به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال گذشته ـ 1398ـ در بیش از ده‌ها سخنرانی که مناسبت‌های گوناگون ایراد فرمودند؛ مطالب ارزنده‌ای را گوشزد نمودند. بسیاری از فرمایشات ایران در عبارات گوناگون و بنا به موقعیت‌های مختلف تکرار شده که نشان از اهمیت آن‌ها دارد. مباحثی از قبیل، رونق تولید ملی، توجه به ظرفیت‌های داخلی، جوانگرایی، پرهیز از افتادن در بروکراسی‌های اداری، عدم مذاکره، جهاد و مقاومت اقتصادی از پرتکرارترین مباحث ایشان در طول یک‌سال گذشته بود.
هر چند قدم‌هایی در این مسیر برداشته شد اما فاصله آن با آنچه مدنظر رهبری است قابل تامل است. در سلسله مطالبی تحت عنوان «مطالبات و منویات رهبری» مروری کوتاه و گذرا خواهیم داشت بر سخنرانی‌های امام خامنه‌ای در سالی که گذشت تا بدانیم مسیری که طی شده با آنچه که معظم‌له انتظار داشتند تا چه اندازه منطبق است.
قسمت دوم این گزارش را در ادامه می‌خوانید:
ارتش ما، ارتش مکتبی است
«نیروهای مسلح، بدون تردید یکی از مظاهر و عناصر اصلی قدرت ملی هستند؛ البته در همه کشورها این جور نیست، در کشور ما به برکت اسلام، شماها [نیروهای مسلح] حصن ملتید، این حصن فقط در دوران جنگ نیست، در دوران صلح هم همین جور است؛ نیروهای مسلح، مایه اطمینان ملتند. وقتی ملت احساس می‌کند نیروهای مسلح کارآمد، در کشور حاضر و آماده است، احساس آرامش می‌کند، دشمنان ملت ایران با این مخالفند. می‌بینید، گاهی اوقات راجع به ارتش، راجع به سپاه، و روابط این‌ها، حرف‌هایی می‌زنند برای اینکه با مضطرب نشان دادن درون‌‌سازمانی نیروهای مسلح، مردم را مضطرب کنند؛ مقصود این است.
شما ملاحظه کنید، در زلزله کرمانشاه حضور نیروهای مسلح یک حضور حیاتی بود، یعنی واقعاً اگر چنانچه در آن مناطق زلزله‌زده این‌ها نبودند تلفات ما قطعاً چند برابر می‌شد؛ در این سیل اخیر هم، بخش مهمی از نیروهای مسلح ـ ارتش و سپاه ـ در میدان بودند. این حضور، حضور آلات و وسایل نبود؛ [بلکه] توان جسمانی‌شان در خدمت مردم بود. این را ملت ایران دیدند، ارتش وقتی می‌گوید «ارتش فدای ملت» صادق است در این کلام، دارد کار می‌کند؛ این‌ها ارزش‌هایی است که وجود دارد.
ارتش جمهوری اسلامی صرفاً ابزارآلات و تجربه و دانش و فن نیست بلکه ویترین ارزش‌های اسلامی است. توجه به ظواهر دین، اعمال شریعت، خدمتگزاری؛ در ارتش، خودش را نشان داده؛ عباس بابایی، صیاد شیرازی را انسان می‌تواند به یک ملت نشان بدهد، من با خیلی از ارتشی‌ها نشسته‌ام، برخاسته‌ام، آزموده‌ام این را، این ارتش خیلی باارزش است؛ ارتش مکتبی یعنی این، این را شماها که فرمانده هستید تقویت کنید.
امروز ارتش، دست جوانان متدین و انقلابی است؛ امروز زمام این تشکیلات بزرگ، این سازمان باارزش دست شما است؛ هر چه می‌توانید در این جهت ارتش را تقویت کنید.
