به گزارش گروه اجتماعی دفاع‌پرس، سردار سرتیپ «غلامرضا جلالی» در دوره تخصصی پدافند غیر عامل شهری به تشریح و تعریف اهداف، رویکرد‌های نوین و چالش‌های پدافند غیر عامل پرداخت و اظهار داشت: در پدافند غیر عامل با سه مفهوم تهدیدات، آسیب‌پذیری‌ها و اقداماتی که این دو مفهوم را کنترل می‌کند و کاهش می‌دهد، سر و کار داریم.
وی با اشاره به تفاوت میان پدافند غیر عامل و مدیریت بحران افزود: منشأ پدافند غیر عامل تهدیدات انسان‌ساز است و در مقابل منشاء مدیریت بحران سوانح طبیعی است. در تهدیدات طبیعی می‌توان با آزمون و خطا به استاندارد‌هایی شامل آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها رسید، اما در پدافند غیر عامل از آنجاکه با تهدیدات انسان ساز و عمدتا با منشأ فناوری مواجهیم و باید دائماً پویا و به‌روز باشیم.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور با بیان اینکه محل اثر تهدید در آسیب‌پذیری‌هاست، تصریح کرد: ضعف و آسیب‌پذیری‌ها وجود دارد و طیف پدافند غیر عامل تلاش می‌کند از آسیب‌پذیری کاسته و با تهدید‌ها مقابله کند.
سردار جلالی با بیان اینکه حفاظت و صیانت از مردم، حفاظت از زیرساخت‌ها، حفظ سیستم‌ها و تداوم کارکرد آن‌ها چهار مؤلفه اصلی در پدافند غیر عامل است، گفت: مؤلفه حفاظت و صیانت از مردم در کشور مغفول مانده و معمولاً مردم دچار بیشترین خسارت و تلفات می‌شوند؛ زیرا بیشترین تلفات در حوزه‌های شهری است که از تمرکز جمعیتی بالایی برخوردار است.
وی با اشاره به اینکه حفظ و تداوم کارکرد زیرساخت‌ها بحث مهم دیگر پدافند غیر عامل است و در بسیاری از کشور‌ها به عنوان یک رشته دانشگاهی تدریس می‌شود، بیان کرد: زیرساخت‌های حیاتی و ضروری در شهر‌ها بسیار پیچیده شده است که حتی رشته‌های مهندسی و تخصصی فعلی در کشور پاسخگوی این نیاز نیست و ما هنوز رشته حفاظت از زیرساخت در دانشگاه‌های کشور نداریم.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور افزود: زیرساخت‌های شهری به سرعت در حال گسترش هستند و تعریف خاص خود را دارند. در دسته‌بندی‌های جدید نزدیک به ۳۰ نوع زیرساخت فقط در حوزه شهری وجود دارد و باید به مقوله حفاظت از زیرساخت‌های شهری جدی‌تر توجه شود.
سردار جلالی گفت: از دیگر مقولات اساسی پدافند غیر عامل بخش پاسخ اضطراری به حوادث و تهدیدات است که بسیار مهم و ضروری است و طیف وسیعی از طرح‌ها و اقدامات را در بر می‌گیرد. اولین اقدام آن کاهش دائمی آسیب‌پذیری است و گام دوم مصون و مستحکم ساختن آن است.
وی در بخش رویکرد‌های نوین پدافند غیرعامل به بروز و توسعه فناوری‌های نو در زیرساخت‌های شهری اشاره و عنوان کرد: فناوری‌ها برای خدمت‌رسانی بر اساس تکنولوژی‌ها در شهر‌ها به وجود می‌آیند و با شهر‌ها ترکیب شده‌اند. تقاطع و روی هم افتادگی کارکرد زیرساخت‌ها با هم و افزایش ضریب وابستگی‌های متقابل آن‌ها موضوع مهم یک شهر است؛ بنابراین وجود یک مشکل و یا مسئله در زیرساخت‌های شهری را نمی‌توان بدون دانش سیستمی حل کرد.
سردار جلالی افزود: جمعیت کشور به سمت شهرنشینی رفته است و طبق آخرین آمار ۷۲ درصد جمعیت ایران شهرنشین هستند. سیل مهاجرت به شهر‌ها افزایش یافته و با پدیده حاشیه‌نشینی مواجه شده‌ایم. در عین حال با تنوع زیرساخت‌های شهری نیز روبه‌رو هستیم.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور با بیان اینکه تنوع زیرساخت‌های شهری با سه درجه اهمیت کلیدی، ضروری و لازم با شاخص درون‌شهری تعیین شده است و با این نگاه در اداره شهر‌ها با چالش‌های جدی روبه‌رو هستیم، گفت: شهر تهران از مرحله کلان‌شهر عبور کرده و به ابرشهر رسیده است. در دنیا حدود ۲۵ شهر در مقیاس تهران وجود دارد که در عین حال به دلیل تحولات اقتصادی و اجتماعی در حال رشد نیز هستند. در خیلی از کشور‌ها به دنبال مدیریت اداره شهر‌ها بر اساس ابر شهر‌ها هستند و حوزه‌های استراتژیک شهری ایجاد شده است و دیگر مدیریت طبق شهر‌های کوچک پاسخگو نیست.
