به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، «یک درخت، یک گنجشک» داستانی کوتاه، به‌ظاهر ساده و کودکانه اما پر از اندیشه و پیجیده شده در لایههای فلسفی است. کتابی که می‌تواند نقطهی اتکایی برای گفتگوهای فلسفی عمیق با کودکان باشد و آنها را به سطحی دیگر از مشاهدهکردن، شناختن و بررسی پدیدههای گوناگون جهان هستی و عملکرد انسانها فرابخواند. کتاب کوچک و بی-ادعای «یک درخت، یک گنجشک» از نظر موضوعی، اثر منحصربهفردیست که در میان انبوه تولیدات فرهنگی کودکان، به سختی می‌توان مشابهاش را یافت.
دهمین جلد از مجموعه‌ی «قصه‌های آبدار» به قلم «سارا معتمد» از دوستی‌های دوران بچگی شروع می‌کند و به تصمیم‌های بزرگسالی می‌رسد. این اثر، با شروعی آشنا برای کودکان هشت سال به بالا و تصاویری متناسب با تخیل فعال گروه سنی مخاطب خود، داستانی تمثیلی را به شکلی ساده بیان می‌نماید. ماجرای یک رودخانه، یک درخت و یک گنجشگ که از وقتی یادشان می‌آمد با هم دوست بودند. «نرگس نیکویی» تصویرگر کتاب با نشان دادن رودخانه به شکل زنی جوان با چهره و پوششی آشنا برای بچه-های ایرانی و بهره‌گیری از موتیف‌هایی مشابه نقش‌های اسلیمی، فضایی خاص برای کتاب خلق کرده‌است.
«رودخانه و درخت و گنجشگ هر روز کنار هم می‌نشستند و از هر چه دیده بودند برای هم تعریف می‌کردند.» این جمله با چنان تصویر آرامبخش و خیال‌انگیزی همراه شده که مخاطب اصلاً نمی‌تواند حدس بزند به زودی با فاجعه روبه‌رو خواهد شد. داستان چنین ادامه پیدا می‌کند: سه دوست در دنیای زیبای خود از دیده‌های روزانه برای هم می‌گفتند تا «یک روز که، رودخانه اول صبح که از خواب بیدار شد، گفت: «-من دیگر از رفتن خسته شده‌ام. می‌خواهم یک‌جا بمانم».
تصمیمی ساده و به‌ظاهر شخصی که از سوی دوستان با واکنش اولیه‌ای جز خنده روبه‌رو نمی‌شود اما در نهایت، نه تنها بر سرنوشت خود رود، بلکه بر زندگی هر سه نفرشان اثر می‌گذارد و عاقبتی را به‌دنبال می‌آورد که هیچ شباهتی به ابتدای داستان ندارد.
«یک درخت، یک گنجشک» برخلاف روال پذیرفته‌شده و مرسوم ادبیات کودک، تباهی را از نظرگاه‌ها دور نگه نمی‌دارد. خواننده‌ی دبستانی این کتاب، درست مثل فردی بزرگسال با نتایج تصمیم رود، رو در رو می‌شود و چهره‌ی بی‌رحم و خشن زندگی را هم می‌بیند. پدیدآورندگان با شجاعتی مثال‌زدنی این بخش را به معرض تماشا گذاشته و نخواسته‌اند دنیا را به شکل بهشتی بی‌مشکل نمایش دهند. این رویکرد برای نسلی که با مفاهیمی همچون «مسئولیت‌پذیری» و «صرفنظر کردن از لذت و شادی لحظه‌ای» آشنایی چندانی ندارند، می‌تواند جدید و آگاهی-بخش باشد.
مفهوم وظیفه در قبال دوستان را به زیبایی می‌توان در این کتاب دید، اما آنچه بیشتر توجه را جلب می‌کند، مسئولیت فردیست. مسائلی که جای بحث و گفتگو بسیار دارد و می‌تواند به والدین، معلمان و تسهیلگران کتابخوانی کمک کند تا مهارت‌های زندگی را از شکل انتزاعی و غیرقابل فهم درآورده و به سطح تجربه‌های روزمره‌ی کودکان نزدیک کنند؛ اتفاقی نیکو برای زنان و مردان فردا.
«یک درخت، یک گنجشک» در 24 صفحه باقطع خشتی کوچک توسط انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است.
انتهای پیام/ 121
