از زن بی‌هویت منفعل تا زن انقلابی بر پرده سینما
گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس ـ رسول حسنی؛ نمی‌توان از مقوله مهمی مانند سینما صحبت کرد و از نقش زنان در این مدیوم حساس سخنی به میان نیاورد. زنان چه در کسوت هنرمند و چه در شمایل شخصیتی نمایشی همواره محل سوال بودند که زاویه مخاطب با آنها چگونه باید باشد. بخصوص که در ایران اسلامی که دو واقعه مهم انقلاب و جنگ تحمیلی را از سر گذرانده است.
زنان در منشور انقلاب اسلامی ایران و بیانات امام راحل و رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره جایگاه رفیعی داشته‌اند و مورد تکریم قرار گرفته‌اند اما نقش بی‌بدیل و مهم آنان در پیروزی انقلاب اسلامی و در طول جنگ تحمیلی هرگز به درستی تبیین نشده است. شاید واژه هرگز کمی اغراق‌آمیز به نظر برسد ولیحقیقت امر این است که در برابر همه خدمت‌های بزرگی که زنان این آب و خاک به نظام اسلامی کرده‌اند ساخت چند فیلم، عملا به حساب نمی‌آید.
متاسفانه قبل از انقلاب شمایل زن نه‌تنها اسلامی نبود که حتی شئون زنانگی و انسانیت آنها نیز محترم شمرده نمی‌شد، بعد از انقلاب و با تغییر رویکردهای فرهنگی انتظار این بود که زنان بخشی از هویت خود را در قاب سینما جستجو کنند، هر چند این امر تا اندازه‌ای محقق شد اما سینماگران نتوانستند زن آرمانی نظام اسلامی را بر پرده سینما به تصویر بکشند.
زنان جز همان کلیشه‌های رایج در این ۴۰ سال چیز تازه‌ای نداشتند تا دختران جوان از آنها الگو بگیرند. سینماگران ما نه‌تنها نسبت به زنان شاخص انقلابی بی‌تفاوت بودند که حتی سراغ قهرمانان زنی که در ادبیات فارسی و تاریخ ایران نمونه‌های فراوانی دارند نیز نرفتند.
زنان در آثار سینمایی و تلویزیونی عموما واجد هیچ هویتی نیستند تا به اتکای آن بتوان زن ایرانی را شناخت. زنانی که داستان‌های آنان را در فیلم‌ها می‌بینیم جز در انتخاب نام و پوشش، نشانه‌ای از ایرانی بودن ندارند. هر چند این معضل را در خصوص مردان ایرانی نیز می‌توان دید اما باید دانست در تربیت نسل فردا و الگوسازی برای جوانان، توجه به شخصیت حقیقی زن از اهمیت ویژه برخوردار است.
گذشته از این برای نهادینه شدن سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی این زنان هستند که باید قدم‌های اساسی را بردارند. چه بخواهیم و چه نخواهیم زنان هدف اول هجمه فرهنگی هستند و باز این زنان هستند که باید در جبهه فرهنگی قدم اول را بردارند. متاسفانه زنی که در سریال‌های شبکه خانگی به تصویر کشیده می‌شوند حتی از شمایل زنان فیلمفارسی در دهه ۴۰ و ۵۰ هم نازل‌ترند.
در این میان رسانه ملی که عمده مخاطبان آن را زنان تشکیل می‌دهند وظیفه سنگینی بر دوش دارد. برنامه‌سازان تلویزیون علاوه براینکه باید به جنگ رسانه‌های معاند بروند، باید در همان جبهه‌ای بجنگند که هنرمندان ظاهرالصلاح سیاه‌انگار مشغول کارند و نظارت دقیقی بر فعالیت آنها نیز وجود ندارد.
اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه باید بر این نکته واقف باشند که تا زنان تربیت‌یافته در مکتب فرهنگ ایرانی ـ اسلامی امکان حیات بر پرده سینما نداشته باشند، نمی‌توان انتظار داشت نسل فردا نسلی هویتمند باشند.
انتهای پیام/ 161