ارتش هشت سال در جنگ تحمیلی مقاومت و ایستادگی کرد ما شاهد بودیم، زحمت‌هایی که متحمل شدند را دیدیم. این ارتش، دانش، تجربه و روحیه‌اش بمراتب بالاتر است که مایه افتخار است. نیروهای مسلح، امروز فقط به منافع ملی نمی‌پردازند؛ منافع ملی را تأمین می‌کنند، اما برکات نیروهای مسلح ما امروز به بسیاری از کشورهای دیگر هم می‌رسد. شما فکر کنید اگر چنانچه نیروهای مسلح ما در مبارزه با داعش وارد نمی‌شدند، امروز منطقه چه حالتی داشت؟
یک کار مهمی هم که در ارتش بوده و هست و باید بیشتر هم تقویتش بکنید اتحاد نیروهای مسلح است؛ یعنی شما [ارتش] و سپاه، دست اتحادتان از هم جدا نشود. یکی از اساسی‌ترین شیوه‌های امروز جنگ در دنیا، جنگ روحیه‌ها است، که روحیه طرف را تضعیف کنند. دشمن می‌خواهد روحیه‌ی طرف را ضعیف کند؛ می‌دانند واقعیت چیست، حرکت عظیم ملت ایران را هم می‌بینند. لذا می‌نشیند یاوه‌سرایی می‌کند برای تضعیف روحیه. از این طرف شما باید کاری نکنید که روحیه طرف تقویت شود، روحیه خودی ضعیف شود؛ در تبلیغات، در بیانات، در اظهارات، در عملکردها این را باید رعایت کنید.»[1]
کارگر را باید ارزشمند معرفی کرد
«قوام تولید به وجود کارگر وابسته است، کار، همه استعدادهای باطنی و واقعی را در معرض بروز و ظهور می‌آورد. اگر علم باشد، ابتکار و استعداد درونی در افراد باشد اما به کار نیفتد، به کسی نمی‌بخشد؛ کار استعدادها و ظرفیت‌ها را در منابع انسانی بروز می‌دهد، این اهمیت کار است. یکی از وظایف بزرگ جامعه اسلامی و مسئولان همین است که ارزش کار را برای افکار عمومی روشن کنند؛ کار بشود یک ارزش، نه فقط یک نیاز. کار، یک ارزش والا در جامعه است. اگر این معنا روشن شد، آن وقت ارزش کارگر بالا خواهد رفت. کارگر را در جامعه بایستی ارزشمند معرفی کرد.
رونق تولید به شرایطی متوقف است که یکی از آن‌ها کار است. این کار باید جهادی باشد؛ تا رونق تولید به وجود بیاید؛ اگر رونق تولید به وجود آمد، این خود یکی از ارکان اصلی اقتصاد مقاومتی است. وقتی اقتصاد مقاومتی [محقق] شد، معنایش این است که جامعه نگران این نخواهد بود دیگران چه تصمیمی درباره نفت ما می‌گیرند. اینکه روی رونق تولید، اقتصاد مقاومتی، کالای ایرانی، تحرک کاری در کشور تکیه می‌شود، برای این است. ملت به عزت و استغناء از بیگانگان نیاز دارد. یک ملت در کنار اصلی‌ترین نیازهای خود، عزت ملی را قرار می‌دهد.
دشمن از اول انقلاب تا امروز بر روی همه‌ی نقاطی که ممکن است کشور را به هرج و مرج بکشد تکیه کرده، از جمله بر روی مسئله کار و کارگر ولی در همه این موارد، کارگران کشور در مواجهه با دشمن توی دهن دشمن زده‌اند، دشمن را مأیوس کرده‌اند. جامعه کارگری جزو وفادارترین جوامع به انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی بوده و هست. بنابر‌این، دشمن روی این مسئله خیلی تلاش کرده، مسئولین کشور باید مراقبت کنند؛ مسئله امنیت شغلی، احترام کارگر، مزد کارگر، این‌ها مسائل اساسی است؛ باید به این‌ها بدرستی برسند. حمایت از کار یعنی این، حمایت از کارگر یعنی این. نباید بگذاریم با واردات بی‌رویه، با برخی از سیاست‌های غلط، تولیدکننده داخلی دچار مشکل بشود؛ او که دچار مشکل شد، تولید می‌خوابد، کارگر بیکار می‌شود و کشور نیازمند باقی می‌ماند.
