به گزارش گروه بینالملل دفاعپرس، پس از گذشت حدود یک سال از مذاکرات استکهلم، روز گذشته یک منبع نزدیک به انصارالله در مصاحبهای با سایت عربی ۲۱ گفت: «مذاکرات در حال حاضر به صورت مستقیم میان انصارالله و عربستان در حال برگزاری است و با میانجیگری چندین کشور از جمله عمان برگزار میشود. براساس گفتههای این منبع، این دور از مذاکرات بر توقف جنگ متمرکز است و مقامات ریاض قبلا انعطافپذیری و آمادگی خود را برای این مساله نشان داده بودند.
سابقه مذاکرات
ریشه مذاکرات در توافق صلح استکهلم سوئد قرار دارد. در توافق استکهلم قرار شد امنیت بنادر الحدیده، الصلیف و راس عیسی به نیروهای محلی واگذار شود و طرفهای سعودی و دولت مستعفی همکاریهایی برای سازوکار مالی جهت فروش انبار نفت شرکت «صافر» درگردش حسابهای بانک مرکزی یمن زیر حوثیها انجام دهند و همچنین به محاصره فرودگاه صنعا پایان دهند. اگرچه بخشهایی از این توافق مانند تبادل اسرا انجام شد، اما طرف سعودی کارشکنیهای گستردهای انجام میداد. انصارالله برای عمل به توافق استکهلم از ۱۱ تا ۱۴ ماه می/۲۱ تا ۲۴ اردیبهشت از سه نقطه کلیدی در جنوب یمن (بنادر الحدیده، الصلیف و راس عیسی) عقب نشینی کرد. اما ائتلاف سعودی با برداشتی تردیدآمیز، این عقب نشینی را از ناحیه ضعف انصارالله ارزیابی نمود و همچنان در عمل به مفاد صلح استکهلم تعلل میکرد.
انصارالله همان زمان برای برطرف کردن تردید طرف مقابل اعلام کرد قابلیت تهاجمی قویتری از گذشته دارد و ۳۰۰ نقطه اعلام نشده از ائتلاف متجاوز در تیررس حملات موشکی و پهپادی انصارالله قرار دارد. «محمد البخیتی» عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله خرداد ماه در مصاحبه با الجزیره گفت: «ملت یمن پس از موفقیت در ایجاد موازنه قدرت، اکنون به دنبال ایجاد موازنه وحشت است». در عمل نیز با حملات نجران و سپس حمله به آرامکو در ۲۳ شهریور صحت ادعای خود را تایید کرد. اگر چه عربستان پس از این زمان هنوز تلاش میکرد با افزایش نیروهای آمریکایی و خرید برخی تجهیزات موشکی موازنه را به سود خود تقویت کند، اما زمزمههای مذاکرات جدید ازاین زمان شروع شد.
پس از حملات نجران یک مقام ارشد دولت عربستان مردادماه در مصاحبه با والاستریت ژورنال گفت: «عربستان نمیخواهد بیش از این درگیر جنگ باشد. اما با توجه به تنشهایی که با ایران وجود دارد، عربستان سعودی دوست ندارد ضعیف به نظر برسد یا نشان دهد که دچار آسیب شده است.»، اما پس ازحملات آرامکو دیوید شنکر، مدیر کل وزارت خارجه آمریکا در امور شرق نزدیک، روز ۲۴ شهریور به خبرنگاران گفت: «دولت کشورش به شکل ویژه بر روی پایان دادن به جنگ در یمن متمرکز شده است.»
باتوجه به ابراز تمایل طرفهای مقابل برای مذاکره، انصارالله در واکنش به آن طبق سخنانی که مهدی المشاط رئیس شورای عالی سیاسی یمن آخرشهریور در سخنانی به مناسبت پنجمین سالگرد انقلاب ۲۱ سپتامبر این کشور انجام داد، با پیشنهاد ابتکار صلحی از همه طرفهای درگیر در جنگ خواست تا با جدیت وارد مذاکراتی جدی و واقعی شوند که به آشتی ملی همه جانبه منجر میشود و هیچ یک از طرفها در آن مستثنی نشوند.
شروع دور جدید مذاکرات
از اوایل آبان روند مذاکرات بیشتر شد. به گزارش روزنامه رأی الیوم، دور جدید مذاکرات در مسقط پایتخت عمان با میانجی گریهای مارتین گریفیس، فرستاده سازمان ملل به یمن، صلیب سرخ و عمران احمد خان، نخست وزیر پاکستان شروع شده است. روزنامه الاخبار لبنان نیز روز ۹ آبان درگزارشی به گفتگوها میان فرماندهان نظامی عالی رتبه عربستانی پرداخت و از دیدارمارتین گریفیث، فرستاده سازمان ملل با خالد بن سلمان، معاون وزیر دفاع عربستان خبر داد. به دلیل منافع غیر هماهنگ منصور هادی با صلح فراگیر در یمن، در این دور از گفتگوها بین عربستان و انصارالله تصمیم به عدم حضور اوگرفته شد. زیرا در دور جدید مذاکرات انصارالله با جدیت به دنبال بازگشایی کامل فرودگاه صنعاست، اما منصور هادی تمایل دارد این فرودگاه بسته بماند.
