گروه حماسه و جهاد دفاعپرس: سال ۱۳۶۷ برای ایرانیها که مشغول جنگیدن با دشمن تا دندان مسلح بعثی بودند، سالی تلخ بود که البته رشادتها و شجاعت رزمندگان در آن سال منجر به این شد که چندین شهر استراتژیک جنوب کشور در پایان این سال از دست دشمنان بازپس گرفته شود، اما در این سال یکی از مهمترین مناطق جنوبی کشور یعنی شلمچه با حمایت آمریکاییها و اطلاعاتی که از نحوه استقرار رزمندگان اسلام به بعثیها میدادند، به دست رژیم صدام افتاد که بازپس گیری این منطقه منجر به شهادت بسیاری از رزمندگان شد که نمیتوانستند حتی یک لحظه شاهد باشند که یکی از مناطق مهم ایران به دست دشمن افتاده است.
منطقه شلمچه در دوران دفاع مقدس کانون توجه رسانههای خارجی نیز بود، چراکه این منطقه بهدلیل نزدیکی با شهرهای مهم آبادان و خرمشهر و همچنین مشرف بودن به چاههای نفتی ایران و مناطق نفتخیز عراق در سمت بصره از اهمیت بالایی برخورد بود. بهطوری که در آن دوران این منطقه شاهد شدیدترین درگیریها بین رزمندگان اسلام و دشمن بعثی بود و نکته مهم دیگر این بود که جنگ ۸ ساله جمهوری اسلامی ایران با عراق از این منطقه آغاز و در این منطقه نیز بعد از عملیات کربلای ۵ به پایان رسید.
نیروهای بعثی از همان روزهای آغازین جنگ بهدنبال تصرف کامل این منطقه بودند، چراکه تصرف این منطقه از جهت سیاسی، اقتصادی و نظامی برای آنها از اهمیت بالایی برخوردار بود و از آنجا که بازپس گیری این منطقه از سوی رزمندگان اسلام نیز بسیار مهم تلقی میشد، لذا در طول ۸ سال جنگ تحمیلی، عملیاتهای مهمی مانند الی بیتالمقدس، رمضان، کربلای ۴ و کربلای ۵ و بیتالمقدس ۷ در این منطقه اجرا شد که اتفاقاً در برخی از عملیاتها نیز نتایج مطلوبی به نفع جمهوری اسلامی ایران حاصل شد، بهطوری که بعد از اجرای عملیات کربلای ۵، مجامع بینالمللی با تصویب قطعنامه ۵۹۸ با بسیاری از خواستههای ایران موافقت کردند.
در آن ایام محور خرمشهر- آبادان یکی از مهمترین مناطقی بود که دشمن بعثی برای رسیدن به خرمشهر مدنظر قرار داده بود، اما اول از همه باید شلمچه را تصرف میکرد تا بتواند وارد محور خرمشهر- آبادان شود. منطقه شلمچه تا چهارم خرداد سال ۱۳۶۷ دست نیروهای خودی بود، اما در این روز در نهایت دشمن بعثی موفق شد با افزایش حجم آتش خود و استفاده از نیروی هوایی، این منطقه استراتژیک را بدست بگیرد و بعد از آن بود که مقاومت ۳۴ روزه رزمندگان در دفاع از خرمشهر نیز شکست و این شهر نیز به دست نیروهای دشمن افتاد.
البته در آن دوران جمهوری اسلامی ایران درصدد کشاندن جنگ از مناطق جنوبی به مناطق شمال غربی کشور بود و شاید دشمن بعثی از این فرصت استفاده کرد و با نیروی انسانی بیشتر نسبت به جمهوری اسلامی ایران به موفقیت در مناطق جنوبی دست یافت. ناگفته نماند که با ورود نیروهای داوطلب مردمی برای شرکت در عملیات آزادسازی خرمشهر، این شهر بعد از ۵۷۵ روز که در دست نیروهای بعثی بود، دوباره به دست نیروهای خودی افتاد.
بعد از آزادسازی خرمشهر، رزمندگان با اتحاد مثال زدنی و شجاعتی که داشتند، با اینکه از نظر تجهیزات نظامی و حتی نیروی انسانی نسبت به دشمن بعثی وضعیت نامناسبتری داشتند، اما برای بازپس گیری شلمچه به سمت مواضع دشمن پیشروی کردند و دشمن بعثی نیز در این شرایط عقب نشینی کرد و البته با موانعی که ایجاد میکرد بهدنبال مقابله با رزمندگان بود.