دشمنان از طرق مختلف می‌خواهند جمهوری اسلامی را به زانو در بیاورند؛ نتوانستند، ناکام شدند؛ حالا به مسائل گوناگون اقتصادی پرداخته‌اند تا ایران را به زانو دربیاورند. تلاشی که این‌ها در زمینه نفت می‌کنند به جایی نمی‌رسد، ما آن مقداری که خودمان اراده کنیم، می‌توانیم نفتمان را صادر کنیم؛ ملت فعال و مسئولین بیدار و هشیار اگر دامن همت به کمر بزنند، بسیاری از بن‌بست‌ها را می‌توانند باز کنند. دارند دشمنی می‌کنند، بدانند این دشمنی آن‌ها بی‌جواب نخواهد ماند.
مهم این است که ما در داخل به گوهر درونی خودمان آگاه بشویم و بدانیم که توانایی‌های نیروی انسانی در کشور ما فراتر از چیزی است که نشان داده می‌شود. جوان‌های ما ابتکارات زیادی می‌توانند بکنند، ما در طول این سال‌ها این را نشان داده‌ایم، در تولید، در مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی‌ای، پیشرفت‌ها، سازندگی‌ها، همه در مقابله با حرکت دشمن انجام گرفته است.
ما باید فرهنگ کار و تولید و تلاش را ترویج کنیم؛ این روحیه نشستن و ثروت بادآورده را انتظارکشیدن باید از بین برود. دستگاه‌های مختلف، صدا و سیما و دیگران باید متوجه این معنا باشند که نوع کارهایی از قبیل کارهای بخت‌آزمایی را ترویج نکنند. جوامعی هم که در دنیا از لحاظ مادی رشد کردند، در اثر این تلاش رشد کردند؛ تلاش کردند و رشد کردند. نگاه ما فقط مادی نیست؛ ما دنبال رفاه، رشد علمی، رشد مادی و رشد فناوری جامعه هستیم. اما دنبال معنویت و عزت و پیشرفت اخلاقی جامعه نیز هستیم.»[2]
حضور موثر در فضای مجازی
«توصیه من به نیروی انتظامی این است که شما یک روی اقتدار دارید، یک روی رحمت و این‌ها مکمل هم هستند؛ بهتر از گذشته پیش رفته‌اید، حرکت کرده‌اید لکن این به معنای این نیست که نیروی انتظامی امروز در سطح مطلوب نظام جمهوری اسلامی قرار دارد؛ باید تلاش کنید به آنجا برسید.
یک نکته مهم این است که شما در رابطه با «رونق تولید» می‌توانید نقش‌آفرینی کنید؛ امنیت وقتی که بود، تحرک اقتصادی به طور طبیعی ممکن می‌شود؛ اگر امنیت نباشد، تحرک اقتصادی، یا مشکل می‌شود، یا حتی ناممکن. پس ایجاد امنیت کمک می‌کند به اینکه شما به آن خواسته مطلوبی که عبارت است از رونق اقتصادی کمک کنید؛ این یک راه است لکن فقط این نیست.
یک نکته دیگری که شماها می‌توانید نقش ایفا کنید مسئله امنیت فضای مجازی است. گسترش فضای مجازی منافعی دارد، خطراتی هم دارد. اگر چنانچه این فضا ناامن باشد برای مردم، ضررش را مردم می‌برند. در این زمینه می‌توانید به معنای واقعی کلمه، وارد بشوید و کار کنید.
ما بیشتر از خیلی از کشورها، دشمن داریم؛ دشمن هم راه‌های نفوذ را پیدا می‌کند و یکی از راه‌های نفوذ، همین مسئله فضای مجازی است. شما هم می‌توانید نقش ایفا کنید.»[3]
هویت سازی در آموزش و پرورش
«معلم برای یک کشور، یک تمدن، یک ملت، مهم‌تر از همه سرمایه‌ها است؛ اگر سرمایه‌ی انسانی نداشته باشید، به جایی نمی‌رسید؛ اگر منابع زیرزمینی فراوانی داشته باشیم، [اما] نیروی انسانی نداشته باشیم، فایده‌ای ندارد. این منابع انسانی را شما پرورش می‌دهید، در واقع، پایه‌ریز تمدن نوین، شما هستید؛ چون نیروی انسانی شایسته اگر نباشد، تمدنی به وجود نخواهد آمد.
