورد توجه قرار بگیرد؛ برای نمونه باید موضوعاتی از قبیل «امام حسین (ع) نوه رسول خداست» و «امام حسین (ع) در راه اصلاح دین جد خود قیام کرد» و... را باید در تولیدات خود، محور قرار داد.
۳- تولید محتوی برای ادیان توحیدی
همان‌گونه که در زیارت وارث می‌خوانیم «السَّلامُ‌عَلَیْکَ یَا وَارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ‌اللَّهِ، السَّلامُ‌عَلَیْکَ یَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِیِّ‌اللَّهِ، السَّلامُ‌عَلَیْکَ یَا وَارِثَ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلِ‌اللَّهِ، السَّلامُ‌عَلَیْکَ یَا وَارِثَ مُوسَى کَلِیمِ‌اللَّهِ، السَّلامُ‌عَلَیْکَ یَا وَارِثَ عِیسَى رُوحِ‌اللَّهِ، السَّلامُ‌عَلَیْکَ یَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِیبِ‌اللَّهِ...» و همچنین در زیارت‌نامه‌های ائمه اطهار (ع) نیز نظیر این جملات وجود دارد؛ برای تولید محتوی در پیاده‌روی اربعین برای ادیان توحیدی، می‌توان روی این محور مانور داد که قیام امام حسین (ع)، در امتداد اهداف پیامبران الهی بوده است.
۴- تولید محتوی برای تمام ملت‌های جهان
همان‌گونه که امام حسین (ع) برای احیاء امربه‌معروف و نهی‌از منکر و نیز مبارزه با ظلم و فساد قیام کردند و از طرفی نیز پیام عاشورا عدم بیعت با حکومتی ظالم و فاسد است؛ بنابراین می‌توان برای تولید محتوی در پیاده‌روی اربعین در گستره ملت‌های جهان، روی این محور‌ها مانور داد.
ضرورت آشنایی با زبان، فرهنگ، اعتقادات ملت‌های مختلف جهان
نکته مهمی که در کار رسانه‌ای برای پیاده‌روی اربعین حائض اهمیت است، این است که هر زائر باید بداند که برای مردم کدام منطقه جهان می‌خواهد تولید محتوی کند؛ بنابراین باید براساس زبان، فرهنگ، اعتقادات و... آن‌ها به تولید محتوی بپردازد؛ به‌گونه‌ای که مخاطبان چنان تحت تأثیر قرار بگیرند که امام حسین (ع) را به‌گونه‌ای درک کنند و بشناسند که گویی انگار آن امام بزرگوار با وی هموطن بوده است؛ اما مشکل این‌جاست که عموم زوار اربعین به زبان، فرهنگ، اعتقادات ملت‌های مختلف جهان آشنایی ندارند؛ لذا اگر زائری این تخصص را ندارد، نمی‌تواند تولید محتوی تأثیرگذاری در حوزه بین‌الملل داشته باشد.
ضرورت شناسایی فرصت‌ها و تهدید‌ها
برای تولید محتوای رسانه‌ای در پیاده‌روی اربعین نیاز است تا فرصت‌ها و تهدید‌ها شناسایی شوند، تا خدای ناکرده محتوایی که تولید می‌شود، مورد سوءاستفاده دشمنان قرار نگرفته و خوراک رسانه‌ای آن‌ها نشود.
فرصت‌ها
تولید محتوای رسانه‌ای در پیاده‌روی اربعین، نیازمند شناسایی فرصت‌هاست؛ بنابراین در این راستا باید «بازنمایی اندیشه ناب ولایی پیرامون گفتمان اربعین حسینی»، «جریان‌سازی برای حضور حداکثری مردم»، «تولید محتوی در جهت خنثی‌سازی شبهات و تحریف‌هایی که دشمن ایجاد کرده است»، «بازگویی خاطرات و بازنشر تولیدات سال‌های گذشته»، «حضور اقوام، ملیت‌ها، مذاهب و ادیان مختلف»، «خدمت‌رسانی‌ها و کمک موکب‌داران عراقی و ایران یه زائران»، «ابراز محبت به زائران خصوصا ابراز محبت مردم عراق به مردم ایران و بالعکس»، «به همراه داشتن نماد‌های گفتمان دینی و محور مقاومت»، «حضور به نیابت از شهدا» و... را مدنظر داشت.
تهدید‌ها
بیان نقاط ضعف در تولید محتوای رسانه‌ای برای پیاده‌روی اربعین را باید نادیده گرفت؛ البته این به‌معنای سانسور حقیقت نیست، بلکه حقیقت بزرگ قیام عاشورا و هدف والای زائران حسینی از حضور در پیاده‌روی اربعین، بسیار والاتر از آن است که مثلا بخواهیم یک موضوعی مانند ریختن زباله در مسیر، مشکلاتی که ممکن است برای زائران در پایانه‌های مرزی وجود داشته باشد و... را مطرح کنیم؛ اگرچه که بیان این موارد هم در زمان و مکان خود مثلا در طول سال، وقتی که هجمه‌ها و شبهات دشمنان کاهش یافته، مناسب است؛ اما رسانه‌ای کردن این موضوعات در ایام اربعین، می‌تواند برای دشمن خوراک رسانه‌ای ایجاد کند؛ لذا بهتر است نقاط ضعف را برای اصلاح در طول سال بیان کنیم و مواردی که مربوط به ارگان‌های مسئول است را از طریق ارتباط‌های مردمی به آن‌ها گوشزد کنیم. از سویی دیگر، همواره باید بصیرت داشت و در زمان و مکان‌های مختلف، تهدید‌ها را تشخیص داد.
امتداد مسیر نجف به کربلا در همه ایام سال
فلسفه، اهداف و اثرات حرکت بزرگ پیاده‌روی اربعین باید همواره در همه ایام سال امتداد داشته باشد؛ بنابراین باید در طول سال به روایت و بازنمایی این حرکت بزرگ، نقد رفتار‌های غلط مردم با هدف اصلاح در سال آینده و پاسخگویی به شبهات همواره گام برداشت.
انتهای پیام/ 113