بعد از اینکه برخی از مناطق شلمچه به دست نیروهای خودی افتاد، عملیات رمضان آغاز شد که البته با موفقیت روبهرو نبود، لذا نیروهای بعثی دوباره بر شلمچه مسلط شدند تا اینکه در نهایت این منطقه مهم و استراتژیک بعد از ۶ سال و پنج ماه در عملیات کربلای ۵ آزاد شد.
البته دشمن بعثی در سال ۱۳۶۷ قبل از اینکه به فکر تصرف منطقه شلمچه باشد، اولین هجوم خود را در فروردین این سال برای بازپس گیری منطقه فاو آغاز کرد و از آنجا که عملیات آنها در اولین روز از ماه رمضان بود، نام عملیات رمضان المبارک انتخاب شد و در این عملیات بود که مقاومت رزمندگان اسلام شکسته شد و منطقه فاو به دست نیروهای رژیم صدام افتاد. بعد از اینکه فاو سقوط کرد، نیروهای رژیم صدام با تقویت نیروهای خود و البته توجه به سیستم پدافندی، در چهارم خرداد ۱۳۶۷ از سه جهت شمالی، جنوبی و سمت جاده شلمچه برای تصرف منطقه شلمچه اقدام کردند و بالا بودن حجم آتش نیروهای بعثی به قدری بود که این منطقه نیز بعد از هشت ساعت سقوط کرد.
بعد از سقوط منطقه شلمچه، شرایط جنگ بهطور کلی تغییر کرد و در آن ایام بود که آیت الله هاشمی رفسنجانی برای بررسی دلایل سقوط این منطقه و تصمیم گیری برای روشهای ادامه جنگ به پایگاه گلف در اهواز رفت و بعد از این جلسه، عملیات بیتالمقدس ۷ با هدف بازپس گیری شلمچه آغاز شد.
این عملیات درحالی صورت گرفت که نیروهای بعثی درحال تدارک برای حمله به جزایر مجنون بودند تا این منطقه را نیز به تصاحب خود دربیاورند و از این جهت، آغاز عملیات بیت المقدس نوعی غافلگیری برای دشمن بعثی بود. این عملیات در ۲۲ خرداد ۱۳۶۷ آغاز شد و جمهوری اسلامی ایران با ۵۳ گردان در مقابل بیش از ۸۰ گردان نیروهای بعثی قرار گرفت و به نوعی شدیدترین درگیریها در عملیات بیت المقدس ۷ انجام شد، بهطوری که در این درگیریها در نهایت ۲ هزار و ۵۰۰ نیروی دشمن کشته و حدود ۱۲ هزار و ۲۰ نیروی آنها نیز به اسارت نیروهای خودی درآمدند. دشمن بعثی همزمان با آغاز عملیات رزمندگان اسلام، عقب نشینی کرد و در این عقب نشینی بعضاً با تغییر جهت به سمت مناطق دیگری از ایران میرفتند، اما در نهایت منطقه شلمچه به دست رزمندگان اسلام افتاد. در این عملیات افراد شاخص بسیاری نظیر حاج حسین خرازی، اسماعیل دقایقی، یدالله کلهر و عبدالله میثمی به شهادت رسیدند.
دوران دفاع مقدس دورانی بود که جوانان این مرز و بوم برای دفاع از کشور نه تنها جان خود را فدا کردند، بلکه با روحیه ایثار و ازخودگذشتگی که داشتند درسهای بزرگ و کاربردی به نسلهای امروزی نیز دادند و این موضوع را امروز نیز در شرایط کرونایی شاهد آن هستیم.
همانطور که گفته شد، منطقه شلمچه جزو مناطق مهم و استراتژیک در دوران دفاع مقدس بود و به همین جهت، در عملیات بیت المقدس ۷ تعداد بسیاری از عزیزان ملت ایران به شهادت رسیدند و تنها با این هدف در آن دوران فعالیت داشتند که مبادا یک وجب از این خاک به دست دشمنان بیفتد و امروز نیز وقتی در ایام راهیان نور، جمعیت انبوهی از جوانان به یادمان شلمچه میروند با بخشی از رشادتها و فداکاریهای شهدای این منطقه آشنا میشوند و نکته مهم دیگر این است که وظیفه امروز ما در قبال شهدایی که برای ایجاد امنیت کشور از هیچ تلاشی دریغ نکردند، زنده نگه داشتن یاد و خاطره آنهاست و طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی، زنده نگه داشتن یاد شهدا کمتر از شهادت نیست، لذا امید است تا ملت ایران نه تنها در گرامیداشتن یاد و خاطره این عزیزان فعال باشد، بلکه تمام اقدامات را براساس ادامه راه آنها انجام دهد.
گزارش از احسان یعقوبی
انتهای پیام/ ۱۱۷