هویت‌سازی فرهنگی می‌کنید. هویت‌سازی خیلی مهم است؛ [انسان‌ها باید] احساس هویت کنند. هویت انسان به فرهنگ، دانسته‌ها و به سبک زندگی او است. تمدن، متکی به فرهنگ است؛ اگر فرهنگ غنی وجود نداشته باشد، تمدن به وجود نمی‌‌آید. فرهنگ متکی است به فکر، اندیشه و جهان‌بینی؛ این است که پایه اصلی فرهنگ و تمدن است.
اینجا است که اهمیت سند 2030 معلوم می‌شود. لب کلام و جان کلام در سند 2030 که فصل مهمی مربوط به آموزش و پرورش دارد، این است که نظام آموزشی باید سبک زندگی را بر اساس مبانی غربی به کودک بیاموزد؛ یعنی چه؟ یعنی شما در کلاس درستان سرباز برای غرب درست کنید. این که روی سند 2030 این‌قدر اصرار دارند و کار می‌کنند، معنایش این است که آموزش و پرورش باید جوری مناسبات فکری شاگردان را تنظیم کند که اساس زندگی‌شان، طبق تفکر غربی باشد.
نکته‌ای که حتماً باید مورد توجه باشد این است که جامعه‌ی فرهنگیان در این چهل سال کارهای بزرگی انجام دادند، یک عده‌ای می‌خواهند آموزش و پرورش را به دلایل گوناگون سیاسی بی‌قدر و قیمت کنند؛ این خلاف واقع است. من البته فاصله آموزش و پرورش کنونی را با نقطه مطلوب می‌دانم، اما فاصله آموزش و پرورش موجود با آن وضع اسفباری که قبل از انقلاب داشت، را هم می‌دانم. همین دانشمندان گوناگونی که کشور شما را از لحاظ فناوری نانو جزو پنج کشور اول دنیا قرار دادند، در آموزش و پرورش تربیت شدند؛ البته نواقص هست، تلاش هم می‌کنیم به آن نقطه آموزش و پرورش میرسیم؛ یعنی این ملت می‌رسد.
آن وضع مطلوبی که ما می‌خواهیم این است: آموزش و پرورش باید بتواند انسان‌هایی تربیت کند کارآمد، مبتکر، اهل اقدام باشند، از دشمن نترسند، غفلت پیدا نکنند؛ این [طور] اگر شد، این کشور به همانی که بنده آرزو کردم و وعده دادم و خواهد شد. خواهد رسید؛ یعنی ما تا چند دهه بعد [به جایی میرسیم که] هر کسی در دنیا بخواهد مرزهای جدید علم را به دست بیاورد، مجبور باشد فارسی یاد بگیرد. تربیت یک چنین جوان‌هایی، پایه تمدن نوین اسلامی است.
من چند تذکر بدهم؛ تذکر اول راجع به سند تحول است. سند تحول، یک ریل‌گذاری است و می‌تواند آموزش و پرورش را به آن سرمنزل برساند؛ ما باید کاری کنیم که این اتفاق بیفتد. جوری عمل کنید که بدنه آموزش و پرورش این سند را بفهمند که چه کاری در آموزش و پرورش انجام بگیرد؛ اولین چیزی که لازم است روحیه انقلابی است.
برای تحول آموزش و پرورش روحیه انقلابی لازم است. یعنی ملاحظه‌کاری نداشته باشید، محافظه‌کاری نداشته باشید؛ وقتی تشخیص دادید، عمل کنید، اقدام کنید؛ پیش بروید، به توقف راضی نشوید؛ کارها را تزیینی انجام ندهید. البته معنای اینکه من می‌گویم توقف نکنید،این نیست که اگر نقد عالمانه‌ای شد، گوش نکنید؛ یکی از حرکت‌های انقلابی هم همین است؛ نقد عالمانه را قدر بدانید،
نکته دوم؛ در آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی قلب آموزش و پرورش است، این را اهمیت بدهید و حفظ کنید؛ برنامه‌ریزی آموزشی خیلی چیز مهمی است. متون آموزشی‌ای که در این مرکز، تولید می‌شود، باید با شیوه‌نامه سند تحول منطبق باشد؛ این کار لازمی است.
