به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاعپرس، عملیات والفجر 8 که به منظور فتح فاو در سال 1364 صورت گرفت، عملیاتی آبی-خاکی بود که با فرماندهی مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران طراحی و منجر به تصرف شبه جزیره فاو شد. شرح این عملیات که در نوع خود از اهمیت ویژهای برخوردار است در مجموعه «روزشمار جنگ ایران و عراق» ـ جلد دوم از کتاب سی و نهم ـ با عنوان «تشدید تلاشها برای فتح فاو» آمده شده است که قسمت دوم آن را در ادامه میخوانید:
گامهای نخستین
«آمادهسازی هر منطقه برای عملیات نیاز به تلاش فراوان، به ویژه ازجنبه اقدامات مهندسی دارد. جزیره آبادان و به خصوص بخش جنوبی آن، منطقه گستردهای است که باید برای اجرای عملیات بزرگ سال 1364 آمادهسازی میشد. هرچند قرار است عملیات با حمله به نیروهای ارتش عراق در غرب اروندرود و تصرف منطقه فاو اجرا شود، لازمه اجرای چنین عملیات بزرگی، آمادهسازی منطقه شرق اروند از جنبههای مختلفی است. منطقهای که دارای عوارض و موانع طبیعی و مصنوعی بسیاری است؛ ازجمله: رودخانه اروند؛ ساحلهای باتلاقی آن؛ نهرهای متعددی که از اروندرود منشعب میشود؛ نخلستانهای حاشیه اروند؛ زمینهای باتلاقی، گلی یا بسیار مرطوب؛ و نیز حضور ساکنان محلی و حضور نیروهایی از ژاندارمری و... . منطقهای با این وضعیت باید برای استقرار نیروهای عمل کننده و پشتیبانی؛ استقرار انواع سلاحهای سنگین ازجمله توپهای دوربرد به تعداد بسیار؛ عبور یا استقرار انواع تجهیزات سنگین نظامی و مهندسی؛ عبور انواع خودروهای سبک و سنگین؛ استقرار سایتهای دفاع هوایی و... آماده شود. آماده کردن چنین منطقهای با تجهیزات و امکانات ناکافی در مدتی محدود و درعین حال رعایت کردن اصول حفاظتی برای جلوگیری از هشیاری دشمن، کاری است بسیار دشوار و در شرایط عادی نشدنی، اما برای اجرای عملیات باید این مقدمات فراهم میشد.
درپی بررسیهایی که در جلسات قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران در روزهای گذشته درباره وضعیت آمادهسازی این منطقه عملیاتی انجام شد و یگانهای مأمور اجرای عملیات، اقدامات انجام شده و کارهای باقیمانده را گزارش دادند و مشکلات موجود در مسیر آماده شدن این منطقه را بیان کردند، شامگاه امروز در جلسهای با حضور فرمانده کل و فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران و مسئولان رده اول مهندسی سپاه و جهاد به این موضوع پرداخته شد. البته آنچه در این جلسه بررسی شد موضوعهای کلی و مأموریتهای قرارگاه و یگانهای مهندسی سپاه پاسداران و جهاد سازندگی برای آمادهسازی منطقه بود که بیشتر اقدامات لازم در محدوده شرق جاده آبادان ـ خسروآباد ـ اروندکنار را در بر میگرفت و غیر از مأموریت یگانهای رزمی در آمادهسازی منطقه و محدوده مأموریتشان بود که در جلسههای روزهای قبل بررسی گردید.
به طورکلی در این جلسه به آمادهسازی، تعریض و ترمیم جادههایی که از قبل وجود داشته، وضعیت پیشرفت احداث جادههای جدید، میزان پیشرفت کار احداث مواضع توپها و سلاحهای سنگین، احداث پلهای ضروری، آمادهسازی و تجهیز بیمارستانها، برپا کردن دکلهای دیدبانی، احداث قرارگاههای فرماندهی، آمادهسازی ساحل اروند برای پهلوگیری شناورها، چگونگی عبور دادن تجهیزات سنگین از اروندرود، تأثیر جزر و مد بر انتقال تجهیزات از اروندرود، و نیز مشکلات و کمبودهای کندکننده کارها، فراهم سازی زمینه دفاع از منطقه تصرف شده و همچنین اقدامات مهندسی در منطقه هور و تلاشهایی که برای آمادهسازی زمینه اجرای عملیات در این منطقه میشود، پرداخته شد.
در ابتدای جلسه، سیدرحیم صفوی با بیان اینکه مهندسی سه کار عمده دارد: آمادهسازی منطقه، عبور از اروند و پدافند؛ از محمد ستاری وفایی (از مسئولان مهندسی قرارگاه خاتم) خواست تا به شرح اقدامات انجام شده در شرق جاده آبادان ـ اروندکنار بپردازد. آقای وفایی و دیگر مسئولان مهندسی اقدامات انجام شده ازجمله آمادهسازی جادهها، واگذاری کمپرسی به قرارگاه نوح و تیپهای مهندسی، وضعیت جادههای احداث شده و در دست آمادگی و ایجاد مواضع توپهای دوربرد را توضیح دادند. مهدی ورشابی از مسئولان مهندسی جهاد سازندگی نیز وضعیت پیشرفت مأموریتهای مهندسی واگذارشده به جهاد را شرح داد. مسئولان مهندسی با بیان اینکه برای آمادهسازی جادههای منطقه درمجموع نیاز به 400 هزار متر مکعب شن است که باید از نقاط دوردست ازجمله رامهرمز و نقاطی که برخی حدود 300 کیلومتر با این منطقه عملیاتی فاصله دارند، به منطقه منتقل شود، خواستند تا فرماندهان از کارهای بسیاری که تاکنون شده است، بازدید کنند. حمید سلیمی از مسئولان قرارگاه مهندسی صراط نیز گفت که چهار جادهای که در این منطقه به عهده ما بوده تا 20 روز دیگر تمام میشود.
