گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: ساعت ۲۴ اول مرداد ماه سال ۱۳۶۴ بود که سپاهیان اسلام عملیات «قدس ۴» را با رمز «یا محمد رسول‌الله (ص)» و با هدف انهدام نیروهای پدافندی دشمن، آزادسازی ۱۵۰ کیلومتر مربع از دریاچه «ام‌النعاج»، تسلط بر بخش دیگری از «هورالهویزه»، در اختیار گرفتن جناح از دشمن و نزدیکی به خشکی‌های واقع در شرق دجله در منطقه‌ای به گستردگی ۱۶۰ کیلومتر مربع اجرا کردند.
یکی دیگر از انگیزه‌های نیروی زمینی سپاه پاسداران و پناهندگان عراقی که اجرای این عملیات را برعهده داشتند، تسلط بر بخش بزرگی از هورالهویزه بود که در دوران دفاع مقدس از مناطق استراتژیک محسوب می‌شد که هر دو طرف در پی تصرف آن بودند.
نقش اعضای «تیپ نهم بدر» در طول اجرای عملیات «قدس ۴» در پیروزی و رسیدن به اهداف رزمندگان اسلام بسیار مهم بود، چراکه این افراد به جهت مشکلی که با رژیم بعث و عقاید صدام داشتند به عراقی‌هایی که توسط سپاهیان به اسارت گرفته شده بودند، نزدیک شده و از این طریق به ارتباطات بی‌سیمی دشمن بعثی دسترسی پیدا کردند و از اقدامات احتمالی آن‌ها پیش از اجرا، اطلاع یافتند.
سپاه بدر یک سازمان سیاسی، شبه نظامی و وابسته به جمهوری اسلامی ایران بود که در سال ۱۳۵۹ با تلاش سیدمحمد باقر حکیم و با عضویت اسرا و پناهندگان عراقی در ایران تشکیل شد. اعضای این گروه که خود نیز در دوران صدام تحت شدیدترین فشار‌ها از سوی رژیم بعثی بودند، در دوران دفاع مقدس کمک شایانی به رزمندگان اسلام برای اجرای عملیات‌های ایذایی و آفندی علیه صدام کردند که اتفاقاً به سبب شناخت کامل این افراد از عقاید و روش‌های صدام، نتایج بسیار خوبی به نفع جمهوری اسلامی ایران در آن دوران حاصل شد.
به هر حال عملیات «قدس ۴» با کمک تیپ نهم بدر در محل دریاچه ام‌النعاج در منطقه عملیاتی هورالهویزه که محور جنوبی جبهه جنگ تحمیلی بود، آغاز شد. این دریاچه از چند طرف به چندین آبراه و روستا ختم می‌شود و مساحتی در حدود ۱۰۰ کیلومتر مربع را داراست و از طرفی آب آن نیز از رودخانه‌های واقع در خاک ایران تأمین می‌شود، لذا این دریاچه ظرفیت خوبی برای ضربه به نیروهای دشمن از یک سو و تصرف بخشی از هورالهویزه از سوی دیگر بود. یکی از مشکلات رزمندگان در آغاز این عملیات بمباران روزانه منطقه و به‌ویژه دریاچه ام‌النعاج از سوی هواپیما‌های پیشرفته رژیم صدام بود که روند پیشروی را با مشکل مواجه کرده بود، ولی دشمن در این عملیات غافلگیر شد، چراکه بی‌سیم‌چی طرف مقابل به اسارت نیروهای خودی درآمد. این اقدام از آن جهت برای نیروهای خودی حائز اهمیت بود که امکان آگاهی از اقدامات مقابله‌ای دشمن فراهم شده بود.
دشمن بعثی هم که نمی‌خواست این منطقه مهم را از دست بدهد، آتش توپخانه‌ای خود را فعال کرد و بسیاری از رزمندگان در این قسمت از عملیات به شهادت رسیدند، اما اسرایی که در اختیار نیروهای خودی بودند با همکاری که کردند، منجر به پیشروی رزمندگان شدند، به‌طوری که این افراد با قبول پیشنهاد همکاری با رزمندگان ایران، به پای بی‌سیم آمدند و از نیروهای پدافندی خودشان تقاضای اعزام نیرو کردند، ولی این تقاضا به‌دلیل اینکه دشمن بعثی تسلط خود بر منطقه را از دست داده بود، مورد قبول قرار نگرفت. تقاضای دیگر این بود که بمباران دریاچه با بهانه اینکه بر سر نیروهای اسیر گرفته شده می‌ریزد، متوقف شود که این پیشنهاد مورد قبول قرار گرفت و به این ترتیب راه برای پیشروی سپاهیان اسلام باز شد.
یکی از ویژگی‌ها و شیوه‌های رزمندگان در دوران دفاع مقدس غافلگیری دشمن بعثی بود که این اقدام همان‌طور که گفته شد، کمک شایانی برای دستیابی به اهداف این عملیات کرد.
در عملیات «قدس ۴» رزمندگان علاوه بر اینکه به اهداف از پیش تعیین شده خود رسیدند، توانستند یک فروند بالگرد، ۱۰ فروند قایق، چندین قبضه خمپاره‌انداز و چندین پایگاه شناور را منهدم و گردان دوم از تیپ ۱۱۷ دشمن را نیز متلاشی کنند. همچنین ۳۳۶ نفر از نیروهای دشمن کشته، زخمی و یا اسیر شدند، اما بزرگترین دستاورد این عملیات، آزادسازی ۱۶۰ کیلومترمربع از منطقه هورالهویزه عراق، دریاچه ام‌النعاج (بزرگترین دریاچه منطقه هور) و ۲۰ پاسگاه آبی دشمن بود، به‌طوری که با تصرف این منطقه، زمینه برای اجرای موفق عملیات‌های آینده نیز به بهترین نحو ممکن فراهم شد.
انتهای پیام/ 117