یک مسئله، مسئله دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجائی است نوع کاری که انجام می‌گیرد باید موجب تربیت دینی و انقلابی معلمین باشد. کاری کنید که مدرسه و کلاس، از معلمی بهره‌مند بشود که خود این معلم به معنای واقعی کلمه معلم دین و تقوا و پارسایی و انقلاب باشد.
یک نکته دیگر، مسئله نشاط و سرزنده بودن در محیط دانش‌آموزی است. نشاط یعنی جوان سرزنده باشد، پژمرده نشود؛ این‌ها را باید شماها مراقبت کنید، مسئولیت مستقیمش به عهده آموزش و پرورش است.
[یک نکته] راجع به مسئله معیشت معلمان است باید عزت نفس معلم محفوظ بماند. نوع رفتار با مسئله درآمدهای مالی معلمین باید جوری باشد که عزت نفس معلم مورد تعرض قرار نگیرد. افرادی در صددند از این نقطه ضعف استفاده کنند برای مقاصد خودشان.
مطلب کلی‌ای می‌خواهم عرض بکنم این است که دستگاه‌های علم و آموزش و تحقیق در کشور افتخار کنند که توانسته‌اند وسوسه دروغین معارضه علم و دین را باطل کنند؛ امروز در جمهوری اسلامی پرچم دین از همه جا برافراشته‌تر است، از لحاظ علمی هم کشور، یکی از کشورهای پیشرو از لحاظ علمی است.
امروز هزاران دانشمند محقق مشغول تعلیم و تدریسند؛ غالباً هم جوان، متدین، متعبد؛ با هویت دینی و اسلامی، با هویت ایرانی، در حوزه‌های گوناگون با انگیزه بالا دارند کار می‌کنند؛ نوآوری می‌کنند، آموزش می‌دهند، تحقیق می‌کنند؛ هم تولید علم می‌کنند، هم بر اساس آن علم، در بخش‌های مختلف، فناوری به وجود می‌آورند. آخرین مطلب این است که توجه بکنید، امروز دشمن ما از همه اطراف مشغول تهاجم است؛ از لحاظ اقتصادی که می‌بینید؛ از لحاظ اطلاعاتی، مشغول برنامه‌ریزی‌اند که نفوذ اطلاعاتی کنند؛ از لحاظ فضای مجازی، دارند برنامه‌ریزی می‌کنند برای اینکه از این طریق به کشور ضربه بزنند.
مسئولین کشور و آحاد مردم باید در مقابله وارد میدان باشند. احساس مسئولیت کنند. آرایش دشمن آرایش جنگی است؛ از لحاظ اقتصادی، از لحاظ سیاسی، از لحاظ فضای مجازی آرایش جنگی گرفته؛ در مقابل این دشمنی که آرایش جنگی در مقابل ملت ایران گرفته، ملت ایران بایستی آرایش مناسب بگیرد، باید خودش را آماده کند.
یکی از اساسی‌ترین کارها حفظ اتحاد و وحدت کلمه است. آحاد ملت مراقب باشند به خاطر اختلاف نظرهای کوچک، در مقابل هم قرار نگیرند. بدانند که قدرت این ملت در اتحاد است؛ این است که به این کشور اقتدار می‌بخشد و تا حالا اقتدار بخشیده این [اقتدار] را حفظ کنند. و بدانند این توطئه‌هایی که دشمن انجام می‌دهد، به ضرر خود او تمام خواهد شد. شما جوان‌های عزیز به توفیق الهی شکست آمریکا را خواهید دید؛ به توفیق الهی به زانو در‌آمدن صهیونیسم را خواهید دید؛ به توفیق الهی عظمت و عزت نهایی ملت ایران را مشاهده خواهید کرد.»[4]
ادامه دارد:
منبع:
[1] بیانات در دیدار فرمانده کل ارتش و جمعی از فرماندهان نیروی زمینی/ ۱۳۹۸/۰۱/۲۸
[2] بیانات در دیدار کارگران/ ۱۳۹۸/۰۲/۰۴
[3] بیانات در دیدار جمعی از فرماندهان نیروی انتظامی/ ۱۳۹۸/۰۲/۰۸
[4] بیانات در دیدار معلمان و فرهنگیان/ ۱۳۹۸/۰۲/۱۱