فرماندهان سپاه ضمن تأیید اینکه کار بسیاری انجام گرفته، بر ضرورت تسریع کارها و کامل کردن مأموریتهای واگذار شده تأکید کردند.
محسن رضایی از مهدی ورشابی خواست تا نیروها و ماشین آلات زیر امرش را برای آمادهسازی جاده نهر قاسمیه ـ که یک جاده اساسی است ـ متمرکز کند و رحیم صفوی نیز بر ضرورت ایجاد دو پل دوبهای در امتداد همین جاده و احداث پد (جایگاه فرود) هلیکوپتر در جاده ماهشهر تأکید کرد.
مسئولان مهندسی دلایل کندی کارها را چنین برشمردند: کمبود کمپرسی؛ ممانعت واحد حفاظت از کار کمپرسیها در شبها با چراغ روشن به دلیل رعایت اصول حفاظتی؛ کمبود نیرو؛ بارندگی؛ خیسی و رطوبت زیاد زمین منطقه؛ انتقال شن و خاک از مسافتهای طولانی به منطقه، سیل بردن بخشی از خط آهن و توقف قطاری که در انتقال شن همکاری میکرده است؛ کمبود فرصت؛ اقدام دشمن به بمباران نقاطی که در آن فعالیتهای مهندسی انجام میشود.
انتقال تجهیزات سنگین ازجمله لودر و بلدوزر به ساحل دشمن در اولین ساعتهای شروع عملیات و زدن خاکریز و جان پناه برای رزمندگانی که در آغاز عملیات خط دشمن را میشکنند و ایجاد خطی در مقابل قوای دشمن برای دفاع از مناطق تصرف شده، از دغدغههای مهم فرماندهی عملیات است. محسن رضایی دراین باره از وضعیت نهرها و نهرهای مناسب برای عبور تجهیزات سنگین و میزان ارتفاع آب آنها در وضعیت مد و جزر آب سؤال کرد و ضمن تأکید بر ضرورت رساندن وسایل مهندسی در اولین ساعتهای عملیات و بیان اینکه در منطقه فاو، جنگ ما جنگ مهندسی است، از مسئولان مهندسی خواست که برای این عبور دشوار، تلاش و ابتکارهای لازم را از قبل به عمل آورند شب عملیات تا قبل از اینکه مدِّ آب به پایان برسد، از این وضعیت مناسب آب، حداکثر استفاده را برای انتقال وسایل مهندسی ببرند. وی تأکید کرد که پیشبینیهای لازم از قبل بشود و طوری نباشد که پس از عبور از اروند، در ساحل دشمن دنبال محل مناسب برای پیاده کردن تجهیزات بگردید؛ مثلاً اگر لازم است از فرش باتلاق استفاده کنید و...
رحیم صفوی نیز بر ضرورت شناخت دقیق نقطه به نقطه ساحل خودی و ساحل دشمن و پیدا کردن جای مناسب و آمادگی برای سوار کردن تجهیزات سنگین روی شناورها در ساحل خودی و نیز جای مناسب برای پیاده کردن این تجهیزات در ساحل دشمن، تأکید کرد.
از دیگر دغدغههای مهم فرمانده کل سپاه، احداث سایت سیستم موشکی دفاع هوایی هاگ (هاوک) و هماهنگی با نیروی هوایی ارتش برای مشخص کردن محل مناسب برای احداث این سایت است که دستور پیگیری و تسریع در این کار را داد. وی از مسئولان مهندسی نیز خواست که برای ایجاد دو پل دوبهای روی رودخانه بهمنشیر، ساحلسازی و اقدامات لازم انجام شود. وی همچنین برای احداث یک قرارگاه بتنی در کنار اروندرود روبهروی شهر فاو برای استقرار فرماندهی عملیات و نیز احداث قرارگاهی برای استقرار جانشین فرمانده کل قوا (آقای هاشمی) و برگزاری جلسات اصلی در آن، دستورهای لازم را میدهد.
درپی این دستورها، مسئولان مهندسی به مشکلات هماهنگی با نیروی هوایی ارتش برای مشخص کردن محل سایت هاگ و نیز مشکلات تهیه پل دوبهای و راهاندازی این نوع پل ـ که دو تا سه هفته زمان نیاز دارد ـ اشاره کردند. از سوی دیگر، حمید سلیمی از مسئولان مهندسی سپاه پاسداران، درباره اتمام 95 درصد کار احداث بیمارستان در منطقه چوئبده در نزدیکی بهمنشیر که دارای 18 اتاق عمل است؛ تجهیز بیمارستان آبادان در کیلومتر 15 جاده آبادان ـ ماهشهر و نیز احداث 6 دکل دیدبانی به ارتفاع 32، 48 و 60 متر در اطراف آبادان، جاده خسروآباد و شمال رودخانه بهمنشیر گزارش داد و افزود که اگر وسایل لازم را تأمین کنند آمادگی برای احداث دکلهای ضروری دیگر نیز وجود دارد.
در این جلسه همچنین گزارشی از فعالیتهای مهندسی، ازجمله جادهسازی و ترمیم جادهها در مناطق مختلف عملیاتی، ازجمله منطقه هورالهویزه و مناطق عملیاتی یدکی و پشتیبانی داده شد.»
انتهای پیام/ 161