پس از مذاکرات تلفنی و ویدئویی انصارالله بامقامات عربستان، مارتین گریفیس در دیداری با سید عبدالملک الحوثی، رهبر انصارالله پیشنهاد آتشبس موقت را داد. با توجه به اینکه ممکن است آتش بس موقت به عنوان یک تاکتیک جنگی از سوی ائتلاف استفاده شود رهبر انصارالله آتش بس موقت را نپذیرفت و گفت: «آتشبس تنها با صلحی جامع محقق میشود، صلح جامع و راهحل عادلانه گزینه درستتری برای حل تمامی مشکلات است». هیئت مذاکرات صنعا همچنین در مذاکرات مسقط، محورهای مورد خواست خودرا لزوم توقف جنگ، لغو محاصره و آغاز گفتوگوی سیاسی جامع در فضایی آرام بیان کردند. برای حصول نتایج موثر در این دور از مذاکرات تلاش میشود تا گفتگوهای رودرو بین مقامات عالی رتبه بیشتر شود. شبکه الجزیره به نقل از منابعی اعلام کرد تماسهای مستقیمی بین «خالد بن سلمان» معاون وزیر دفاع سعودی و «مهدی المشاط» رئیس شورای عالی سیاسی یمن انجام شده است.
میزان پیشرفت مذاکرات
طبق اعلام برخی منابع نزدیک به انصارالله سقف مذاکرات میان دو طرف از توقف جنگ به پروندههای دیگری کاهش یافته که همچنان اختلافاتی بر سر آنها وجود دارند. از جمله این پروندهها بازگشایی فرودگاه صنعا و لغو محاصره است. در این مذاکرات توافقهایی برای توقف حملات هوایی ائتلاف عربی به دست آمده است. عربستان به دنبال تامین امنیت مرزهای شرقی است. دراین زمینه، مذاکرات به عملیات نظامی در مرزهای مشترک میان دو کشور منتقل شده است. هیئت عربستان آتشبس در مرزها را پیشنهاد داد، اما انصارالله با موضعی احتیاطی تأکید کرد که حملاتش در آنجا متوقف نخواهد شد. به نظر میرسد انصارالله توقف این حملات را مشروط به توقف کامل حملات هوایی به شهرهای یمن کرده است، اگر چه این حملات هوایی کاهش یافته امابه نظر انصارالله هنوز تضمینی بر قطع کامل آن نیست.
عربستان و گروه ائتلاف همچنین اقدامات مثبتی را درزمینه آزادسازی کشتیهای سوخت مصادر ه شده توسط ائتلاف انجام داده اند. جمال عامر، عضو هیئت مذاکرهکننده صنعا در بخش نظامی، گفت: «انصارالله بر سیاست پیشروی در روند مذاکرات همزمان با درگیریها در مناطق مرزی کتاف و الملاحیط تکیه دارد.» خبرگزاری رویترز در زمینه مذاکرات جدید گزارش داد: «بحثها بر سر نهایی کردن یک پیمان امنیتی با سرعت و از طریق چند کانال در حال پیشرفت است.» در عین حال دولت مستعفی یمن که در این مذاکرات حضور ندارد به گفته مقامات یمنی تلاش میکند بارفت و آمدهای مداوم به ریاض، جلوی بازگشایی فرودگاه صنعا را بگیرد. با توجه به عدم حضور دولت این دور از مذاکرات «عبدالعزیز جباری»، مشاور رئیس جمهور مستعفی یمن نسبت به این مذاکرات هشدار داد.
نکته پایانی
در مجموع آنچه تاکنون از مذاکرات میان انصارالله و عربستان سعودی صورت گرفته است از یک طرف نشاندهنده پذیرش ناتوانی حل مسئله یمن بوسیله جنگ از سوی عربستان و حتی پذیرش شکست و از طرف دیگر تمایل ریاض برای طولانی کردن روند مذاکرات در شرایط توقف حملات انصارالله و تداوم محاصره به منظور فشار بر صنعا برای گرفتن امتیاز است که سخنان و اقدامات صنعا نمایانگر آگاهی از تاکتیک مذاکراتی ریاض میباشد به صورتی که با تهدیدات مکرر به آغاز مجدد حملات نوعی از صلح مسلحانه را در پیش گرفته است.
انتهای پیام/ 411