گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس‌ـ رحیم محمدی؛ اولین ساعات کاری شنبه ۲۱ دی، ستاد کل نیروهای مسلح در اطلاعیه‌ای اعلام کرد «پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین که از فرودگاه امام خمینی (ره) حرکت کرده بود در هنگام چرخش، کاملا در حالت نزدیک‌شونده به یک مرکز حساس نظامی سپاه و در ارتفاع و شکل پروازی یک هدف متخاصم قرار می‌گیرد که در این شرایط بر اثر بروز خطای انسانی و به‌صورت غیر عمد، هواپیمای مذکور مورد اصابت قرار گرفته که متأسفانه موجب به شهادت رسیدن جمعی از هموطنان عزیز و جان باختن تعدادی از اتباع خارجی می‌گردد.» این اطلاعیه وقتی منتشر شد بُهتی فراگیر در جامعه گسترش یافت و هر کس در این خصوص نظراتی را عنوان کرد.
اما در این میان مطلبی که شاید در موج نظراتی که علیه سپاه در اعلام قبول مسئولیت اشتباه صورت گرفته، کمتر مورد توجه قرار گرفت، عکس العمل ایران در قبول این مسئولین به نسبت حوادث مشابهی است که در سایر کشور‌ها تاکنون روی داده است. به عبارت دیگر زمانی که حوادث مشابه روی داده در سایر کشور‌ها را مرور می‌کنیم به یک نکته پی می‌بریم و آن اینکه ایران نسبت به حوادث مشابه، خیلی زودتر مسئولیت حادثه را بر عهده گرفت.
زیرا زمانی که آمریکا در سال ۱۳۶۷ هواپیمای مسافری ایران را با ۲۹۰ مسافر بر روی آب‌های خلیج فارس سرنگون ساخت، نه‌تنها مسئولیت اشتباه خود را قبول نکرد بلکه به فرمانده‌ای که این اشتباه را انجام داده بود، مدال هم داد یا در مورد مشابه دیگر، سال ۲۰۱۷ هواپیمای مالزی در میانه جنگ اوکراین و استقلال طلبان به اشتباه مورد اصابت موشک‌های روسی قرار گرفت و تعداد ۲۹۸ نفر کشته شدند؛ موضوعی که دولت اوکراین و روسیه هیچ‌کدام مسئولیت اشتباه صورت گرفته را قبول نکردند.
مورد سومی که می‌توان به آن اشاره کرد، سقوط پرواز روسی در سال ۲۰۰۱ بر فراز دریای سیاه است؛ این هواپیما که از اسرائیل به سمت روسیه در حال حرکت بود، به اشتباه مورد اصابت موشک جنگنده‌های اوکراینی قرار گرفت و تمام ۷۸ سرنشین هواپیما کشته شدند؛ لذا یک هفته بعد از وقوع این حادثه که در فاصله کمتر از ۳۰۰ کیلومتری ساحل کریمه رخ داد، دولت اوکراین تایید کرد که علت آن شلیک اشتباهی موشک بوده است.
مواردی که به آن‌ها اشاره شد نشان می‌دهد شلیک اشتباهی به سوی هواپیماهای مسافری در گذشته توسط کشور‌های مختلف روی داده است، اما هیچ‌کدام از دولت‌هایی که هواپیماهای مسافری را مورد اصابت قرار داده اند، زودتر از ایران به اشتباه صورت گرفته اقرار نکرده‌اند؛ لذا از این بابت ایران در جایگاه بالاتری نسبت به کشور‌هایی قرار دارد که اکنون خود را دوست‌دار مردم ایران می‌نامند.
نکته دیگر این است که از سال ۱۹۳۰ میلادی که اولین شلیک اشتباه، منجر به سقوط هواپیماهای مسافری شده تاکنون چندین مورد مشابه دیگر در اقصی نقاط جهان روی داده که هر کدام از این‌ها باعث شده عده‌ای غیر نظامی جان خود را از دست دهند. در واقع از زمانی که اولین هواپیمای مسافری براثر شلیک اشتباه سقوط کرده تاکنون بیش از یک هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند که این شاید برای صنعت هوانوردی یک نقطه ضعف محسوب شود.
موضوع دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد، وجود شرایط جنگی در زمان وقوع حادثه است؛ در زمان وقوع حادثه بنابرآنچه عنوان شده سامانه‌های پدافندی کشور در بالاترین سطح هشدار و آمادگی قرار داشتند؛ در چنین شرایطی شرایط ایجاب می‌کرد تا زمان عادی شدن وضعیت، از انجام پرواز‌های غیر نظامی جلوگیری شود؛ علاوه بر این، حادثه مورد اشاره هرچند اشتباه محاسباتی بوده و قابل دفاع نیست، اما باید این نکته را هم در نظر داشت که این حادثه در شرایط عادی رخ نداده است.
انتهای پیام/ 231