وی اظهار داشت: فناوری‌ها هم فرصت و هم تهدید هستند و در جا‌هایی هم تداخل دارند؛ بنابراین یکی از ویژگی‌های تهدیدات جدید این است که اختلاط شدید در فرصت و تهدید دارند. شناخت و شناسایی پدیده‌ها نگاه هوشمند می‌خواهد تا تهدید‌ها و فرصت‌ها را از هم مجزا کند و از فرصت‌ها بهره‌برداری و با تهدیدات مقابله کند.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور افزود: اصلی‌ترین موضوع مدیریت بحران احتمالی در حوزه زیرساخت‌ها کنترل ضریب وابستگی زیرساخت‌ها به هم است که باید حتماً سالیانه چندین بار با برگزاری مانور این موضوع تمرین شود.
سردار جلالی گفت: امروزه تأمین امنیت زیرساخت‌های نرم در مدیریت شهری که مبتنی بر شبکه سایبری مثل خرید از شبکه فروشگاه‌ها، دولت الکترونیک، شهر هوشمند و... هستند یک موضوع جدی و اساسی است و باید اولین مقررات برای آن نوشته شود و پلت فرم‌های خاص بومی برای زیرساخت‌های نرم شهری تولید شود و ما معتقد هستیم ۹۰ درصد آن را می‌توان در داخل کشور تولید کرد.
وی در بخش چالش‌های راهبردی و مسائل اساسی پدافند غیرعامل شهری به آسیب‌پذیری زیرساخت‌های شهر در برابر تهدیدات پایه شهری، چالش هماهنگی در طرح‌های پاسخ غیر نظامی به حوادث و تهدیدات شهری، آسیب‌پذیری زیرساخت‌های شهری وابسته به فضای سایبری (هوشمندی تعجیلی) و موجود مراکز پرخطر همجوار مراکز جمعیت و نبود طرح‌های آمادگی پاسخ اشاره کرد.
سردار جلالی افزود: متأسفانه مراکز پر خطر در شهر‌ها توسعه زیادی پیدا کرده است که در محیطهای شهری و اطراف آن باید جمع‌آوری شود. هر کارخانه‌ای که بخواهد در شهر بماند، باید دوایر تولید خطر آن زیرساخت در سه دایره قرمز، نارنجی و سبز مشخص شود و الزامات ایمنی متناسب با آن را رعایت کند و نه‌تنها نهاد شهرداری بلکه سایر دستگاه‌ها و سازمان پدافند غیرعامل باید نسبت به رعایت الزامات ایمنی هشدار‌های لازم را بدهند.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور در ادامه از دیگر چالش‌های راهبردی و اساسی پدافندشهری به رصد، پایش و هشدار دهی تهدیدات و حوادث شهری اشاره کرد و گفت: موضوع اساسی دیگر نبودِ سامانه‌های نوین و غیر نوین رصد مخاطرات است؛ به‌عنوان مثال در مورد بوی نامطبوع تهران سامانه لازم برای شناسایی طیف‌های متفاوت بوی نامطبوع وجود ندارد و باید شبکه پایش و رصد آن تشکیل و پدافند غیر عامل شهری به این موضوع وارد شود.
وی بیان کرد: موضوع حفاظت از مردم نیاز به زیرساخت‌های لازم دارد که هر شهری باید بتواند یک‌سوم جمعیت را تخلیه کند، اسکان اضطراری بدهد و بعد از حادثه به محل بازگرداند و هنگام حادثه نیز بتواند آن را اداره کند.
سردار جلالی همچنین در خصوص کنترل میزان وابستگی‌های زیرساخت‌های شهری گفت: توصیه می‌کنم شهرداری تهران نسبت به این موضوع حداقل سالی چهار مانور برگزار کند تا وابستگی زیرساخت‌ها به هم در شرایط وقوع حادثه مشخص شود.
وی با بیان اینکه متأسفانه در زیرساخت‌های شهری مشکلات بسیاری وجود دارد و بدون ملاحظه و به‌هم ریخته است، افزود: نبودِ سیستم فرماندهی واحد شهری برای پدافند شهری نیز بسیار مهم است که باید به آن توجه شود. چون شهر‌ها در زمان تهدید نیاز به فرمانده دارند که جزو الزام شهرهاست و این فرمانده باید زیرساخت‌های لازم را در اختیار داشته باشد.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور در ادامه از مراکز پرخطر شهری همجوار مراکز پرجمعیت و نبودِ طرح‌های آمادگی برای زمان مقابله، آماده نبودن فضا‌های پناهگاهی، امداد و اسکان موقت چندمنظوره به عنوان دیگر چالش‌های راهبردی و مسائل اساسی پدافند شهری نام برد.
دوره تخصصی پدافند غیر عامل شهری با موضوع بررسی تهدیدات جدید و رویکرد‌های نوین پدافند غیر عامل، تفاوت‌ها، اولویت‌ها، چالش‌های راهبردی و مسائل اساسی پدافند شهری با حضور سردار جلالی رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور، شاپور رستمی معاون هماهنگی و امور مناطق شهرداری تهران و رئیس کمیته پدافند غیر عامل شهرداری تهران، رضا کرمی محمدی رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، شهرداران، مدیران ارشد شهرداری و دبیران ستاد‌های مدیریت بحران مناطق ۲۲گانه با همکاری سازمان پدافند غیر عامل کشور و شهرداری تهران برگزار شد.
انتهای پیام/ 241
